Giriş
Binamız riskli yapı olarak belirlendi ama binada oturan bir malik arsa payı düzeltilmesi davası açtı. Bu davanın mahiyeti nedir? Binanın yıkılmasına veya yapılmasına engel olur mu? - M.N.
[[HAFTAYA]]
Önce, arsa payı düzeltilmesi davasını anlatayım. Kat mülkiyeti mevzuatının uygulandığı binalarda, her bağımsız bölümün bir arsa payı vardır. Hukuki olarak arsa payı şöyle belirlenir: Kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulurken her bağımsız bölümün rayiç değeri ile orantılı olarak arsa payı verilir. Satış değeri bakımından yüksek değerde olan bağımsız bölümün arsa payı yüksek olur, düşük değerde olan bağımsız bölümün arsa payı düşük olur. Bu bir hesap sonucu bulunur. Ancak binayı yapanlar ya sistemi bilmediğinden veya başka düşüncelerle arsa payını bu sisteme göre vermezler, farlı sonuçlara ulaşır işlerine geldiği veya bildikleri gibi arsa payı verirler. Bunu ne için yaparlar? Örneğin ortak giderler arsa payı oranında ödenir. Kendilerine ait daire varsa buna düşük arsa payı verip düşük ortak gider öderler. Veya binanın istimlakı veya bir başka yerden gelir elde etme imkanı varsa bu gelirden fazla pay almak için kendilerine düşen daireye yüksek arsa payı verirler. Ancak arsa payının yasada öngörüldüğü gibi düzenlenmediğini iddia eden bağımsız bölüm maliki dava açarak mahkemeden arsa paylarının yeniden tanzimini isteyebilir. İşte dava budur. Bugün bu tür davalarda patlama var, şunun için: Şimdi olur olmaz yerde depreme dayanıksızdır diye binalar yıkılıyor, yerine yüksek katlı binalar yapılıyor. Yeni binada iyi bir yer sahibi olmak için eski binada yüksek arsa payına sahip olmak lazım. Bunun için kat malikleri mümkün olduğu kadar arsa paylarını yüksek tutmak istiyor ve bunun için dava açıyor. Peki bu dava yıkımı geciktirir mi? Arsa paylarının yeniden tanzimi davasında mahallinde bilirkişilerce inceleme yapılır ve yasal sistem uygulanarak, kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulduğu tarihteki değerler gözönüne alınarak arsa payları yeniden belirlenir. Dolayısı ile dava süresinde binanın incelemeye hazır bulunması lazımdır. Bu nedenle mahkemeler tedbir kararı vermelidir ki bina üzerinde inceleme yapılabilsin ve dava sonuçlansın. Binanın yıkılması halinde davanın sonuçlanması imkanı kalmaz. Dolayısı ile mahkemeden tedbir kararı istenmeli mahkeme de tedbir kararı vermelidir.
