Yeni YÖK tasarısı tartışmaları

Üniversiteler yeni YÖK tasarısını tartışırken, YÖK Başkanvekili Prof. Dr. İzzet Özgenç, yapılacak değişikliklerin getireceği faydaları bu hafta yaptığımız röportajda ayrıntılı olarak anlattı.
Üniversite gelirlerinin bir kısmının YÖK’e gitmesi, üniversite senatolarının bazı yetkilerinin YÖK’e devredilmesi, her öğrencinin ödeyeceği harcın kendisinin o dönem aldığı ders kredisi ile belirlenmesi gibi maddeler tartışılan konuların başında geliyor. Rektörler, öğrencilerin akademik performanslarını izleme ve değerlendirme yetkilerinin üniversitelerin elinden alınmasına karşı. Bunun, üniversite özerkliği ile bağdaşmadığını savunuyorlar.
Üniversite senatolarının yandal ve çift anadal programlarının içeriklerini belirleme yetkinliğine sahip olduğunu, bu konuya Yükseköğretim Kurulu’nun müdahil olmasını istemiyorlar. Rektörler, devlet üniversitelerinin Döner Sermaye işletmelerinin gayri safi hâsılatının yüzde 1’inin ve vakıf üniversitelerinin brüt gelirlerinin yüzde 1’inin alınmasının verimliliği olumsuz etkileyeceği görüşündeler.
Tasarıdaki yeni kesintinin, Döner Sermaye işletmelerindeki krizi arttıracağını, üniversite-sanayi işbirliğini olumsuz yönde etkileyeceği düşüncesindeler. Bazı rektörler ise ömür boyu öğrencilik olarak tanımladıkları, başarısız öğrencilerin statüsünün değiştirilip tekrar öğrenciliğe kabullerine şiddetle karşı çıkıyor. Bu maddenin, üniversiteye girmek isteyenleri dışarıda tutacağını belirtiyorlar Tasarıya karşı olanların yanında destekleyenler de var.
Destekçi rektörler, tasarıyı ve sürekli öğrenciliği ‘1980 öncesi zaten atılma yoktu’ sözleriyle destekliyor. YÖK’ün harçlarla ilgili düzenlemesini de doğru bulan rektörler süreyi geçiren öğrenciden daha fazla harç alınmasını onaylıyor. YÖK’ün yasa tasarısı, gerçekten de önemli değişiklerin hayata geçmesinin yolunu açacak.
Mesela 44. madde, öğrencilik statüsünün ilelebet devam etmesine olanak sağlıyor. Öngörülen süreler içerisinde öğrenimlerini tamamlayamayan öğrenciler, ders ve sınavlara katılmaya devam ediyorlar, ama bunların dışında öğrencilerin yararlandıkları başka haklardan (paso almak, askerlik tecili, Kredi ve Yurtlar Kurumu’ndan destek almak vs gibi) yararlanamıyor.
46. madde, her öğrencinin ödeyeceği harç, kendisinin o dönem aldığı ders kredisi ile belirlenmesini öngörüyor. Bir ders üç veya daha çok kez ders tekrarlandığı takdirde öğrencinin ödeyeceği harç zamlı olacak. 55. madde ile YÖK yeni bazı gelir kaynakları oluşturuyor. Yasa taslağı, yardımcı doçentlerin 1’inci dereceye yükselmesine olanak sağlıyor.
Üniversitelerdeki daire başkanlarının makam tazminatlarında düzenleme yaparak, mevcut mağduriyetlerini gideriyor. Tasarı yasalaşana kadar yapılacak tartışmaların yararlı olacağına inanıyorum.