Sevgiliye verilen hediyenin de vergisi var

Soru: Sevgilime bir otomobil hediye ederek sürpriz yapmak istiyorum. Sevgililer Günü’nde verilen hediyenin vergisi var mı? Metin T.

Cevap: Dünyanın dört bir yanında olduğu gibi Türkiye’de de 14 Şubat, ‘Sevgililer Günü’ olarak kutlanıyor. Sevgililer Günü’nde, çeşitli kutlamaların yanında, sevgililerin birbirlerine hediye vermesi de alışkanlık haline geldi.

Aziz Valentin’den günümüze kutlanıyor
Sevgililer Günü için değişik efsaneler mevcut. Bunlardan birine göre, üçüncü yüzyılda, Roma imparatoru II. Clausdius bekar erkeklerin, evli ve ailesi olan erkeklere göre daha iyi asker ve savaşçı olduklarına karar vererek, genç erkeklerin evlenmelerini yasaklar. Rahip Valentin imparatorun bu kararına karşı çıkarak, gizli gizli gençleri evlendirmeye devam eder.
Bunu duyan imparator, 14 Şubat 273’te Rahip Valentin’in kafasını kestirir. Aradan uzun yıllar geçtikten sonra Vatikan, Valentin’e ‘aziz’ unvanı verir. Zamanla da Valentin’in ölüm günü olan 14 Şubat, Sevgililer Günü olarak kutlanmaya başlar.

Sevgililer Günü ekonomide canlılık yaratıyor
Sevgililer Günü’ndeki hediye alışkanlığı, ekonomiye canlılık getiriyor. Büyük mağazalar günlerce önce çeşitli kampanyalar düzenliyor. Televizyon, radyo, gazete ve dergilerde özel reklamlar yayımlanıyor.
Sevgililer Günü için yapılan alışverişler, dinlence ve eğlence yerlerindeki doluluk, ekonomide canlılık yaratıyor. İnsan sevgisini ön plana çıkararak insanları kaynaştırması ve yaklaştırması ve ekonomide yarattığı canlılık, Sevgililer Günü’nün hoş ve güzel tarafları.
Ancak, hediye alan sevgililerin zaman zaman karşılaştığı vergi sürprizi de sevimsiz ve nahoş tarafı. Çünkü, sevgiliye verilen hediyenin vergisi olup olmadığı, çok insanın aklına bile gelmez. Ancak, sevgiliye verilen hediyenin de belli koşullarda vergisi var.

Belli tutarı aşmadığı sürece sorun yok
Sevgiliye verilen hediye, belli koşullarda Veraset ve İntikal Vergisi’ne tabi. Veraset ve İntikal Vergisi’ni, hediye veren değil, hediye alan sevgilinin ödemesi gerekiyor. Hem de Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesi ile vergi dairesine beyan ederek. Başka bir ifadeyle verginin mükellefi, hediye veren değil, alan sevgili. Ancak, her alınan hediye de vergiye tabi değil. Değeri belli tutarı aşmadığı sürece, alınan hediye için beyanname verilmesi ve vergi ödenmesi gerekmiyor.

Fiyat sınırı 2 bin 535 lira
Aldığı hediyenin değeri 2 bin 535 lirayı aşmayan sevgililerin vergi ödemesi gerekmiyor. Çünkü Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’na göre, bu tutara kadar olan ivazsız (bedelsiz) intikaller vergiden müstesna. Yani vergiye tabi değil. Örneğin, 2000 lira değerinde altın kolye hediye edilen sevgili, vergi ödemeyecekken, 20 bin dolarlık pırlanta takım kolye hediye edilen sevgilinin vergi ödemesi gerekiyor.

