Giriş
Afrika’nın doğu ucundaki 10 milyon nüfuslu Somali, görülmemiş bir kuraklık ve açlık felaketiyle karşı karşıya kaldığı için son günlerin en çok konuşulan ülkesi haline geldi. Türkiye’de Başbakanlık, Avrupa Birliği Bakanlığı, Kızılay, Diyanet İşleri Başkanlığı gibi kurumların başlattığı kampanyalarla Somali halkının yaraları bir nebze olsun sarılmaya çalışılıyor. Sabah Gazetesi’nin yürüttüğü bir kampanya da var. Türkiye’nin yardım faaliyetleri, Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ tarafından koordine ediliyor. Dün, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ailece Somali’ye gideceklerini açıklaması dünyanın gözünü bir kez daha bu coğrafyaya çevirdi.
[[HAFTAYA]]
Başbakan Erdoğan’ın Somali ziyaretine, eşi Emine Erdoğan’ın yanı sıra Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da katılacak. Olağanüstü güvenlik sorunları nedeniyle dünya liderlerinin gitmeye çekindiği Somali’ye Erdoğan’ın ayak basacak olması insani açıdan çok büyük önem taşıyor. Başbakan’ı, aldığı bu karardan ötürü gönülden kutluyorum.
Başbakan’ın eşi Emine Erdoğan, daha önce de Pakistan’a giderek sel felaketinden zarar gören insanlara yardım elini uzatmıştı. Somali’deki durum, bazı açılardan Pakistan ve Afganistan’dan bile kötü. Çünkü iklim, insanların beslenmesine imkân vermiyor ve çok uzun süre yağmur yağmadığı için içecek temiz su yok. Uganda Devlet Başkanı Yoweri Musewe’nin geçen sene yaptığı ziyaretten bu yana hiçbir dünya liderinin Somali’ye gitmemiş olması düşündürücü. Oysa İngiltere ve İtalya gibi ülkeler, yıllarca bu ülkenin kaynaklarını sömürdü. Nitekim Erdoğan, dün yaptığı açıklamada şimdi gelinen durumdan ötürü sömürgeci ülkelerin ağır sorumluluğu olduğunun altını çizdi.
Kadınların yüzde 97’si sünnetli
Somali, geçmişte tıpkı Sudan gibi Müslümanlar ve Hıristiyanlar arasında güç mücadelesine tanık olan bir ülke. Ancak bugün, Somali halkının çok büyük bölümü Sünni İslam inancına bağlı. Ayrıca Sufizm geleneği çok etkili. Hazreti Muhammed döneminden bu yana Müslümanlar için adeta bir sığınak görevi üstlenmiş olması nedeniyle İslam dünyasında ayrı bir yeri var. Nitekim 2009’da kurulan geçici hükümet, ülkenin hukuk düzenini şeriat kurallarına dayandırdığını açıklamıştı. Somali’de ortalama insan ömrü 50! Dünya Sağlık Örgütü (WHO) rakamlarına göre sünnet edilmiş kadınların oranı yüzde 97! Erkeklerde sünnet oranı ise yüzde 93.
Devlet otoritesi yok
Somali hava sahası, Birleşmiş Milletler’in (BM) kontrolünde. BM, Somali hava sahasını kullanan her uçaktan 275 dolar geçiş ücreti istiyor ve bu parayı Somali hükümetine vermiyor. Somali, Türkiye’de Çevik Bir’in görev süresinde adı çok geçtiği için sık sık gazetelerin birinci sayfasına konu olmuştu.
Son dönemde korsanlarla anılan, Amerikalıların ise “Kara Şahin Düştü (Black Hawk Down)” filminden hatırladıkları Somali, bugün karşılaştığı felaketten kurtulabilir ve belli oranda güvenlik sağlanabilirse Türk Hava Yolları’nın da uçuş listesine almak istediği bir ülke. Bugün insani gerekçelerle Somali’ye elini uzatan Türkiye’nin, siyasi olarak da Afrika’nın geleceğinde daha çok söz sahibi olacağını tahmin etmek zor değil.
