Ekrem Sarısu Yüzde 35 vergi oranının iptal edilmesi kafa karışıklığı yarattı
HABERİ PAYLAŞ

Yüzde 35 vergi oranının iptal edilmesi kafa karışıklığı yarattı

Haberin Devamı

Soru: Anayasa Mahkemesi vergi tarifesini iptal etmiş. Ücretli çalışanlar dava açtığı zaman vergi iadesi alacağını duyduk. Belediyede çalışan bir grup memuruz. Nasıl ve nereye dava açacağımız hakkında bilgi verebilir misiniz? C.ÖNER

Cevap:
Anayasa Mahkemesi’nin ücretlilerden yüzde 35 oranında Gelir Vergisi alınmasını Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Bunun üzerine yaklaşık 10 milyon ücretlinin kafası karıştı. Hatta çoğunda vergi iadesi beklentisi doğdu.

2006’dan beri tüm ücretliler aynı oranda vergi ödüyordu
2006’ya kadar ücretlilere farklı vergi tarifesi uygulandı. Ücretliler esnaf ve tüccarlara göre 5 puan daha az vergi ödediler. Ancak, 1 Ocak 2006’da, farklı vergi tarifesi uygulamasına son verildi. 2006’dan beri esnaf, tüccar ve çalışanlar aynı oranda vergi ödüyordu. Ancak, bu değişikliğin iptal edilmesi için Anayasa Mahkemesi’ne dava açıldı. Anayasa Mahkemesi de 15 Ekim 2009 tarihli kararıyla, bu durumu Anayasa’ya aykırı bularak ücretlilere uygulanan yüzde 35 oranını iptal etti. Söz konusu kararın yürürlüğe girmesi ile ücretlilere uygulanacak üst sınır vergi oranı, yüzde 27 olacak.

Anayasa Mahkemesi kararından kimler yararlanacak
Anayasa Mahkemesi kararından yıllık olarak 2009-2010’da vergi matrahı 50 bin lirayı aşanlar yararlanacak. Şirketlerin üst düzey yöneticilerini bir tarafa bırakırsak, yıllık vergi matrahı 50 bin lirayı aşan ücretli sayısı, yok denecek kadar az. Çünkü, brüt ücretten önce işsizlik sigortası dahil yüzde 15 prim kesiliyor. Sonra asgari geçim indirimi düşülüyor (bekar için aylık 364.50 lira). Kalan üstünden Gelir Vergisi hesaplanıyor. Bu açıdan bakıldığında, yıllık vergi matrahı 50 bin lirayı geçen ve yüzde 35 Gelir Vergisi ödeyen ücretli sayısı oldukça az.

Karar memurları ilgilendirmiyor
Yaklaşık 2.2 milyon devlet memurunun Anayasa Mahkemesi kararından yararlanabilmesi için kesintiler ve asgari geçim indiriminden sonraki vergi matrahının 2009 ve 2010 yıllarında yıllık 50 bin lirayı aşması gerekir ki, bu tutarı aşan devlet memuru yok. Çünkü, devlet memurunun ücretini oluşturan unsurların çoğu Gelir Vergisi’ne tabi değil. Toplam ücret göz önüne alındığında, memurun vergi oranı, vergi tarifesinin ilk gelir dilimine uygulanan yüzde 15’i bile aşmıyor. Söz konusu kararın memurları ilgilendirmediğini söyleyebiliriz.

8 Temmuz 2010’da yürürlüğe girecek
Basında, sanki Anayasa Mahkemesi kararı yürürlüğe girdi de tüm çalışanlardan yüzde 35 Gelir Vergisi kesiliyor, dava açan yüzde 8 vergi iadesi alacak gibi bir hava estirildi. Bu doğru değil. Çünkü, 15 Ekim 2009 tarihli Anayasa Mahkemesi kararı, 8 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmasına karşın, 8 Temmuz 2010’da yürürlüğe girecek. Çünkü, söz konusu kararda, Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 6 ay sonra yürürlüğe girmesi öngörülmüş. Dolayısıyla halen yüzde 35 oranı yürürlükte. İdare, 8 Temmuz 2010’a kadar yeni bir düzenleme yapmadığı sürece de yürürlükte kalacak.