Bir ay içinde beyan edillmesi gerekiyor
2 bin 535 liralık istisna tutarını aşan değerde hediye alan sevgili, hediye aldığı tarihi takip eden bir ay içinde, Veraset ve İntikal Vergisi beyannamesi ile bu hediyeyi vergi dairesine beyan edecek, hediye tutarından 2 bin 535 lira istisna düştükten sonra, kalan tutar üzerinden yandaki tabloda görülen oranlarda hesaplanacak vergiyi üç yıl içinde, her yıl mayıs ve kasım aylarında olmak üzere altı eşit taksitte ödeyecek.
Sevgililer cezalı duruma düşmemek için, aldıkları hediyenin vergisini belirtilen şekilde ödemeyi unutmamalılar. Otomobil, daire, yazlık, kıymetli taş gibi vergiye tabi hediye yerine, 2 bin 535 liralık istisna haddi içinde kalan veya örf ve adete göre verilmesi uygun vergiye tabi olmayan hediye almak da ayrı bir çözüm.
Karar sevgililere kalmış. Bizden uyarması. Bu vesileyle, tüm okurlarımızın Sevgililer Günü’nü kutluyoruz.

Memur başından savmış kıdem tazminatı alabilirsiniz
Soru: Aynı işyerinde 1987’den beri çalışıyorum. 7500 gün primim var. Yetkililere sorduğumda, 25 yıl dolmadan tazminatımı alamayacağım söylendi. Memurun dediği doğru mu? Kıdem tazminatı alamaz mıyım? Bir de emeklilik yaşım ne zaman doluyor? 31 Mayıs 1964 doğumluyum. Yücel TOSUN

Cevap: Emekli olmak için aranan süre ve yaş şartlarını yerine getirip, sadece yaş haddini dolduramayanlar, kıdem tazminatı alarak işlerinden ayrılabilirler. Yaş haddinden emekli olmak için aranan sigorta süresi 15 yıl, prim sayısı da 3600 gündür. 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim ödemeniz olduğundan, kıdem tazminatınızı alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
Bunun için yapmanız gereken, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) il veya merkez müdürlüğünden ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısı alarak işverene ibraz etmektir. Emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 31 Mayıs 2014’te emekli olabilirsiniz.

Babanız askerliğini borçlanıp eylül ayında emekli olabilir
Soru: Babam 25 Eylül 1963 doğumlu. 1 Temmuz 1985’te Bağ-Kur’lu oldu. 24 yıl 7 ay 3 gün prim ödedi. 1983-1984 yıllarında yaptığı askerliğini borçlanması halinde ne zaman emekli olabilir? Hüseyin UYSAL

Cevap: Babanız başlangıç tarihinden önceki askerlik süresini (20 ay kabul edilmiştir) borçlanması halinde 25 yıl (9000 gün) prim ve 47 yaş şartlarına tabi olur. 47 yaşını dolduracağı 25 Eylül 2010’da emekli olabilir.

Memuriyetten önceki SSK’lı süreler emekliliğe esas dereceye sayılır
Soru: Devlet memuruyum. Memuriyetten önce 6 yıl SSK’ya prim ödedim. SSK’lı günlerimi memuriyet hizmetimle birleştirdim. Ancak SSK’lı günlerim emekliğime sayıldı. Fiili hizmetime, yani maaş aldığım dereceme sayılmadı. Bu uygulama yeni yasa ile değiştirildi mi? SSK’lı günlerimi memuriyetteki fiili hizmetten saydırmak mümkün mü? Bülent ÖZCAN

Cevap: Hizmet birleşmelerinde, SSK prim gün sayıları, memuriyetteki hak edilen aylık derece ve kademesine sayılmaz. Emekliliğe esas derece ve kademeye intibak ettirilir. Nitekim sizin de SSK’ya olan prim ödemelerininiz, emekliliğe esas derece ve kademenize sayılmış ve intibakınız yapılmış. SSK’ya ödediğiniz primlerin, memurluktaki maaş derecenize intibakı mümkün değil. Yapılan işlem doğru. Maalesef yeni yasa bu konuda değişiklik yapmadı.

Babanız prim ödemesini 3600 güne tamamlamalı
Soru: Babam 1 Ocak 1949 doğumlu. 1 Ocak 1980’de SSK’lı oldu. 2100 gün prim ödedim. Bu şartlarla babam prim sayısını 3600 güne tamamladığında, emekli olabilir mi? Olursa ne zaman emekli olabilir? Nihat

Cevap: Babanız yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi. 1500 gün daha prim ödeyerek, 2100 gün olan prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir (ara vermeden prim öderse Mayıs 2014’te).