Giriş
İsrail ile ilişkileri kördüğüm olan ve Amerika Birleşik Devletleri’yle sıkıntılı günler geçiren Türkiye, Ermenistan konusunda bir dizi adım atmaya hazırlanıyor. Eğer Erivan ile Ankara arasında sürdürülen gizli görüşmeler olumlu sonuçlanırsa önümüzdeki günlerde bazı önemli kararlar açıklanabilir. Kısa vadedeki amaç, Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle kilitlenme noktasına gelen açık diyalog sürecini yeniden başlatmak.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu’nu bir süre önce Erivan’a göndererek kilitlenme noktasına gelen sürecin açılmasına çalışmıştı. Ancak Erivan’daki temaslardan istenen sonuçlar çıkmamıştı.
Ankara, Musevi lobisi ve İsrail ile yaşanan sorunların Amerikan Kongresi’nden yeni bir Ermeni karar tasarısına güç vermesinden endişe ediyor. Musevi lobisi kuruluşları bundan sonra Ermenilerle yaşanan sorunlarda Türkiye’nin yanında yer almayacaklarını açıkça ilan etmişti.
Ankara ile Erivan arasında iyileşme sağlamayı dış politika önceliği olarak gören Amerikan Başkanı Barack Obama, Türkiye’nin Dağlık Karabağ şartını yeniden öne sürmesi nedeniyle hayal kırıklığına uğradığını ifade etmişti. Amerika İsviçre’de imzalanan protokollerde yer almamasına rağmen Ankara’nın Dağlık Karabağ konusunu anlaşma şartı olarak masaya getirmesini kabul edilemez buluyor.
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın Türkiye’nin tepkisine rağmen geçen hafta Ermenistan’da Soykırım Anıtı’nı ziyaret etmiş olması Amerika’da yaklaşmakta olan büyük kasırganın ilk işaretleri olarak değerlendiriliyor. Türkiye ise bu aşamada Amerika’da telafisi olmayacak adımlar atılmadan önce Ermenistan ile ilişkilerde neler yapılabileceğini değerlendiriyor. Diğer taraftan AK Parti hükümeti, referandum ve seçimler öncesinde Ermenistan konusunda cesur adımlar atmak konusunda tereddüt içinde. Erivan ve Washintgon’a yönelik jestlerin CHP ve MHP tarafından çok sert bir dille eleştirileceği gibi bir kaygı Ankara’ya hakim.
Yakınlaşma adımları
Önümüzdeki günlerde Türkler ve Ermenileri yakınlaştıracak iki büyük etkinlik düzenlenecek. Bunlardan ilki Türkiye ve Ermenistan’dan 65 genç müzisyeni bir araya getirecek. Şefler Nvart Andreassian ve Cem Mansur‘un yönetimindeki Türkiye- Ermenistan Gençlik Senfoni Orkestrası, 16 Temmuz Cuma akşamı saat 20.30’da Cemal Reşit Rey Konser Salonu‘nda bir konser verecek.
Anayasa referandumundan hemen sonra da 19 Eylül tarihinde ise Van’da restorasyonu biten Akdamar’daki Surp Haç Ermeni Apostolik Kilisesi’nde bir ayin düzenlenecek. Bu törene dünyanın dört bir yanından 5 bine yakın Ermeninin gelmesi bekleniyor.
Hükümet sivil toplumun da desteklediği bu iki faaliyetten güç alarak sonbaharda bir dizi önemli karar alabilir. Eğer bu süreçte Bakü ikna edilebilirse Ankara sürpriz bir kararla Ermenistan sınırını açabilir.