Geçmişte yüzde 35 vergi ödeyen ücretliye vergi iadesi yapılmayacak
Geçmişte ücretinden yüzde 35 vergi kesilenlerin, vergi iadesi alması mümkün değil. Çünkü Anayasa’nın 153’üncü maddesinde, Anayasa Mahkemesi kararlarının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe gireceği ve geriye yürümeyeceği hüküm altına alınmış. Dolayısıyla, Anayasa Mahkemesi kararları Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten önceki olaylara uygulaması söz konusu olmadığından, mahkeme kararından önce ücretlerinden yüzde 35 oranında Gelir Vergisi kesilen az sayıdaki ücretliye vergi iadesi de söz konusu olmaz. Eğer yeni bir düzenleme daha yapılırsa yüzde 8 fark alınabilir Şayet idare, Anayasa Mahkemesi kararı yürürlüğe girene kadar yasal bir düzenleme yaparak ücretliler açısından yüzde 35 oranını kaldırmazsa, bu tarihten sonra ücretinden yüzde 35 oranında Gelir Vergisi kesilenler, vergi tarifesindeki yüzde 35’ten önceki oran olan yüzde 27 oranı ile yüzde 35 arasındaki farkı (yüzde 8) iade olarak geri alabilirler.

Vergi iadesi için izlenecek yol
Vergi iadesi ile ilgili olarak basında değişik yorumlar yer aldı. Ağırlıklı görüş muhtasar beyanname ihtirazi kayıtla beyanneme verilip bir ay içinde dava açılması yönündeydi. Ancak ücretten vergiyi, sorumlu sıfatıyla işveren kesiyor ve takip eden ayın 23’üncü günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile vergi dairesine beyan ederek 26’ncı günü akşamına kadar ödüyor. Burada verginin mükellefi ücretli. Bu durumda ücretli beyanname vermediği için, ‘ihtirazi kayıtla’ beyan yoluyla dava açması da söz konusu olamaz. Ancak ücretli, düzeltme talebinde bulunabilir. Ücretli muhtasar beyannamenin verildiği vergi dairesine, bir düzeltme dilekçesi vererek ücretinden yüzde 27 yerine Anayasa Mahkemesi kararına aykırı olarak yüzde 35 oranında Gelir Vergisi kesildiğini, yersiz olarak kesilen yüzde 8 verginin kendisine iadesini talep eder. Vergi dairesi düzeltme talebini reddederse, yani vergiyi iade etmezse, bu kez Maliye Bakanlığı’na şikayet dilekçesi vererek, verginin iadesini ister. Maliye de iade etmezse, ücretlinin dava açma hakkı doğar ve olayı mahkemeye taşır. Ve yüzde 8 vergi iadesi alır.

Destek primi emekliyi değil SGK’yı destekliyor

Soru: 2001 yılında kamudan emekli oldum. 2007’de özel şirkette işe başladım. Bu işyerinde destek primi ödenmektedir. Bu destek primim, işten ayrıldığımda emekli maaşıma ek bir şekilde yansıyacak mı? Kayhan ŞAHİN
Cevap:
Sosyal güvenlik destek priminin emekli aylığına hiç bir katkısı yok. Destek priminin emekliye iş kazası ve meslek hastalığından başka faydası bulunmuyor. Sosyal güvenlik destek primi adından da anlaşıldığı gibi çalışan emekliyi değil, sosyal güvenlik kurumunu desteklemektedir. Destek primiyle emekli aylığını yükseltemezsiniz.

İsteğe bağlıya 152 ay prim ödeyebilirsiniz

Soru: 1974 doğumluyum. 24 Kasım 2006’dan beri isteğe bağlı Bağ-Kur’a prim ödüyorum. Ne kadar sonra SSK’ya geçip kaç yaşında emekli olabilirim? Bağ-Kur’da kalırsam ne zaman emekli olurum? Primim 3 yıl 2 ay 11 gün. Zeynep GÜLKAN
Cevap:
SSK’da 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. İsteğe bağlı olarak 4/b sigortasına (Bağ-Kur) 152 ay (4560 gün) daha prim ödedikten sonra isteğe bağlı sigortanızı kapatarak, kalan 1289 gün prim eksiğinizi de sigortalı bir işte çalışarak prim ödemenizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2032’de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Eş ve anneden dolayı çift aylık alamazsınız
Soru: Ölen SSK’lı eşimden dul aylığı almaktayım. Bağ-Kur emeklisi olan annemden yetim aylığı alabilir miyim? Bu konuda farklı görüşler var. Kimi ikisi üzerinden de aylık alabileceğimi söylüyor, kimi de sadece birinden aylık alabileceğimi belirtiyor. Bu konuda beni aydınlatırsanız sevinirim. Zekiye
Cevap:
SSK’dan eşinizden dolayı dul aylığı aldığınızdan Bağ-Kur’dan annenizden dolayı yetim aylığı alamazsınız. Ancak, iki aylıktan tercih ettiğinizi alabilirsiniz. İyi aylığı tutar olarak karşılaştırın, hangisi yüksekse onun bağlanmasını talep edin.

Sıradaki haber yükleniyor...
holder