Hakan Çelik Sorun Türkiye'nin teknoloji bağımlılığı
HABERİ PAYLAŞ

Sorun Türkiye'nin teknoloji bağımlılığı

Haberin Devamı

Bir ülke neden 1960 teknolojisiyle üretilmiş olan uçakları filosunda tutmak zorunda kalır? Sebebi basit. Teknolojik olarak dışarıya bağımlı olduğu için. Malatya ve Konya’da üst üste meydana gelen kazalar nedeniyle özellikle F-4 Fantom savaş uçaklarımızın durumunu günlerdir konuşuyoruz.

Hava Kuvvetleri filosundaki uçaklarımızın çoğu eski yılların Amerikan teknolojisine sahip. Bu uçakların ömrü modernizasyonlarla uzatılmaya çalışıldı. Bu yenilenme çalışması aviyonik, hidrolik ve elektronik parçaları kapsıyordu.

[[HAFTAYA]]

Uçakların bazıları İsrail’de, bazıları Türkiye’de elden geçirildi. Türkiye’nin Fantomlara bağımlı kalmasının önemli bir sebebi de teknolojik sınırlamalar. Türkiye istediği her tipte mühimmatı F-16’ya monte edemiyor. Bu konuda Amerika’nın koyduğu kurallar ve uçağın elektronik limitleri var. F-4’ün daha uzun süredir kullanılıyor oluşu Hava Kuvvetleri’nin bu uçaklardan daha esnek şekilde faydalanmasını sağladı.

Türkiye’nin savaş uçağı satın alabileceği ülkelerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. ABD, Fransa, İsveç, Rusya ve AB ortaklığı dışında dünyada bu teknolojiye sahip uçak üreten fazla ülke yok. Avrupa ülkelerinin çoğu, Avustralya ve hatta Japonya bile Amerikan teknolojilerine bağımlı. Ancak bu ülkeler daha modern sistemleri satın alıyor.

Bir sorun da şu: Amerika dünyadaki ülkeleri kategorize ederek silah satma kararı veriyor. Örneğin İngiltere ve İsrail birinci derece müttefik ülkeler olarak görüldüğü için savaş uçaklarıyla birlikte gelişmiş elektronik donanımlar ve yazılımlar da onlara aktarılıyor. Türkiye gibi ülkelere ise hem uçak tipinde hem donanımlarında ciddi kısıtlamalar var. Washington yönetimi ayrıca Türkiye’ye satış kararını yıllar boyunca Yunanistan ile 7’ye 10 olarak bilinen güç dengesi şartına bağlamıştı. Bugün bile Türkye’nin istediği hassas silahlar Amerikan Kongresi engeline takılıyor. Son olarak saldırı kapasitesine sahip insansız hava araçları konusunda sorun yaşamıştık.

Söylemeye çalıştığım; elinizde mali kaynak olsa bile istediğiniz uçağı satın alamıyorsunuz. Tek çözüm Türkiye’nin dışarıya olan teknolojik bağımlılığını ortadan kaldırmak ya da azaltmaktır. Bugüne kadar savunma sanayii için yapılan harcamaların ve ayrılan kaynakların yeterince doğru kullanılamadığı görüşündeyim. Yoksa Türkiye her sene bütçesinden olağanüstü bir bölümü bu yenilenmelere ayırmıştı. Askeri harcamaların şeffaf olmaması ve denetime kapalı olması da önemli bir sorun. Bu konu, Batı’da olduğu gibi kamuoyu tarafından açık bir şekilde takip edilebilirse sonradan pişman olacağımız işlere girişmeyiz diye düşünüyorum.

* * *

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Dr. Mehdi Eker bugün CNN Türk’te konuğum olacak. Et, süt, yumurtadan sebze ve meyve fiyatlarına, gıda sağlığından teknolojik dönüşüm ve denetimlere kadar pekçok konuyu konuşacağız.

Sıradaki haber yükleniyor...
holder