Bademcik iltihabı yorgun ve uykusuz çocukları yakalıyor

'Bademcikler ne işe yarar?' diye sorduğumuz Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Alper Tutkun, öncelikle bademciklerin yapısını anlatıyor ve bu yapının hangi görevleri üstlendiğini açıklıyor.Bademcikler küçük dilin arkasında, boğazın sağında ve solunda küçük oval top şeklinde bulunan organlardır. Vücudun savunma sisteminin birer parçasıdırlar ve mikroplara karşı antikor oluşturmasına yardım ederler. Ağızdan ve burundan giren bakteri ve virüs gibi zararlı maddeleri etkisiz hale getirerek, vücuda yayılmasını engelleme görevi yaparlar. Çocuklarda bademciklerde en sık tekrarlayan iltihap ve aşırı büyüme ile karşılaşıyoruz. Bu soruna tonsillit adı verilir. İki şekilde karşımıza çıkar; akut bademcik iltihabı ve kronik bademcik iltihabı. Akut bademcik iltihabı, çocuklarda en sık görülen hastalıklardan biridir ve kendiliğinden iyileşebilir.Titreme ve ateşle hızla başlar, boğaz ağrısı oluşur. Boğaz çevresindeki kasların etkilenmesi yutma güçlüğüne neden olur. Baş ağrısı, halsizlik, eklem ağrıları yapar. Genellikle 4-6 günde gerileyerek düzelir. Eğer akut bademcik iltihabı 1 yılda 7 kez ve 2 yıl üst üste her yıl 5 defa geçiriliyorsa o zaman kronik bademcik iltihabı olarak kabul edilir. Belirtiler ve şikayetler akut bademcik iltihabı ile aynı olur. İki nedeni var: Bakteriler ve virüsler. Boğaz iltihaplanmasına genellikle beta mikrobu (A Grubu Beta Hemolitik Stereptokok) veya virüsler sebep olur. Özellikle bağışıklık sisteminin zayıf düştüğü durumlarda bakteri ve virüsler boğazda enfeksiyona neden olurlar.Çocuğun aşırı yorgun olduğu, beslenmesine dikkat etmediği, uykusuzluk sorunu yaşadığı durumlarda vücut direncinin düşmesiyle bu bakteri ya da virüsler bademciklerde çoğalarak enfeksiyona neden olabilir. Okul öncesi dönemde viral (virüs kaynaklı) etkenler, genç-erişkinlerde de bakteriyel etkenler daha sıktır. Fizik muayene, boğaz kültürü veya hızlı antijen tarama testi yapılır. Boğazdan alınan sürüntü ile bademcik iltihabının virüs mü yoksa bakteri kaynaklı mı olduğu tespit edilir. Tedavi de buna göre planlanır. Eğer çocuğun ateşi ve boğaz ağrısı 3 gün boyunca geçmezse mutlaka doktora götürülmesi gerekir. Virüs kaynaklı boğaz iltihabı ile bakteri kaynaklı boğaz iltihabına farklı tedaviler uygulanır.Virüs kaynaklı ise evde dinlenerek, bitki çaylarıyla, doktorun önerdiği antiviral ilaçlar ve ağrı kesicilerle çocuk kendiliğinden iyileşebilir. Bu tür boğaz iltihaplarında antibiyotik tedavisi önerilmez . Hatta antibiyotik tam tersine bağışıklık sistemini daha da zayıflatır ve iyileşme süresinin uzamasına neden olabilir. ,Eğer boğaz iltihabının nedeni bakteri ise o zaman tedavide antibiyotik kullanılır. AMELİYAT NE ZAMAN GEREKLİ?Bademcik iltihabı yılda 5 kereden fazla tekrarlıyorsa, ilaç tedavilerine yanıt vermiyor ve iyileşme süresi çok uzuyorsa, bu enfeksiyonlar artık kronik bir hal almışsa, çocuğun günlük hayatını olumsuz etkiler hale gelmişse, solunum, yutma, işitme ve konuşma sorunlarına neden oluyorsa bademciklerin ameliyatla alınması önerilir