Giriş
Soru: 18 Mart 1965 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ocak 1997. Toplam 4890 gün prim ödemem var. 1 Mayıs 1984 ve 16 Temmuz 1985 tarihlerinde iki doğum yaptım. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Doğum borçlanması yapmam veya yapmamam halinde ne zaman emekli olabilirim? Elmas KILIÇ Cevap: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 1010 gün daha prim ödeyerek 4890 gün olan prim ödemenizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla 53 yaşınızı dolduracağınız 18 Mart 2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.
[[HAFTAYA]]
Yasaya göre doğum borçlanması yapabilirsiniz. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) göre yapamazsınız. Çünkü SGK’nın 16 Eylül 2010 tarih ve 2010/106 sayılı Yasa’ya aykırı ve keyfi borçlanma genelgesine göre doğum borçlanması yapamazsınız. Çünkü, SGK söz konusu genelge ile yasada olmamasına rağmen sigorta başlangıç tarihinden önceki doğumlar için borçlanma yapılamayacağını açıkladı. SGK yasayı uygulasa, iki doğumunuz için toplam 940 gün borçlanma yapmanız sonucu sigorta başlangıç tarihiniz 940 gün geri gider ve emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olur ve borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 18 Mart 2015 tarihinde emekli olabilirdiniz. Ancak bu hâlâ mümkün. Doğum borçlanması talebinde bulunup, ret cevabı geldiğinde İş Mahkemesi’ne dava açmanız halinde, dava sonucu borçlanma hakkı elde etmeniz mümkün.
Emekli kendi isteği ile emekli olacaksınız ayrıldığında kıdem tazminatı alamaz
Soru: Emekliyim. Uluslararası nakliye şirketinde çalışıyordum. İki yıl çalıştım. Şirket emekli olduğumdan SSK katkı payını ödüyordu. Asgari ücret üstünden maaş alıyordum. Şimdi işten ayrıldım. Senelik izin kullanmadım. Hafta sonları ve bayram izinlerimi kullanmadım. Kendi isteğim ile işten ayrıldım. Şirketten sosyal alacaklarım var mı? Aydınlatırsanız memnun olurum. Gazi AYAN Cevap: Kendi isteğinizle ayrıldığınızdan kıdem tazminatı alamazsınız. Ancak, varsa ücret, fazla ücret alacaklarınız ile kullanmadığınız yıllık izin sürelerinin ücretlerini alabilirsiniz.
160 gün askerlik borçlanması ile bir yıl erken emekli olabilirsiniz
Soru: 20 Eylül 1963 doğumluyum. 1 Kasım 1985 tarihinde sigortalı oldum. 1983-1984 yıllarında 20 ay askerlik yaptım. 6308 gün prim ödemem var. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olurum? Adnan KURTULMUŞ Cevap: Askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. Askerliğinizin 160 gününü borçlanmanız halinde sigorta başlangıç tarihiniz 160 gün geri gider ve emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemesiniz dahi, 48 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2011 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yapmazsanız 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekliliği hak edersiniz. 160 gün borçlanma ile bir yıl erken emekli oluyorsunuz.
Eski yasaya göre yaş aranmadan Emekli kendi isteği ile emekli olacaksınız
Soru: 1968 doğumluyum. 1980 sigortaya giriş tarihim. 3335 gün primim var. 1990 ve 2000 doğumlu iki çocuğum var. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Ve ne zaman emekli olabilirim? Şükriye ÖZMEN Cevap: Doğum tarihinden sonraki iki yıla kadar olan prim ödenmemiş günler, en fazla iki doğum ile sınırlı olmak üzere borçlanılabiliyor. Doğum tarihlerinizden sonra iki yıl süresince prim ödemeniz yoksa, iki doğum için de borçlanma yaparak 1440 gün kazanabilirsiniz. 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla 18 yıldan fazla süredir sigortalı olduğunuzdan, eski yasa şartlarına tabi olarak yaş şartı aranmadan 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olacaksınız. Doğum borçlanmasından sonra 225 gün daha prim ödeyerek, borçlanmayla 4775 güne yükselecek olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Başlangıç tarihinizi 23 Kasım 1992’ye çekecek kadar askerlik borçlanması yapmalısınız
Soru: Sigorta başlangıç tarihinden önce askerliğimi 1991 yılında 8 ay yaptım. 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim Ocak 1993’tür. Askerlik borçlanması yaparsam, emeklilik tarihim kaç yaşa ve kaç güne düşer? Bilal BAKIRDÖVEN Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5675 gün prim ödemeniz şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinizi ay olarak vermişsiniz. Gününü belirtmemişsiniz. Başlangıç tarihinden önce yapılan askerliklerde borçlanma, başlangıç tarihini, borçlanılan gün sayısı kadar geri götürüyor. Sigorta başlangıç tarihinizi 23 Kasım 1992 tarihine çekecek gün sayı kadar borçlanma yapmanız gerekiyor. Örneğin, sigorta başlangıç tarihiniz 1 Ocak 1993 ise 38 gün, başlangıcınız 31 Ocak 1993 ise 68 gün borçlanma yapmanız gerekir. Askerlik borçlanmasıyla sigorta başlangıç tarihinizi 23 Kasım 1992 ve daha eski bir tarihe çekmeniz halinde, 5600 gün prim ödeyerek 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SSK’dan emekli olmak avantajlı, 41 aydan fazla isteğe bağlı prim ödememelisiniz
Soru: 1 Ekim 1961 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim Mart 1975’tir. Toplam 1739 gün prim ödedim. İsteğe bağlı yatırdım ve aradan 5 yıl geçti. Evlendim ve tekrar prim ödemeye başladım. Ama SSK’da isteğe bağlı kalktığından Ocak ayından beri Bağ-Kur’a ödüyorum. SSK emekli olmak için 3600 gün prim ödemesi istemişti. Şimdi Bağ-Kur’a geçince ne zaman emekli olurum? Şefika SEZER Cevap: Başlangıç tarihiniz itibarıyla SSK’dan emekli olmanız avantajlı. Çünkü 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla 18 yıldan fazla sigortalılık süreniz olduğundan, eski yasa hükümlerine tabi olarak emekli olacaksınız. Eski yasaya göre de yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, isteğe bağlı olarak 41 aydan (1230 gün) fazla prim ödememeniz gerek. 41 ay prim ödedikten sonra isteğe bağlıdan çıkıp, kalan 631 gün prim eksiğinizi sigortalı bir işte çalışarak tamamlamalısınız.
