Giriş
65 yaş aylığı, engelli aylığı ve evde bakım parasına zam geldi
İlk 6 aylık enflasyon oranı memur ve emekliler dışında bir kesimi daha ilgilendiriyor. Memur maaş katsayısının da hesaplanmasıyla beraber 65 yaş maaşı da 672 TL'den 711 TL'ye yükselmiş olacak. Engelli aylığına ve evde bakım parasına da bu ay itibarıyla zam gelecek.
Geçtiğimiz hafta 2020 yılının ilk 6 aylık enflasyonu belli olunca SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklileri ile görevdeki memurların zam oranı ortaya çıktı. Görevdeki memurlar ve memur emeklileri ile birlikte SSK ve Bağ-Kur emeklileri de temmuz ayında zamlı maaşlarını alacaklar. İlk altı aylık enflasyon oranı emekliler dışında bir kesimi daha ilgilendiriyor. 65 yaş, engelli aylığı ve evde bakım parası alanlar için de temmuz ayı maaşların zamlanma ayı.
Görevdeki memurlar ve memur emeklilerinin maaş zamları toplu sözleşme görüşmelerinde belirleniyor. 2020 yılı için ilk 6 ay yüzde 4, ikinci 6 ay için yüzde 4 oranında zam uygulanması hüküm altına alınmıştı. Bunun yanında enflasyonun yüzde 4’ün üzerinde olması halinde yüzde 4’ü aşan kısım da zam oranına eklenecekti. İlk 6 aylık enflasyonun yüzde 5.75 olarak gerçekleşmesi sonrası memurlar yüzde 4, toplu sözleşme görüşmelerinde belirlenen zamma ilave olarak yüzde 1.75 enflasyon farkı da alacaklar. Bu şekilde memur ve memur emeklilerinin maaş zammı yüzde 5.75 olarak gerçekleşecek.
Kim alacak?
İlk 6 aylık enflasyonun belli olması sonrası SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin de zam oranı belli olmuş oldu. SSK ve Bağ-Kur emeklileri temmuz maaşlarını yüzde 5.75 zamlı alacaklar. Bunun yanında SSK ve Bağ-Kur’dan ölüm aylığı alanlarla birlikte sürekli iş göremezlik geliri alanlarında maaşları zamlı olarak ödenecek.
İlk 6 aylık enflasyon oranı emekliler dışında 65 yaş aylığı alanların da maaşlarının artışında etkili. 65 yaş aylığı memur maaş katsayısına endeksli. Memur maaş katsayısı da temmuz ayında ilk 6 aylık enflasyon oranında güncellenecek. Maliye Bakanlığı tarafından memur maaş katsayısının ikinci 6 ay için güncellenmiş rakamı henüz yayımlanmadı. Bu nedenle 65 yaş aylığındaki net rakamı şu an için yazmak mümkün değil. Ancak memur maaş katsayısındaki artışla birlikte 65 yaş aylığı yaklaşık 711 TL olacak. Bu şekilde 65 yaş aylığı 672 TL’den 711 TL’ye yükselmiş olacak.
65 yaş aylığı nasıl alınır?
65 yaş aylığı alınabilmesi için 3 şart var. Birinci şart kişinin 65 yaşın üzerinde olması. Ayrıca hiçbir sosyal güvencesinin bulunmaması ve eşi ile birlikte toplam geliri üzerinden hesaplanan kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden az olması da şarttır. Bu kapsamda 65 yaşın üzerinde olan, hiçbir sosyal güvencesi olmayan ve eşi ile birlikte toplam geliri üzerinden hesaplanan kişi başına düşen geliri 2020 yılı itibarıyla 701.32 TL’den düşük olan kişiler 65 yaş aylığı alabiliyorlar. 2020 yılının ilk 6 ayında 65 yaş aylığı 672.81 TL olarak ödendi. İlk 6 aylık enflasyonun yüzde 5.75 olarak gerçekleşmesi sonrası memur maaş katsayısı da güncellenecek ve 65 yaş aylığının tutarı artacak.
Engelli maaşı kime verilir?
Sağlık kurulu raporuyla en az yüzde 40 engelli olduğu tespit edilen kişiler engelli aylığı alabiliyorlar. Engellilik oranına göre engelli aylığının miktarı değişiyor. Sigortalı olarak çalışan veya SGK’dan gelir veya aylık alan engelliler aylık alamazlar. Nafaka bağlanmış veya bağlanması mümkün olan engelliler de aylık alamıyorlar. Çalışmayan ve SGK’dan gelir veya aylık almayan engellilerin engelli aylığı alması mümkündür.
Gelir sınırı var
Engelli aylığı alabilmek için çalışmamak dışında bir de gelir sınırı var. Engelli aylığı bağlanacak kişinin yaşadığı hanedeki kişi başına düşen gelirin asgari ücretin üçte birinden az olması gerekiyor. Bu sınır 2020 yılı için 701.32 TL. 2020 yılında engelli aylığı almak için başvuracak kişiler, diğer şartları sağlıyorlarsa ve yaşadıkları hane içindeki kişi başına düşen gelir 701.32 TL’nin altındaysa, engelli aylığı alabiliyorlar.
2020 yılı için belirtilen diğer şartları sağlayan ve yüzde 40 ila yüzde 69 engellilik oranı bulunan engellilere aylık 537.08 TL, yüzde 70 ve üstü engellilik oranı bulunan ve başkasının bakımına muhtaç engellilere ise aylık 805.62 TL aylık bağlanıyor. Bu rakam da memur maaş katsayısına endeksli olduğu için temmuz ayında artış gösterecek.
Evde bakım parası şartları neler?
Engellilerin gündelik hayatlarını sürdürebilmeleri için başkasının bakımına muhtaç olmaları söz konusu. Engellilerin gündelik bakım hizmetlerinin genellikle kendi evlerinde ve bir akrabaları tarafından gerçekleştirildiği görülüyor. Bakım hizmetini gerçekleştiren kişiye evde bakım parası ödenebiliyor. Ancak bunun için bazı şartlar söz konusu.
Engelliye bakan kişinin evde bakım parası alabilmesi için ilk şart, engellinin en az yüzde 50 oranında engeli olduğunun sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesidir. Bununla birlikte, engellinin sağlık kurulu raporunda “ağır engelli” ibaresinin yer alması şarttır. Yüzde 50’den daha düşük bir engellilik oranı tespit edilmiş ise evde bakım parası alınamaz.
Evde bakım parası alınabilmesi için engellinin sağlık kurulu raporunda bakıma muhtaç olduğunun da belirtilmesi gerekmektedir.
Zamlı ödenecek
Evde bakım parası 2020 yılının ilk 6 ayında 1460.61 TL olarak ödendi. Memur maaş katsayısının artması sonrası evde bakım parasının da miktarı artacak. Evde bakım parası, 65 yaş aylığı ve engelli aylığındaki artışların net tutarı Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanacak genelge ile netleşecek. Bu sayede 65 yaş aylığı, engelli aylığı ve evde bakım parası alan kişilerin ellerine geçen rakamlar bir nebze olsun artacak.