Giriş
Soru: Fazla yolcu alan minibüsçülere yolcu başına 60 lira ceza kesilmesi uygulaması değiştirilecekti. Bu kanun ne oldu? Talip ERDOĞDU
Cevap: 26 Haziran 2010’da 6001 sayılı yasa ile getirilen, fazla yolcu alan minibüsçülere fazla yolcu başına 60 lira ceza kesilmesine ilişkin düzenleme, minibüsçü esnafının büyük tepkisiyle karşılaşmış, başta Başbakan olmak üzere yetkililer uygulamanın düzeltileceği sözünü vermişti. Yetkililer sözünde durdu. 31 Temmuz 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle, ‘fazla yolcu başına 60 lira’ ceza uygulamasından vazgeçildi. Yerine fazla yolcu aldığı tespit edilen minibüse 50 lira ceza kesilmesi uygulaması getirildi. Yeni düzenlemeye göre, dünden itibaren fazla yolcu taşıdığı tespit edilen minibüsçüye fazla yolcu başına 60 lira değil, sadece 50 lira ceza kesilecek.
Hurda taşıtlarda vergi ve cezaların silinmesinde süre 2011 sonuna uzatıldı
Soru: Hurdaya ayrılan taşıtların vergi borçlarının silinmesi uygulaması Haziran 2010’da dolmuştu. Ancak, uygulamada sürenin uzatılacağını yazmıştınız. Hurdaya ayrılan taşıtların vergi borçlarının silinmesi uygulamasında süre uzatıldı mı? Bu haktan hangi modeller yararlanıyor? Ali SEZER
Cevap: TBMM’nin tatile girmeden önceki son oturumunda kabul edilen değişiklik sonucu, taşıtın hurdaya ayrılarak vergi borçlarının silinmesi uygulamasından yararlanma süresi 31 Aralık 2011’e kadar uzatıldı. Taşıtlarda 30 yaş sınırı da 25’e çekildi. Daha önce 1979 ve daha eski model taşıtlar hurdaya ayrılabilirken, yeni uygulamada 1985 ve daha eski modeller hurda uygulamasından yararlanabilecek. Buna göre, 1985 ve daha eski motorlu taşıtların 31 Aralık 2011’e kadar trafik kayıt ve tescillerinin silinerek hurdaya çıkarılması suretiyle il özel idarelerine bedelsiz tesliminde, 31 Aralık 2011’e kadar tahakkuk etmiş ve ödenmemiş olan Motorlu Taşıtlar Vergisi, bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezaları ile 28 Şubat 2009‘a kadar tescil plakasına kesilen trafik para cezaları silinecek.
Ücretin ödenmemesi, işçiye haklı nedenle iş akdini fesih hakkı verir
Soru: Dini bayram ve diğer bayramlarda 3 yıldır alınamayan mesai ücretlerini almak için işverene nasıl bir yaptırım uygulanabilir? İşveren “Ben ödemiyorum” diyebilir mi? Fikret ÇETİNKAYA
Cevap: Ulusal bayram ve genel tatil günlerindeki çalışmalarınızın ücretini işverenden yazılı olarak talep edin. Talebinizde işverene bir süre verin (15 gün, 20 gün içinde ödenmesi gibi). Bu süre sonunda İş Mahkemesi’ne dava açın. Mahkemede ücretinizin ödenmediğini belge veya şahitlerle kanıtladığınızda ücretinizi yargı yoluyla alabilirsiniz. Ayrıca belirtilen sürede ücretinizin ödenmemesi size haklı nedenle iş akdinizi fesih hakkı verir. İsterseniz ücretlerinizin ödenmemesini gerekçe göstererek iş akdinizi feshedebilirsiniz. (Noterden ihtar çekerek) Bu durumda kıdem tazminatınızı, ödenmeyen ücretlerinizi varsa kullanmadığınız yıllık izin ücretlerinizi ve varsa diğer haklarınızı da (ikramiye, prim gibi) alabilirsiniz.
Gemi adamı altı ay çalışmayla yıllık ücretli izne hak kazanır
Soru: Dokuz aydır gemide çalışıyorum. Gemi adamları yıllık ücretli iznini, ne kadar çalışma sonunda hak ediyor? Ne zaman ve ne kadar yıllık izin kullanabilirim? Bekir NEMCİ
Cevap: Aynı işveren emrinde veya aynı gemide bir takvim yılı içinde bir veya birkaç hizmet akdine dayalı olarak en az altı ay çalışan gemi adamı, yıllık ücretli izne hak kazanır. Altı aydan bir yıla kadar çalışma süresi olan gemi adamlarının ‘15 gün’, bir yıl ve daha fazla süre çalışması olanların ‘bir ay’ izin hakları vardır. Altı aydan fazla çalışma süreniz olduğu için 15 gün yıllık ücretli izni hak etmiş durumdasınız. İşveren uygun gördüğü zamanda yıllık izninizi kullanabilirsiniz.
17 Eylül 2011’de emekli olabilirsiniz
Soru: 20 Ocak 1961 doğumluyum. 17 Mart 1988’de SSK’lı oldum. Askerliğimi 1985’te yaptım. 18 ay olan askerlik süremi borçlandım ve bedelini ödedim. 8400 günüm var. Ne zaman emekli olabilirim? Ali KESKİN
Cevap: Askerlik borçlanması prim ödemenizi 550 gün geri götürerek 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 17 Eylül 2011’de emekli olabilirsiniz.
Ücretli çalışan emeklinin aylığında düşme olmaz
Soru: Emekli Sandığı’ndan emekliyim, 1500 lira aylık alıyorum. Çalışmaya başlayacağım. Emekli aylığımın düşeceği söyleniyor. Ne kadar düşer? Bu miktarı ben mi yatıracağım? Utku ÖZAY
Cevap: Özel sektörde ücretli olarak çalışmaya başladığınızda emekli aylığınızda düşme olmaz. Sosyal Güvenlik Kurumu’na, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak emekli aylığınızı kestirmeden çalışmak istediğinizi bildirdiğinizde, işyerinden alacağınız ücretten yüzde 7.5 oranında prim kesilir. İşveren de ücretin yüzde 22.5 oranında destek primi öder. (İşveren ayrıca işin tehlike sınıf ve derecesine göre yüzde 1 ile yüzde 6.5 arasında değişen iş kazası ve meslek hastalığı primi öder). Emekli aylığınızı tam alırsınız. Ancak, Gelir Vergisi mükellefi olarak işyeri açıp kendi nam ve hesabınıza faaliyette bulunursanız veya anonim şirket yönetim kurulu başkanı ya da üyesi olursanız, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette komandite ortak, diğer şirket ve donatma iştiraklerine ortak olursanız, emekli aylığınızdan, emekli aylığınızın yüzde 14’ü kadar (1 Ocak 2011’den itibaren yüzde 15) sosyal güvenlik destek primi kesilir.
Part-time çalışan yol izni alabilir
Soru: Kısmi süreli iş sözleşmesi (part-time) ile çalışanlar yıllık ücretli izin kullanırken yol izni alabilirler mi? Ayşe
Cevap: Part-time çalışanlar, tam süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar gibi, yıllık ücretli iznini bulunduğu yerin dışında geçirmeleri durumunda, 4 güne kadar yol izni alabilir. Yol izni kullanma açısından, kısmi süreli veya tam süreli çalışmanın bir önemi bulunmuyor
