Erken emekli etmediğinden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok

Soru: 1965 doğumluyum. 1983’te SSK’lı oldum. 5775 gün prim ödedim. Askerliği yatırsam, ne zaman emekli olabilirim? S. YILDIRIM Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınız anlaşılıyor. Başlangıçtan sonra yapılan askerliğin borçlanılması halinde, sadece prim ödeme gün sayısı artıyor. Borçlanma emekli olunacak tarihi değiştirmiyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok. Bundan sonra prim ödemeseniz de başlangıç tarihiniz 23 Kasım 1983 ve öncesi bir tarihse, 2012’de 47 yaşınızı, sonrası bir tarihse 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Okumayan kız çocuğu 18 yaşını doldurduktan sonra babadan sağlık yardımı alamaz

Soru: SSK’lı olarak çalışıyorum. Kızım 18 yaşını yeni doldurdu. Benim üstümden sağlık yardımı almaya devam edecek mi? Mahir EVCİ Cevap: Kızınızın sigortanızdan sağlık yardımı alıp almaması eğitimde olup olmadığına bağlı. Kızınız okumuyorsa 18 yaşını doldurduğu için, sizin üstünüzden sağlık yardımı alamaz. Genel Sağlık Sigortası’na prim ödeyerek, kendi sigortasından sağlık yardımı alabilir. Lise veya dengi okulda okuyorsa 20, yüksekokulda okuması halinde 25 yaşına kadar sigortanızdan sağlık yardımı alabilir.

Son 3.5 yıl çalışarak prim ödemelisiniz

Soru: 1969 doğumluyum. 1988’de SSK’lı oldum. 1180 gün prim ödedim. 5 yıl da Bağ-Kur’um var. İsteğe bağlı ödemeye devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Tayfun TÜZÜN Cevap: Toplam prim ödemeniz 2980 gün olduğu için prim ödemeye devam etmelisiniz. Çünkü, bu kadar primle emekli olamazsınız. Başlangıç tarihiniz SSK’dan emekli olmanızı avantajlı kılıyor. SSK’da 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 2470 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 5450 güne tamamlamanız şartıyla, 2020’de 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak, son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, eksik priminizin son 1260 gününü sigortalı bir işte çalışarak ödemelisiniz.

Kazancın vergilendirilebilmesi için istisna tutarını aşması gerekiyor

Soru: Memur emeklisiyim. 3 yıl önce emekli ikramiyemle aldığım işyerini sattım. Bu satıştan dolayı vergi ödemem gerekiyor mu? M.DEMİR Cevap: Gayrimenkul satışından elde edilen kazancın Gelir Vergisi’ne tabi olup olmadığı, gayrimenkulü elde bulundurma süresi ve tutarına bağlı. Edinme tarihinden itibaren 5 yıl içinde (1 Ocak 2007’den önce iktisap edilenler için 4 yıl) elden çıkarılan gayrimenkul satışından elde edilen kazanç, Gelir Vergisi’ne tabi. Ancak kazancın vergilendirilebilmesi için, safi tutarının, elde edildiği yıl için belirlenen istisna tutarını aşması gerekiyor. 3 yıl elde tuttuktan sonra elden çıkardığınız işyeri satışından elde ettiğiniz kazanç Gelir Vergisi’ne tabi. Kazancı şu şekilde hesaplayacaksınız:

* İşyeri alış bedelinizi, aldığınız ay dahil sattığınız ay hariç, TÜİK aylık TEFE (1 Ocak 2006’dan itibaren ÜFE) artış oranında artıracaksınız. Bu sizin artırılmış (enflasyon artışı eklenmiş) maliyet bedeliniz olacak.

* Artırılmış maliyet bedelinizi satış bedelinizden düşecek ve gayrisafi satış kazancınızı bulacaksınız.

