Hakkınız zamanaşımına uğramış

Soru: 45 yaşındayım. İlk sigorta başlangıcım 1993’te. 1996’da 1 yıla yakın farklı bir fabrikada çalıştım. O fabrika daha sonra kapandı. Yıllar sonra fark ettim ki sigorta primimi yatırmamışlar. Aynı fabrikada benimle çalışan öz dayım var. Bana şahitlik edebilecek. Şimdi 2000 yılı öncesi hiç sigorta primi yatırmadığım için emeklilik yaşından faydalanmıyorum. Nasıl bir yol izlemeliyim? Bülent YEĞEN

Cevap: Sigorta başlangıç tarihi kişi adına ilk defa uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaların çalışma süresi bildirilen gündür. Staj sigortasında bu sigorta kollarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Çalışma sürenizi bildirmeyen fabrika, muhtemelen girişinizi de bildirmemiştir. Firma kapanmamış olsa bile, işten ayrıldığınız tarihten itibaren, 5 yıllık zamanaşımı süresinde ‘hizmet tespit davası açmadığınız için’ hakkınız zamanaşımına uğramış. Maalesef girişinizi 1996’a götürecek bir iş ve işlem bulunmuyor.

GİRİŞTE ADINIZA PRİM ÖDENMİŞSE 57 YAŞA TABİSİNİZ

SORU: 23 Mayıs 1979 doğumluyum. 10 Ekim 1994’te bir fabrikaya çırak olarak girdim. 10 Ekim 1997’de adıma prim ödenmeye başladı. 7300 gün prim ödemem var. EYT çıkarsa faydalanabilir miyim? Ercan KORKMAZ

CEVAP: İlk girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT’den yararlanıp yararlanamayacağınız yasa tasarısı ortaya çıktığında belli olur.

8 EYLÜL 1999’DAN SONRA SİGORTALI OLAN EYT’DEN YARARLANACAK MI?

Soru: 1976 doğumluyum. 1992 yılında vekil öğretmenlik yaptım. SSK girişim 2003’te olup 6500 prim gün prim ödemem var. Vekilliğim sayılmıyor. EYT’de bu şartı almazlar mı? Böyle bir ihtimal yok mu? Ebru HASGÜL

Cevap: İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ve bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olacağı tarih 18 yıla kadar uzayan sigortalılar, Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT’li) olarak adlandırılıyor. Emekli olacağı tarih bir yasa ile 2 ile 18 yıl arasında uzatıldığından mağdur olan bu sigortalıların mağduriyetinin giderilmesi için de bir yasa çalışması var. İlgili bakan yasa tasarısının Aralık 2022 ayında bitirilerek TBMM’ye getirileceğini açıkladı. Sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999’dan sonra olduğundan, maalesef EYT kapsamımda değilsiniz. Dolayısıyla beklendiği gibi çıkacak bir yasadan yararlanamazsınız. Ancak sorunuza Aralık 2022’de EYT yasa tasarısı ortaya çıktığında daha net cevap verilebilir.

EYT’DEN FAYDALANMANIZ GEREK

SORU: 15 Ekim 1981 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 4 Temmuz 1998 olup emeklilik için normalde 20 yıl sigortalılık süresi ve 5975 gün prim isteniyordu. 6875 gün prim ödemem var. EYT’den faydalanabilecek miyim? Aysun ÖZTEKİN

CEVAP: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sizin gibi 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanları emekli eden bir EYT yasası çıkartılırsa, siz de emekli olabilirsiniz.

3600 EK GÖSTERGEDEN MÜDÜRLER DE YARARLANACAK

Soru: İki yıllık yüksekokul mezunu olup, şube müdürü olarak 1’inci derecenin 4’üncü kademesinden 2200 ek gösterge ile 2 yıl önce emekli oldum. 3600 ek göstergeden yararlanabilecek miyim? R.IŞIK

Cevap: Kamuoyunda ek gösterge yasası olarak bilinen 7417 sayılı Kanun ile şube müdürleri de dahil müdür olarak görev yapanların 1’inci derece ek göstergeleri 3600’e yükseltiliyor. Bu değişiklikten daha önce emekli olanlar da yararlanabiliyor. Bu nedenle 15 Ocak 2023 tarihinden itibaren emekli aylığınız, 3600 ek gösterge üzerinden hesaplanarak ödenecektir.