İşveren ödediği kıdem tazminatını geri isteyemez

Soru: 6 Aralık 1969 doğumluyum. Ocak 1988’den beri SSK’lıyım. 6458 gün primim var. Kıdem tazminatı alabilir yazısıyla, kendi isteğimle işten ayrıldıktan sonra, aynı ay içinde başka bir işyerinde çalışabilir miyim?
Bunu engelleyen bir durum var mı? Ayrıldığım işyeri bu tazminatı benden geri isteyebilir mi? Ercüment DERVİŞOĞLU

Cevap: 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim ödemesini doldurduğunuzdan dolayı, işinizden kıdem tazminatı alarak ayrıldıktan sonra emekli olacağınız yaşı çalışmadan bekleyebileceğiniz gibi, başka bir işyerinde hatta ayrıldığınız işyerinde dahi çalışarak bekleyebilirsiniz. Çalışmanızda bir mahsur yok. İşveren ödediği kıdem tazminatını geri isteyemez.

Yeni yasadan sonra deniz adamları itibari hizmet süresi alamıyor
Soru: 1 Nisan 1966 doğumluyum. Askerden önce SSK’lıydım. 6000 gün prim ödedim. 1 Ocak 1986’da SSK’lı oldum. 8 Ağustos 1988’den beri denizde ağır hizmette çalışıyorum. 6000 gün olan ağır hizmetimle başlangıcım geri çekilirse ne zaman emekli olabilirim? Ahmet ÇAVUŞ

Cevap: 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Ekim 2008’e kadar, deniz adamları denizde geçen 360 gün çalışması karşılığı 90 gün itibari hizmet süresi kazanıyordu. Gemi adamlarının denizde geçen çalışmaları, 1 Ekim 2008’den itibaren itibari hizmet süresi alan işler arasından çıkarıldı.
Bu tarihe kadar denizde geçen 5081 gün çalışmanız ile 1270 gün itibari hizmet süresi kazanmaktasınız. 1270 gün itibari hizmet süresi, sigorta süresine eklenmekte, emekli olmak için aranan yaş haddinden düşmektedir.
Prim ödemeniz yeterli olduğundan, itibari hizmet sürenizle sigorta süresi şartını da yerine getirdiğinizden, bundan sonra prim ödemeseniz de 45 yaş 6 ay 20 günü dolduracağınız 21 Eylül 2011’de emekli olabilirsiniz.

Kanuni temsilcinin emekli aylığına prim borcu için haciz konabilir
Soru: Şirket ortağı olarak imza yetkilisiydim. Şirketimizi tasfiye ettik. 14 aylık süreç doldu. Şirketin sosyal güvenlik kurumuna (SGK) prim borcu var. SSK emeklisiyim.
4 aydır 800 lira olan maaşımı 530 lira olarak alıyorum. Kesintinin şirket borcundan dolayı olduğu söylendi. Emekliliğim sonrasında oluşan prim borcunu emekli aylığımdan kesebilirler mi? Tuncay ÖZCAN

Cevap: Emekli aylıkları sadece nafaka borcu ve SGK’ya prim borcu için haciz edilebilir. Şirketten tahsil edilemeyen prim borcu şirket yetkilisi olduğunuz döneme aitse maalesef aylığınıza haciz koyarak tahsil edebilirler.

Kooperatif dairelerinin satışında vergiyi tahsis tarihi belirliyor
Soru: 2004 yılında kooperatife girdim. 2008’de kuralar çekildi. 2009’da daireler teslim edildi. Şimdi dairemi satmak üzereyim. Ancak, daire satışı üstüne Gelir Vergisi ödeyip ödemeyeceğimi merak ediyorum.
Kooperatife giriş tarihim üstünden 5 yıldan fazla süre geçtiği için Gelir Vergisi ödememem gerektiğini düşünüyorum. Çünkü, alım tarihi üstünden 5 yıl geçtikten sonra satılan gayrimenkullerden elde edilen kazanç Gelir Vergisi’ne tabi değil. Doğru mu biliyorum? İhsan ALGÜL

