Herkes için kaliteli eğitim

Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi bünyesinde 2003 yılında çalışmaya başlayan Eğitim Reformu Girişimi (ERG), Türkiye’de eğitim politikası üzerine düşünen, soru soran, sorunları tanımlayan ve çözüm seçenekleri geliştiren bir merkez konumunda. ERG’nin Direktörlüğü’nü Prof. Dr. Üstün Ergüder yapıyor. Girişimin sloganı ‘Herkes için kaliteli eğitim!’

Eğitim Reformu Girişimi’nin 2009 raporundan bazı bölümleri paylaşmak istiyorum. Ülkenin eğitim sorunlarına ve çözümlerine yönelik öneriler içeren raporun dikkat çeken bölümleri şöyle:

İlköğretimde kayıt ve devamın artırılmasına yönelik çalışmalar, özellikle bütüncül çerçeve içinde geliştirilmeleri açısından sevindiricidir. En olumsuz koşullarda bulunan çocuklara ulaşmak için genel olarak kırsal eğitimi, özel olarak yatılı ilköğretim bölge okulları, taşımalı eğitim ve köylerdeki birleştirilmiş sınıf uygulamaları mercek altına alan kapsamlı bir değerlendirme yararlı olacaktır. 2008-2009 öğretim yılında, ülke genelinde her 5 çocuktan 3’ü, 5 yaşında okullu olmuştur. Okul öncesi eğitime erişebilen çocuk sayısında son yıllarda yaşanan bu hızlı gelişme, eğitim aracılığıyla toplumsal adaletin geliştirilmesi açısından umut vericidir. Ancak planlama belgelerinde sunulan hedeflere ulaşılabilmesi için 60-72 ay yaş grubunun dışındaki çocukları da hedefleyen politikalar geliştirilmelidir. Eğitimin genel durumu göz önüne alındığında iki temel alanda çok daha hızlı gelişmeye gerektiğini görülmektedir. Bunlar, tüm eğitim düzeylerinde kalite sorunu ve ortaöğretimde geciken radikal değişim ihtiyacıdır. Eğitim kalitesini iyileştirmek için kritik faktör, öğretmenlerin desteklenmesidir.

Türkiye’de ortaöğretimde değişimle ilgili gereksinimler ertelenemez noktaya gelmiştir. Ortaöğretim yükseköğretime geçişte bir ara kademe ya da işsizlik sorununun çözümü olarak değil, gençlerin bireysel gelişimine ve sosyal katılımını güçlendirecek önemli bir eğitim kademesi olarak kurgulanmalıdır. Hem eğitim kitlesini iyileştirme hem de ortaöğretimi yeniden yapılandırmanın önündeki en önemli tehdit, kademeler arası geçişte uygulanan sınavlardır. Eğitim sisteminin farklı kademelerinin çocukların gereksinimlerini karşılayacak ve yaşam becerilerini kazandıracak şekilde yeniden yapılandırılması için, bu sınavların sistem üzerine yarattığı baskının ortadan kaldırılması şarttır. Eğitim politikaları ile eğitime ayrılan kamu kaynakları arasındaki uyum sağlanarak öğrenci başına düşen kamu harcamalarındaki azalma ve iller arası eşitsizlikler ortadan kaldırılmalıdır. Eşitsizliklerin kalktığı nice bayramlar diliyorum.