Giriş
Soru soran çocuğun öğrenmeye gönlü vardır... Kırmayın!
Her çocuk bir “başka” öğrenir. Her çocuk ilgisini bir “başka” gösterir ve en nihayetinde; her çocuk bir “başka”dır. Bu çocuklar “bir başka öğrenmelerine” yeni “başka”lar katmak isteyecekler. Bunu yaparken en sevdikleri şeyden, meraktan yola çıkacaklar. Kimi A yolundan gitmek isteyecek, kimi B. Start çizgisi aynı (merak), süreç ise farklı; kimi adım adım ilerleyecek. Kimi koşacak. Kimi etrafı izleyecek. Kimi hamak kurup, sallanacak. Kimi pür dikkat yoluna odaklanacak. Kimi aralarda mola verecek. Yolda önüne çıkanları kendine dert edinecek ve sırt çantasına atacak kimileri. Kimileri kendine yük olanları yolun kenarına bırakacak. Ama hepsi yolunu kendi güzelleştirecek. Hepsinin serüveni bir “başka” olacak. Hepsi yola çıkacak ama acaba yol hepsine açık mı olacak? Çocuk Gelişimi Bölümü Öğretim Görevlisi Burçak Ceren Akpınar konu hakkında açıklama yaptı.
Çocuklara özgün yolları keşfetme imkânı sunulursa, yaratıcı ve orijinal fikirler bulma konusunda iyi birer aday olacaklardır. Farklı uyaranlarla zenginleştirilmiş bir çevre, farklı mekânlar, yöntemler, materyaller kullanmak, çocukların öğrenme yelpazelerini ve ilgi alanlarını genişletmelerine yardımcı olur.
Bu farklılıklar yol boyunca onlara eşlik eder ve manzaraya ulaşmaları için onlara ipuçları verir. Çocuk için yol ve rota önceden belli olursa, ona sadece yürümek kalacaktır. Öğrenmek “sadece yürümekten” çok daha fazlasıdır. “Yolda olmak” çocuklara olasılıkların varlığını ve hesaplanabilir risk almayı öğretir. Tahmin etme, akıl yürütme ve karar verme becerilerini geliştirir.
Sorumluluk almayı, kendini korumayı ve öz denetimi destekler. Yola çıkmak isteyen çocuğun öğrenmeye gönlü vardır. O yolu kapatmayalım. Yol boyunca çocuklar soru soracaklardır. Israrla. Bıkmadan. İşte bu sorular çocukların neyi öğrenmek istediklerini, tutkularını, “bak burada değişik bi’şey buldum”u; kendilerinden derin bir parça barındırır. Soru soran çocuğun öğrenmeye gönlü vardır. O gönlü kırmayalım. Yolu ve rotası bir yetişkin tarafından çizilen çocuk ise fazla soru sormaz. Varılacak yer, görülecek şeyler ve zamanlama nasılsa bellidir. Yoldaki keşiflerin, alınan risklerin, mücadelenin, başı kaldırıp etrafı seyretmenin pek bir anlamı yoktur. Sadece yürümek yeterli olacaktır.
Dünya’ya çok farklı izler bırakmalıyız.
Patates baskısı gibi mi öğretmenim?
Her şeyi nasıl öğrendiysek, aynı şekilde öğretmeye çalışıyoruz. Fazlası lazım. Çocuklara öyle yollar açmalıyız ki “yolculuk nasıl geçti?” diye sorulduğunda, “güzeldi” yerine, “çok başkaydı be!” diyen çocuklar yetiştirebilelim. Bırakalım çocuklar kendi yollarını yaratsın. Kimsenin yoluna taş koymasın. Kimseye yükünü yüklemesin. Gerekirse yolunu baştan dizayn etsin. Kendince ilerlesin. Kendince dursun. Kendince yaşasın.