Giriş
6 soruda yeni doğan bakımı
Yeni doğan bebek hangi aralıklarla emzirilmeli? Sütü gelmeyen anneler ne yapmalı? Bebeğin gazı olduğu nasıl anlaşılır? Yeni doğan bebek bakımıyla ilgili merak edilen tüm bu soruların yanıtlarını Yenidoğan Yoğun Bakım Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Şenol Bozdağ verdi.
1. Bebek doğduktan sonra ne kadar sürede bir emzirilmelidir?
Mümkünse ilk yarım saatte, en geç ise 1 saat içinde emzirilmelidir. Çünkü daha sonra bebek uykuya dalmak isteyecek ve bebeği uyandırmak zorlaşacaktır. Bebekler ilk günlerde 2-3 saatte bir emzirilmesi gerekir. Uykusu 3-4 saatti geçerse, uyandırılıp emzirilmelidir. 2-3 haftalıktan sonra kendisi açlığı hissedeceğinden uyanıp emmek isteyecektir.
2. ‘’Sütüm gelmiyor’’ endişesiyle mamaya başlamak doğru mu?
Bebeğe doğru pozisyon verilip emzirilmesi sağlandığı müddetçe, anne sütünün gelmemesi diye bir durum olmaz. Ancak doğum sonrası kaygılı annelerde, bebeğin aç kalma korkusu nedeniyle mamayla besleme eğilimi ortaya çıkabilir. Bu nedenle annenin desteklenmesi, emzirme danışmanlarının anneye emzirmeyle ilgili eğitimi ve psikolojik desteğin sağlanması çok önemli.
3. Anne sütü nasıl çoğaltılır?
Yeterli sıvı almak ve dinlenmek en önemli faktörlerdir. Günde 2-3 litre arası su veya sıvı içecekleri alması yeterli olur.
4. Gaz şikâyeti ne zaman başlar?
Sağlıklı bebeklerde görülen nedensiz ağlamalara kolik (gaz sancısı) diyoruz. Bebek 2-3 haftalık olduğunda başlar, 4-6 haftada en yoğun döneme ulaşır, çoğunlukla 3-4’üncü aylardan sonra geçer. Sıklıkla akşamları, durdurulamayan ağlama nöbetleri şeklinde kendini gösterir.
5. Bebeğin gazı olduğunu nasıl anlarız?
Sürekli huzursuzluk hali ve rahatlamak için anneyi emme isteği olur. Bu istek besleme amaçlı değil sakinleşmek içindir. Memede aşırı duran bebek, kapasitesini aşan miktarda anne sütü aldığı için kusabilir. Karın şişkin olabilir ve bebek bacağını karnına çekerek gazı atmaya çalışır. Bu dönem, ağlama krizleriyle iç içedir. Genellikle akşamları ve geceleri ani çığlıklar şeklinde ortaya çıkar.
6. Bebekte gaz nasıl önlenir?
Anne bebeğini emziriyor ise, gaz yapan yiyeceklerden uzak durmalıdır. Soğan, kuru fasulye, karnabahar, brokoli, kepekli yiyecekler, lahana, portakal, limon, greyfurt gaz yapabilir. Kafeinli içecekler, çikolata, çay da gaz yapabilir. Alerjik yapılı bazı anneler, inek sütü içeren gıda tükettiğinde bebekte fazla gaz, isal, deri döküntüsü, burun akıntısı, öksürük gibi alerjik belirtiler ortaya çıkabilir. Emziren anne bu durumda kendi diyetini gözden geçirmeli, bir süreliğine bu yiyecek-içeceklerden uzak durmalı. Her beslenme sonrası bebeğin gazı mutlaka çıkarılmalı. Gaz sancıları olduğunda anne-baba ninniler mırıldanıp bebeği kucağında gezdirmelidir. Ritmik hareketler ve devamlı sesler (elektrik süpürgesi veya saç kurutma makinesinin sesi gibi) sakinleştirici olabilir.