Giriş
İsteklerimiz sonsuz ama bütçemiz limitli. Birçok anne-baba limitleri çocuklarına hissettirmemeye ya da para konusunu hiç açmamaya özen gösteriyor. Oysa bu onlarda para bilincinin gelişmesini engelliyor. Bu yüzden para konusunda çocukları küçük yaşlardan itibaren eğitmek şart.
Unutmayın; ne kadar erken, o kadar iyi! Elele Bebeğimle dergisinde okuduğum bu haber çok ilgimi çekti sizlerle paylaşmak istedim. Kısacası şu: Çocuklar her şeyin farkında olmalı ve paralarını yönetmeyi küçük yaşta öğrenmeli.
Peki para bilinci çocuğa nasıl aşılanmalı? Çocukta tüketim alışkanlıkları, psiko-sosyal kimliğin geliştiği 3-6 yaşlarından itibaren başlıyor. Bu dönemden itibaren çocuğa para nedir, nasıl kazanılır, nelere harcanır gibi bilgiler onların yaşamında somutlaştırılarak anlatılmalı.
Biriktirmeyi, beklemeyi, paranın neleri, ne kadar alabileceği, her istediğine ulaşamayabileceği öğretilmeli. 6-10 yaşlarında para verip istek ve ihtiyaçları karşılanmalı, 11 yaşından sonra ise aile bütçesine göre haftalık harçlık ile bütçe yapması desteklenmeli.
Harçlık vermek çocuğun özgüvenini ve sorumluluklarını arttırır, kendini değerli hissettirir.”
Çocuklara para yönetimi nasıl öğretilir?
-Hesap açtırın. Düzenli yatırdıkça, birikip çoğalmasını takip etsin.
-Bilgi, beceri ve emeğiyle para kazanmasını sağlayın. Okuduğu kitapları, CD’leri, giyim eşyalarını, yaptığı bir keki, limonatayı satmak, ders vermek, beceri öğretmek, yaşlıya hizmet etmek, küçük bir çocuğa bakmak, oynamak gibi...
-Evdeki bazı sorumlulukların arkasından ufak bir bedelle ödüllendirin. Çöpü dökme, temizlik yapma, arabayı yıkama sonrasında emeğinin karşılığını vermek gibi (Parasız iş yapmamasını, karşılıksız yardım etmemesini önlemek için miktar sembolik olmalı!)
-Çocuğunuza yaşına göre günlük, haftalık, aylık harçlık verin ki bütçe yapmayı öğrensin.
-Şeffaf bir kumbarası olsun. Biriken parayı görmesi onu birikime teşvik eder.
-Çalışma ortamınızı görmesini sağlayın. Çalışma koşullarınızı, emeğinizi değerlendirsin.
-Babanın, annenin, yakınınızın yanında tatil zamanlarında çalışsın.
-Evdeki para ile ilgili kararlarınızda onun da fikrini alın.
-Annebaba olarak birlikte hareket etmelisiniz. Eğer ayrı ayrı yerlerden harçlık alır ve çok para sahibi olursa isteklerine kolay ulaşır.
-Aynı malın farklı fiyatlarını bulma oyunu oynayın. Alışverişlerinizde bu gözlemlerinizi paylaşın. ‘Para harcarken de kazanırsın’ felsefesini öğrenir.
-Parasını eğlence, kısa ve uzun vadeli tasarruflar olarak bölmesini sağlayın.
-Almak istediği hedefe ulaşması için tasarruf etmesini sağlayın.
-Monopoly gibi para kavramını öğreten oyunlar oynayın. Güzel bir hafta sonu olsun.
(06.07.2013 tarihli Cumartesi Postası ekinden alınmıştır.)
