Giriş
Soru: Lisede stajda edindiğim sigorta numarasıyla emekli olurken yıl olarak fayda göreceğimiz söylenmişti. Ancak şimdi geçersiz olduğu söyleniyor. Bilseydik o dönemde prim öderdik. Ücret bile alıyorduk. Yıllarca bize, işe yaramayacak numarayı ‘iyi saklayın, sakın kaybetmeyin’ dediler. Emekliliğime 3 yıl kaldı diye sevinirken, 8 yıl kaldığını öğrendim. Zaten yaş yükseltilmeseydi 20 yıl 5000 günle şimdiye emekli olmuştuk. Bu ikinci darbe. Yapabileceğimiz hiçbir şey yok mu? Hacer PARLAR Cevap: Stajyerlik döneminde yapılan sigortada hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına prim ödenerek stajyerin hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı riskleri sigortalanıyor. Bu dönemde kişileri emekli eden yaşlılık, malullük ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Ancak, bu dönemde alınan sigorta numarası ve kartının emekli olana kadar kullanılması, sizde olduğu gibi stajyerin yanılgısına yol açıyor. Bu konuda yapabileceğiniz bir işlem yok.
3600 günle 58 yaşını beklemeniz gerek
Soru: 21 Ekim 1971 doğumluyum. 1 Mayıs 1990’da SSK’lı oldum. 1 Ekim 2008’e kadar 3207 gün prim ödedim. 4/b sigortasında da 420 gün primim var. 3627 gün oluyor. Ne zaman ve hangi şartlarla emekli olabilirim? 3600 günle emeklilik daha avantajlı gibi geliyor. Emekli maaşı yaklaşık yüzde kaç düşük oluyor? Çiğdem RADAY Cevap: 3600 günle 21 Ekim 2029’da emekli olabilirsiniz. Prim ödemeleriniz muhtemelen asgari ücret üstündendir. Taban aylık uygulaması nedeniyle maaşta düşme olmaz. Ancak, 1748 gün daha prim ödeyerek (27 ay isteğe bağlı, kalan 990 günü sigortalı çalışarak) prim ödemenizi 5375 güne tamamlamanız şartıyla, 21 Ekim 2017’de emekli olabilirsiniz. 2017’de emekli olup, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar 12 yıl aylık alabilirsiniz. 3600 günle emekli olmayı düşünürseniz, emekli olana kadar, prim ödemeden sağlık yardımı alamayacaksınız.
Varlık barışı kapsamında varlıklar rayiç bedelle beyan edilecek
Soru: Gerçek usulde Gelir Vergisi mükellefiyiz. Varlık barışından yararlanmak istiyoruz. Beyan edeceğimiz varlıkları hangi değer üstünden vergi dairesine bildirmeliyiz? Beyan edeceğimiz varlıkların değerini biz mi belirleyeceğiz? Arsanın değeri nasıl belirlenecek? Osman ARI Cevap: Varlık barışı kapsamında varlıkların, hangi değer üstünden beyan edileceği 5811 sayılı ‘Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun’un 3’üncü maddesinde yer almıştır. Buna göre ‘gerçek veya tüzel kişilerce, 1 Haziran 2009 itibarıyla sahip olunan ve yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar, 31 Aralık 2009’a kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle banka veya aracı kuruma bildirilir ya da vergi dairelerine beyan edilir’ şeklinde hüküm altına alınmıştır. Varlıklar rayiç bedel üstünden bildirilecek. Rayiç bedel, beyan tarihindeki gerçek alım satım bedelidir. Varlık olarak gayrimenkul beyan edilebildiği duyumunuz doğrudur. Varlık olarak arsa beyan edebilirsiniz. Arsayı rayiç bedel (gerçek alım satım bedeli) ile beyan edeceksiniz. Rayiç bedel üstünden varlık beyanında ileride değeri az olmuş, çok olmuş gerekçesi ile sorun yaşanmaz.
Bakanlar Kurulu ayrıca yükseltmezse defter tutma hadleri yüzde 2.2 artacak
Soru: 2010’da tutulacak defterlerin yıl sonuna kadar notere tasdik edilmesi gerekiyor. Ay sonuna doğru noterler kalabalık olduğundan bir an önce defterlerimizi tasdik ettirmeyi düşünüyoruz. 2010 yılı defter tutma hadleri belli oldu mu? Saniye Cevap: Defter tutma hadleri her yıl önceki yıl yeniden değerleme oranında artırılır. Bakanlar Kurulu’nun artırılan hadleri yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkisi bulunuyor. Maliye Bakanlığı, her yıl yeni defter tutma hadlerini Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile açıklıyor. Defter tutma hadleri, 2009 yılı yeniden değerleme oranı olan yüzde 2.2 oranında artırılacak. Şayet Bakanlar Kurulu yetki kullanarak artırılan hadleri, tekrar artırmazsa, yeniden değerleme oranında artırılmış hadler 2010’da tutulacak defterlere esas alınacak. Fakat henüz Maliye Bakanlığı açıklama yapmadı.
Emekli olacağınız tarihi askerlik yaptığınız tarih belirliyor
Soru: 18 Kasım 1955 doğumluyum. 15 Şubat 1978’de SSK’lı oldum. 1385 gün prim ödedim. 2002-2004 yıllarında 733 gün Bağ-Kur ödedim. 1 Haziran 2007’den beri isteğe bağlı prim ödüyorum. Eylül 2009’da 600 gün askerliğimi satın aldım. 3611 gün prime ulaştım. 3600 günle nasıl emekli olabilirim? Sami TOPKAN Cevap: Hangi şartlarla emekli olacağınızı askerlik yaptığınız tarih belirliyor. Şayet askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz 15 Şubat 1978’den önce yapmışsanız, borçlanma başlangıç tarihinizi 20 ay geri götürerek, eski kanuna göre 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 18 Kasım 2010’da emekli olabilirsiniz. Ancak, askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız, 18 Kasım 2013’te emekli olursunuz.
