Çıraklık sigortası başlangıç sayılmıyor

Soru: 1969 doğumluyum. 1987’de çıraklık eğitimimden dolayı SSK kartım oldu. 1991’de prim yatmaya başladı. Ne zaman emekli olurum? Askerlik borçlanması benim işime yarar mı? Davut BÜYÜK

Cevap: Çıraklık sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim yatmadığından emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Emeklilik açısından başlangıç tarihiniz, 1991’de adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim yatan gündür. İlk defa prim yatan gün 23 Mayıs 1991 ve öncesi bir tarihse 25 yıl sigorta süresi, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabisiniz.
5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 2021’de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sonrası bir tarihse, 5600 gün prim ödemeniz şartıyla 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce borçlanmışsanız, borçlanmanız halinde emekli olacağınız tarihi öne çekebilirsiniz.
Ancak ne kadar avantaj sağlayacağını hesaplayabilmeniz için, askerlik yaptığınız tarih, askerlik süreniz sigorta başlangıç tarihiniz ve doğum tarihinizi bildirmeniz gerekiyor.

52’yi değil 56 yaşı doldurunca emeklisiniz
Soru: 28 Mart 1975 doğumluyum. 17 Eylül 1990’da okul tarafından sigorta kartımı aldım. 1 Ekim 1990-1 Haziran 1992 arası staj yaptım. Bu tarihten 15 Ocak 1996’ya kadar çalışmadım.
15 Ocak 1996’dan beri sigortalıyım. 5211 gün prim ödedim. 5825 gün ve 52 yaşımı doldurduğum zaman emekli olabilir miyim? Mirsat AYDIN

Cevap: Staj döneminde yapılan sigortada, kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Ancak, staj döneminde alınan sigorta sicil numarası ve sicil kartı emekli olana kadar kullanılıyor.
Emekli olma şartlarınızı adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen 15 Ocak 1996 tarihi belirliyor. Bu tarihe göre emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 5825 güne tamamlayarak 52 yaşında değil, 56 yaşını dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yüksek aylığın tamamı düşük aylığın yarısı
Soru: 1974’te malulen emekli oldum. Çalışarak da SSK’dan emekli oldum. 5 yıl sonra ikinci emeklilikten dolayı malulen emekli maaşımın yarısını kesip, geri dönük olan maaşı aldılar. (Tam ödeyip sonra yarıya düşürdüler.) Malulen emekli maaşımı kesme hakları var mı? Hüseyin KUM

Cevap: Malulen emekli olmamışsınızdır. Malulen emekli olan iki aylık alamaz, yüksek olan aylığı alabilir. Geçirdiğiniz iş kazası veya meslek hastalığından dolayı, sürekli iş görmezlik geliri bağlanmıştır. Sürekli iş göremezlik geliri alırken, prim eksiğinizi tamamlayarak emekli aylığı bağlanmasını hak etmişsiniz.
Bu durumda yüksek olan aylığın tamamını, az olan aylığın yarısını alabilirsiniz. Emekli aylığınız yüksek olduğu için tamamını, sürekli iş göremezlik geliriniz düşük olduğundan yarısını bağlamışlardır. Bu, yasadan kaynaklanan bir durum (5510 sayılı yasa, madde 54). Yanlış bir işlem yok.

Dairesini kiraya verip kirada oturan emekli de Emlak Vergisi ödemez
Soru: Kiraya verdiğim bir dairem var. Ancak, eşim torunumuza baktığı için başka bir ilde, biz ise kirada oturuyoruz. Aldığım kiranın üstüne küçük de olsa bir miktar ilave ederek kira ödediğimizden, kiradan bize bir şey kalmıyor. Emeklilik dönemimde çalışmıyorum. Emekli aylığımdan başka gelirim yok. Kirada olan tek daire için Emlak Vergisi ödemem gerekiyor mu? Zahit

Cevap: Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek dairesi olan ve emekli aylığından başka geliri olmayanların Emlak Vergisi oranı, Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirildiğinden, Emlak Vergisi ödemiyorlar. Bu avantajdan tek dairesini kiraya verip sizin gibi kirada oturanlar da yararlanıyor.
Başka bir dairede kirada oturduğunuz için, dairenizi kiraya vermiş olsanız da brüt alanı 200 metrekareden küçük olan daireniz için Emlak Vergisi ödemeniz gerekmiyor. Bunun için yapmanız gereken, belediyenin vergi dairesinden alacağınız formu doldurup, oturduğunuz dairenin kira sözleşmesi ile birlikte, bağlı olduğunuz belediye vergi dairesine ibraz etmekten ibarettir.

Anneniz prim ödemesini 5000 güne tamamlamalı
Soru: Annem 3 Şubat 1961 doğumlu. 20 Ekim 1981’de sigortalı oldu. 1999’a kadar çalıştı. Eylül 2005’e kadar isteğe bağlı yatırdı. Bu tarihten Aralık 2006’ya kadar tekrar çalıştı. Toplam 3510 günü var. Annem ne zaman emekli olur? Yağmur Yeşim DEVECİ

Cevap: Anneniz emekli olmak için, 1) 20 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 40 yaş şartlarına tabi. 1490 gün daha prim ödeyerek, prim ödemesini 5000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.
İsteğe bağlılar, 1 Ekim 2008’den itibaren Bağ-Kur’a sayılıyor. Ancak, anneniz prim eksiğinin 260 gününü çalışarak, 1230 gününü de isteğe bağlı ödemesi halinde, belirttiğimiz şartlarda SSK’dan emekli olabilir.
Bir kardeşiniz daha varsa ve anneniz 20 Ekim 1981’den sonra doğum yapmış ve doğumlardan sonra 2 yıl süresince sigortalı olarak çalışmamışsa, iki doğum için borçlanma yaparak 1440 gün kazanabilir.
50 gün de prim ödeyerek prim ödemesini 5000 güne tamamlayabilir. 2) 90 gün daha prim ödeyerek, 2510 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 56 yaşını dolduracağı 3 Şubat 2017’de yaş haddinden de emekli olabilir.

SSK’dan emekli olmak sizin için avantajlı
Soru: 29 Ocak 1968 doğumluyum. 26 Haziran 1990’da SSK’lı olarak işe başladım. 28 Şubat 2002’ye kadar 2727 gün prim ödedim. 10 Aralık 2002’den bugüne kadar da Bağ-Kur’a 2705 gün prim ödemem var. Toplam 5432 günüm bulunuyor. Ne zaman emekli olurum? Hangi kurumdan emekli olursam benim için avantajlı olur? Askerliğimi borçlanmadım. Kamil ÖZKAN/ ALANYA

Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün içinde) fazla prim ödenen kurumdan emekli olunmaktadır. Son yedi yılda Bağ-Kur’a fazla prim ödediğinizden, Bağ-Kur’da emekli olmak için 25 yıl prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 29 Ocak 2023’te Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz.
Bağ-Kur’u kapatıp, sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, SSK’da 25 yıl sigorta süresi, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 günden sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 29 Ocak 2020’de emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, askerlik sürenizin 220 gününü borçlanmanız halinde, 51 yaşınızı dolduracağınız 29 Ocak 2019’da emekli olabilirsiniz. SSK’dan emekli olmanız avantajlı.