Giriş
Soru: Eşimin elektrik dükkânı vardı. Beni de dükkâna ortak yapmıştı. Ortak olunca eşimle Bağ-Kur’lu olduk. Bağ-Kur’lu oluş tarihim 3 Mayıs 1993. Bu tarihten 2000’e kadar Bağ-Kur primi zamanında ödendi. Ancak 2000’de boşandım ve eşim dükkânı boşaltıp başka bir şehre taşındı. Eşimin soyadını kullanırken, şimdi kızlık soyadımı kullanıyorum. Borç da eşimin soyadına kayıtlı. 2000’den bugüne kadar Bağ-Kur’uma bir ödeme yapmadım. Aktif görünüyor ve borcum 67.000 TL. Ben babamdan Emekli Sandığı ile maaş alıyorum. Bağ-Kur borcu neden hâlâ devam ediyor? Ödemediğim sürece bir problem çıkar mı? Beni bu konuda aydınlatır mısınız? Nigar/İZMİR Cevap: Dosyanızı kapattırmadığınız için Bağ-Kur prim borçlarınızı tahakkuk ettiriyor. Şayet vergi mükellefiyet kaydınızı kapattırmamışsanız, vergi dosyanızda açıktır ve orada da beyannamelerin verilmemesinden dolayı çeşitli vergi ve ceza borçları da birikmiştir. Birikmeye de devam ediyordur. Yapmanız gereken, bir an önce vergi ve Bağ-Kur dosyalarınızı kapattırmaktır. Şayet vergi dosyanızı işinizi terk ettiğiniz 2000’de kapatmışsanız, faaliyetinize son vermiş olduğunuzdan, ortada Bağ-Kur sigortalısı olmanız gerektiren bir neden yok. Dolayısıyla Bağ-Kur’dan alacağınız formu vergi dairesine ve meslek kuruşlarına onaylatarak, Bağ-Kur dosyanızı kapatabilirsiniz. Prim borçlarınız da terkin edilir. Ancak, vergi kaydınız açıksa, durum biraz karmaşık hale gelir. Bu takdirde 1 Mayıs 2008’den bugüne kadar olan prim borçlarını ödemek zorunda kalabilirsiniz. Çünkü 30 Nisan 2008 itibarıyla Bağ-Kur’a 5 yıldan (60 aydan) fazla prim borcu olanların prim borçları silindi.
Prim ödemeden 58 yaşını beklemeniz avantajlı
Soru: 15 Haziran 1955 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Mayıs 1986. İsteğe bağlı giriş tarihim 1 Nisan 2003. Bu tarihten itibaren 2010’a kadar aksamadan prim ödedim. Askerlik borçlanması hariç toplam 3507 gün prim ödemem var. 20 ay olan askerlik süremi borçlandım ve bedelini ödedim. En kısa sürede ne zaman emekli olabilirim? Tevfik DUMAN Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. 1118 gün daha prim ödeyerek, 4107 gün olan prim ödemenizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak, 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri 4/b sigortasına (eski adıyla Bağ-Kur’a) 23 ay daha isteğe bağlı prim ödedikten sonra, isteğe bağlıdan çıkıp kalan 428 gün prim eksiğinizi sigortalı bir işte çalışarak ödemeniz gerekiyor. Bir diğer emeklilik alternatifi de yaş haddinden emekli olmaktır. Bundan sonra prim ödemeseniz de 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak, 58 yaşınızı dolduracağınız 15 Haziran 2013’te emekli olabilirsiniz. Bu seçenek daha avantajlı.
8 Eylül 1976’dan önce sigortalı olan yaş şartına tabi değil
Soru: 1960 doğumlu olup, 1976’dan sigortalıyım. 2850 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanması yapmadım. Ne zaman, nasıl emekli olabilirim? Mustafa ALPARSLAN Cevap: Sigorta başlangıç tarihinizi tarih yerine yıl olarak vermişsiniz. Oysa bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor. Özellikle 1976’da sigorta başlangıcı olanlarda bir gün emekli olma açısından eski kanun veya yeni kanun şartlarına tabi olmayı belirliyor. Sorunuza alternatifli cevap vereceğiz. Şayet, 8 Eylül 1976 veya daha önceki bir tarihte sigortalı olmuşsanız, eski kanun kapsamında emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca yaş haddinden emekli olmak için de 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 2015’te 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Şayet, 8 Eylül 1976’dan sonraki bir tarihte sigortalı olmuşsanız, prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte normal, 3600 güne tamamlamanız şartıyla 2020’de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte de yaş haddinden emekli olabilirsiniz.
Bulgaristan’daki askerliği borçlanabilir ara boşlukları tamamlayamazsınız
Soru: 12 Ocak 1960 doğumluyum. 25 Ağustos 1989 sigortaya ilk giriş tarihim. Şu an 3070 ödenmiş prim günüm var. Sigortalı olmadan önce Bulgaristan’da 810 gün askerlik yaptım. 1) 3600 günden nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? 2) 25 yıl 5500 günden nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? 3) Askerlik veya aradaki prim boşluklarına prim ödenebilir mi? 4) Bunlara göre, en erken ne zaman emekli olabilirim? Mehmet MUTLU Cevap: 1) 3600 günle 58 yaşınızı dolduracağınız 12 Ocak 2018’de emekli olabilirsiniz. 2) Askerliğinizi borçlanmanız halinde, 1495 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. (Aralıksız prim öderseniz Ağustos 2014’te.) Askerliğinizi borçlanmazsanız 2380 gün daha prim ödeyerek 3070 gün olan prim ödemenizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. (Aralıksız prim öderseniz Aralık 2016’da.) 3) Askerliğinizi borçlanabilir, aradaki borçlukları borçlanamazsınız. 4) En erken 2’nci seçenekte belirtildiği gibi Ağustos 2014’te emekli olabilirsiniz.
56 yaşınızı doldurunca emekli olabilirsiniz
Soru: 1 Temmuz 1957 doğumluyum. 24 Ekim 1983’te SSK’lı oldum. 3886 gün prim ödedim. Kaç yaşında ve ne zaman emekli olabilirim? Ümit AKARSU Cevap: Sorunuzdan, 3600 günle emekli olmak istediğiniz anlaşılıyor. 50 yaşınızı ve prim ödemenizi 3600 güne tamamladığınız tarih, emekli olacağınız yaş haddini belirliyor. Prim ödemenizi 3600 güne 24 Mayıs 2008 ve sonrası bir tarihte tamamlamışsanız, bundan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız 1 Temmuz 2013’te, öncesi bir tarihte tamamlamışsanız 54 yaşınızı dolduracağınız 1 Temmuz 2011’de emekli olabilirsiniz.
Anneniz emekli aylığı ve dul aylığını birlikte alabilir
Soru: Merhaba, 2007’de babamı kaybettim. Babam almakta olduğu SSK maaşını annem almaya başladı. İsteğe bağlı olarak Bağ-Kur’u yatırmaya devam ediyoruz. Gelecek yıla Bağ-Kur’dan emekli olmaya hak kazanıyor. Emekli olunca iki maaşı alabilecek mi? Ufuk ÖZTÜRK Cevap: Annenizin primlerini ödemeye devam edin. Anneniz emekli olduğunda, Bağ-Kur’dan kendi emekli aylığını alırken, eşinden dolayı da SSK’dan dul aylığı alabilir. Her iki aylığı birlikte alabilir.