* Gayrisafi satış kazancından da satış dolayısıyla ödediğiniz vergi, harç ve varsa diğer satış masraflarınızı (komisyon gibi) düşerek safi kazancınızı bulacaksınız.  Şayet safi kazancınız 2009 yılı için belirlenen 7600 liradan az ise kazanç beyan etmeyecek, vergi ödemeyeceksiniz.

* Ancak safi kazanç tutarınız 7600 liradan fazla ise safi kazançtan 7600 lira istisna tutarını indirdikten sonra kalan kazanç tutarınızı 1-25 Mart 2010 tarihleri arasında vergi dairesine beyan edecek ve vergiyi Mart ve Temmuz 2010 aylarında 2 eşit taksitte ödeyeceksiniz.

Varlık barışıyla beyan edilmeyen kira gelirlerinin vergi-ceza riski sıfırlanabilir

Soru: Babam Almanya’da işçi olarak çalışıyor. Türkiye’de kirada 3 dairesi var. Aldığı kiraları, vergiden muaf diye bugüne kadar beyan etmedi. Oysa beyan edilmesi gerekiyormuş. Yazılarınızdan varlık barışı kapsamında, geçmişin vergi risklerinden kurtulabileceğimizi anladım. Acaba doğru anlamış mıyım? Babam varlık beyan ederek geçmişte beyan etmediği kiralardan dolayı ödemesi gereken vergilerden kurtulabilir mi? Durmuş Cevap: Doğru anlamışsınız. Babanız yıl sonuna kadar varlık beyan ederek, 2004-2007 yılları için beyan etmediği kira gelirlerine ilişkin risklerini sıfırlayabilir. Ancak, kapsam dışında olduğundan 2008 yılını varlık beyanıyla kurtaramaz. 2008 yılı kiralarını da pişmanlıkla beyan eder. Yapacağınız iş, 2004-2007 yıllarında beyan etmediğiniz kira tutarı kadar, Almanya’dan döviz getireceğinizi beyan edip, varlık üstünden yüzde 2 oranında hesaplanacak vergiyi ödemektir. Bu avantajdan yararlanmak için beyan edeceğiniz dövizi, beyan tarihinden itibaren bir ay içinde getirip bir banka veya aracı kurumda açılacak hesaba yatırmanız ve vergiyi hesaplama tarihini takip eden ay sonuna kadar ödemeniz gerekiyor.

4 yıl erken emekli olabilirsiniz

Soru: 5 Mayıs 1967 doğumluyum. 1 Ocak 1985’te SSK’lı oldum ve 4000 gün prim ödedim. 1 Ocak 2000’den beri Bağ-Kur’luyum. Ne zaman emekli olabilirim? Şinasi KARAMAN Cevap: Bağ-Kur’da 25 yıl prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 21 Kasım 2013’e kadar prim ödeyerek primlerinizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla 1 Ocak 2019’da emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’u kapatıp 1 Ocak 2010’dan itibaren sigortalı olarak çalışarak 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olarak, 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmanız da mümkündür.

Kiracı apartmanın ortak giderlerine katılmak zorunda

Soru: Apartman dairesinde kiracı olarak oturan, ortak apartman giderlerine katılmak zorunda mı? Zorundaysa hangi giderlere katılması gerekiyor? Sakine CAN Cevap: Apartman dairesinde kiracı olarak oturanlar, apartmanın ortak giderlerine katılmak zorunda. Katılacakları ortak giderleri şu şekilde sıralayabiliriz: Kapıcı ücreti, apartmanın ortak su gideri, varsa kapıcı dairesinin ısıtma, aydınlatma ve su gideri, apartmanın merdiven otomatının elektrik gideri, asansör elektrik gideri, apartmanın temizliğinde kullanılan malzemelerin harcamaları... Apartmanın iktisadi kıymetini artıracak mahiyetteki harcamalar mal sahibine ait olduğundan kiracı bunlara karışmaz. Örneğin, binanın dış cephesinin değiştirilmesi, doğramalarının, kalorifer kazanının yenilenmesi gibi.