Giriş
Soru: 1978 doğumluyum. 1995’te SSK’lı oldum. 10.5 yıldır özel bir firmada çalışıyorum. İstanbul Defterdarlığı’nda yüzde 55 vergi indirim raporum var. SSK primim Ocak 2010’da 3920 günü dolduruyor. Ancak emekli olmama 2 yıl var. Firmadan bazı sebeplerden dolayı ayrılmak istiyorum. Firmadan kıdem tazminatımı alabilir miyim? Serdar TOKGÖZ Cevap: Emekli olmak için aranan sigorta süresi, prim gün sayısı şartlarını yerine getirip, emekli aylığı bağlanması için sadece yaş haddinin dolmasını bekleyenler, isterlerse kıdem tazminatlarını alarak işlerinden ayrılabiliyorlar. Vergi indirimi alan engellilerden emekli olmak için sigorta süresi ve prim ödeme şartları aranıyor. Yaş şartı aranmıyor. Engelliler yaş şartı aranmadan erken emekli olabildikleri için, bu haktan yararlanamıyor. Prim ödeme şartını yerine getirmiş olsanız da kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılamazsınız. Kıdem tazminatını ancak, iki yıl sonra emekli olacağınız zaman alabilirsiniz.
3600 günle SSK'dan emekli olunabilir
Soru: Annem 4 Temmuz 1966 doğumlu. 1 Aralık 1989’da SSK’lı oldu. 30 günlük prim ödedi. 5 Mart 2002’de isteğe bağlı Bağ-Kur’a başladı. 2393 gün primi var. 31 Ekim 2008’de Bağ-Kur isteğe bağlı sigortasını sonlandırdı. Ne zaman SSK veya Bağ-Kur’dan emekli olabilir? 3600 gün ve yaştan emekli olma imkanı var mı? Neslihan DİKEN/Ankara Cevap: 3600 günle ancak SSK’dan emekli olunabiliyor. Anneniz kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olmak için 15 yıl sigorta, 2600 gün prim ve 58 yaş şartına tabi. Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, anneniz bu şartlarla emekli olabilmek için sigortalı bir işte çalışarak, en az 1260 gün (3.5 yıl) prim ödeyerek, son yedi yılında SSK’ya fazla prim ödemiş duruma geçmesi gerekiyor. Anneniz belirttiğimiz şekilde 1260 gün prim ödemesi halinde, 4 Temmuz 2024’te emekli olabilir.
KOD uygulaması mükellefin korkulu rüyası oldu
Soru: Vergi dairesinden bir yazı geldi. Yazıda 2005 yılında mal aldığımız firmanın adresinde bulunamadığından KOD’a alındığı, bu firmadan aldığımız faturalardaki KDV’leri düzeltme beyannamesi vererek tekrar ödememiz isteniyor. Firmayı devlet adresinde bulamıyorsa burada bizim suçumuz ne? Tekrar KDV ödememek için ne yapabiliriz? T. METE Cevap: KOD uygulaması tüm vergi mükelleflerinin korkulu rüyası haline geldi. Yıllar önce mal alınan bir firmanın sahte belge düzenlediği, kullandığı, adresinde bulunamadığı, incelemeye defter ve belge ibraz etmediği yönünde yapılan tespitler sonucunda, bu firma, KOD adı verilen kara listeye alınıyor. Sonra, bu firmadan mal alan firmalara bir yazı tebliğ edilerek, KDV beyannamelerinin düzeltilerek, tekrar ödenmesi isteniyor. KDV’den kurtulmak için varlık barışı kapsamında varlık beyanı öneriliyor. Nereden bakarsanız bakın sıkıntılı bir konu. Ancak 2005’ten mal aldığınız firma adreste bulunama nedeniyle KOD’a alındığından (8 nolu KOD) işiniz kısmen kolay sayılabilir. Çünkü, adreste bulunmama veya mükellefiyetin kapatıldığı dönemden önceki dönemler için, yani mükellefin faal olduğu dönemlerde yapılan alışlar için herhangi bir sorumluluk bulunmadığından, şayet adreste bulunmama tarihi, mal aldığınız tarihten sonraysa vergi dairsine bir dilekçe vererek, işletmenin adresinde faal olduğu dönemde mal aldığınızı, adresinde bulunamadığı tarihten sonra adı geçen işletmeden mal almadığınızı beyan etmeniz ve mal alım faturanızın bir fotokopisini dilekçenize belge olarak eklemeniz halinde, KDV ödemezsiniz. Ancak, inceleme yoluyla yersiz olarak indirimleriniz kabul edilmeyerek KDV tahakkuku yaparlarsa da vergi mahkemesine dava açarak yargı yoluyla KDV ödemekten kurtulursunuz. Şayet, adreste bulunamama tarihinden sonra mal almışsanız, durum kötü. Bu takdirde ya istenen KDV’yi ödeyerek ya da istenen KDV’nin matrahı kadar varlık beyanında bulunup, beyan ettiğiniz varlığın yüzde 5’i kadar vergi ödeyerek (bu seçenek daha uygun) yakayı kurtarabilirsiniz. Bir diğer yol da istenen KDV’nin 4 katı kadar teminat vererek (para, banka mektubu gibi) KOD’a girmekten kurtulup, yapılacak vergi incelemesinin sonuçlarını beklemektir.
Defter ve belge ibraz etmemenin hapis ve 3 kat vergi cezası riski var
Soru: Vergi inceleme elemanının istediği defter ve belgeler ibraz edilmezse ne kadar ceza kesilir? A.E Cevap: Defter ve belgelerin vergi inceleme elemanına ibraz edilmemesinin kesilecek cezadan öte, hapis cezası var. Vergi Usul Kanunu’nda, defter ve belgenin inceleme elemanına ibraz edilmemesi ‘gizleme’ fiili olarak tanımlanmıştır ve defter ve belgelerini gizleyenlere 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesi hüküm altına alınmıştır. Defter ve belgelerini inceleme elemanına ibraz etmeyenler, öncelikle 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezasını göze almaları gerekir. Ayrıca, vergi ziyaı cezası 3 kat uygulandığından, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeyenler, 3 kat vergi ziayı cezasına da hazırlıklı olmalılar.
Askerliğinizi borçlanmanızda yarar var
Soru: 1 Kasım 1993’te SSK’lı oldum. Şubat 1991’de askere gittim. Askerliği borçlanmam gerekiyor mu? Ne zaman emekli olabilirim? Sermet UÇAR/Adana Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınızda, askerlik borçlanması, sigorta başlangıç tarihinizi askerlik süreniz (18 ay kabul edilmiştir) kadar geri götürerek 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Memuriyet sürenizi 25 yıla, yaşı 53’e tamamlamanız gerek
Soru: 29 Aralık 1968 doğumluyum. 31 Aralık 1993’te Emekli Sandığı’nda işbaşı yaptım. 18 aylık askerlik borçlanmamı da 15 Aralık 1996’da üçüncü ve son taksidini yatırarak ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Emekli ikramiyesi ve aylık bağlama ne zaman olur? Haluk ARKAN/Bursa Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi belirtmemişsiniz. Sorunuzu memuriyet başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Borçlanma başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek 25 yıl fiili hizmet süresi ve 53 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. 31 Haziran 2016’ya kadar çalışarak fiili hizmet sürenizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla 29 Aralık 2021’de emekli olabilirsiniz.