Cevap: Edinme tarihi üstünden 5 yıl (1 Ocak 2007’den önce iktisap edilen gayrimenkuller 4 yıl) geçtikten sonra elden çıkarılarak sağlanan kazançlar, tutarı ne olursa olsun Gelir Vergisi’ne tabi tutulmuyor. Kooperatif yoluyla edinilen daireler de aynı uygulamadan yararlanıyor.
Yani edinme tarihinden itibaren 5 yıl (veya 4 yıl) elde tutulduktan sonra elden çıkarılan kooperatif dairesi satışından elde edilen kazanç da Gelir Vergisi’ne tabi tutulmaz.
Ancak, kooperatiflerde edinme tarihi özellik taşıyor. Kooperatif dairlerinde edinme tarihi kooperatife girilen veya hisse devir alınan tarih değildir. Edinme tarihi, kooperatifçe dairenin üyeye tahsis edildiği tarihtir.
2008 yılında kura çektiğinize göre daire kooperatifçe bu tarihten sonra tahsis edilmiş olduğundan, henüz edinme tarihiniz üstünden 5 yıl geçmemiş durumda.
Dairenizi 2010 yılında satmanız halinde, elde edeceğiniz kazanç değer artış kazancı kapsamında Gelir Vergisi’ne tabidir. Gelir Vergisi ödememek için, dairenizi tahsis edildiği tarih üstünden 5 yıl geçtikten sonra satmanız gerek.

Dışarıdan atanan şirket müdürünün 4/a’lı olması gerekir
Soru: Limitet şirket ortağı olmayan kişi, dışarıdan limitet şirketin temsilcisi (şirket müdürü) seçilmiş ve adına şirketi temsilen imza sirküleri çıkarılmıştır. Bu kişinin sosyal güvenlik primi hangi statüden ödenecektir? Nurettin TORUN/Bursa

Cevap: Dışarıdan atanan şirket müdürü, o şirketin iş kanununa göre sözleşmeli çalışandır. Ancak, idareci konumunda çalışması olduğundan kanuni temsilci sıfatı ile kamu alacaklarına (vergi, sigorta gibi) karşı diğer çalışanlardan farklı sorumluluğu vardır.
Dolayısıyla limitet şirketlerde dışarıdan atanan ortak olmayan şirket müdürünün, sosyal güvenlik açısından diğer çalışanlardan bir farkı yoktur. Diğer çalışanlar gibi 4/a’lı olması gerekmektedir.
Yetki açısından işverenin yetkilerini kullanması, o şirkette 4/a’lı olmasına mani bir durum teşkil etmez. Dev şirketlerin genel müdürlerinin, CEO’larının da (üst yönetici) 4/a’lı olduğu göz önüne alındığında, durum daha iyi anlaşılır.

25 yaşını dolduran çocuk öğrenimde de olsa anne ve babadan sağlık yardımı alamaz
Soru: Oğlum 11 Mayıs 1985 doğumlu. İngilizce öğretmenliği bölümünde okuyor. Yaşı 25 olduğundan benim sağlık yardımımdan daha ne kadar faydalanabilir? SSK emeklisiyim. Sağlık yardımı sona erdiyse ne yapabiliriz? Okulunun bitmesine daha 1 yıl var. Erkut AKKAYA

Cevap: Çocuklar 18, orta öğrenimde 20, yükseköğrenimde 25 yaşını doldurana kadar anne ve babalarının üstünden sağlık yardımı alabilirler. Eğitim görseler de belirtilen yaş hadlerini dolduran çocuklar, anne ve babalarının üstünden sağlık yardımı alamazlar.
Çocuğunuz 25 yaşını doldurduğu 11 Mayıs 2010’dan itibaren sizin üstünüzden sağlık yardımı alamaz. Sağlık yardımını genel sağlık sigortasına kendi adına prim ödeyerek alabilir.

Kıdem tazminatı için 15 yılı doldurup 16’ncı yıldan gün almak gerekiyor
Soru: 1996’dan beri özel bir şirkette çalışıyorum. 4890 gün prim ödedim. Kıdem tazminatını almam için 15 yılı tamamlamalı mıyım? Yoksa 15 yıla girince kıdem tazminatımı alarak işimden ayrılabilir miyim? Ayla ER/Malatya

Cevap: Kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilmeniz için, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihin üstünden 15 tam yıl geçmesi gerekiyor. Başka bir ifade ile 15 yılı doldurup, 16’ncı yıldan gün almaya başlamak lazım. 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, 2011 yılı içinde 15 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız tarihten itibaren kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılma hakkı elde edersiniz.