Giriş
Antibiyotik direnci nedenleri ve antibiyotik kullanılmaması gereken hastalıklar
Antibiyotikler günlük hayatımızda bademcik iltihabı, cilt enfeksiyonları, akciğer veya idrar yolu enfeksiyonları gibi bakterilerin yol açtıkları enfeksiyonlara karşı kullandığımız ilaçlardır. Fakat doktor kontrolünde ve doğru kullanılmadığı takdirde hem vücudumuza zarar veriyor hem de antibiyotiğe karşı direnç gelişimine yol açıyor. Ayrıca bu direnç herhangi bir bakteri için tek bir ilaca karşı değil çok sayıda antibiyotiğe karşı gelişmiş olabiliyor.
Antimikrobiyal direnç söz konusu olduğunda sosyal mesafe işlevsiz kalıyor çünkü bakteri gıdada, suda, havada ve gündelik yaşamdaki tüm yüzeylerde varlığını sürdürüyor.
Yeni antibiyotikler üretilmesine karşın kısa sürede üretilen yeni antibiyotiklere karşı gelişen direnç sebebiyle hastalıklara karşı savunmasız hale geliyoruz. Böyle bir durumda bir diş apsesi bile öldürücü olabiliyor.
Viral enfeksiyonlarda antibiyotik kullanılmamalı!
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Şeref Kamil Basmacıoğlu, antibiyotiklerin virüslerin yol açtığı (viral) enfeksiyonlarda kullanılmaması gerektiğini belirtiyor ve durumu şu şekilde açıklıyor:
- Viral üst solunum yolu enfeksiyonu bakteriyel enfeksiyonlara benzer bulgu ve belirtilerle seyrediyor.
- Bu arada antibiyotik kullanmışsak bir süre içerisinde kendiliğinden geçecek olan enfeksiyonun antibiyotikle geçtiğini düşünebiliyoruz. Ancak aslında antibiyotiklerin viral enfeksiyon seyrine herhangi olumlu bir etkilerinin olması beklenmiyor.
- Enfeksiyonun bakteriyel mi, viral mi olduğu ancak doktorunuzun klinik muayene bulguları ve laboratuar bulguları ile aydınlatılabiliyor.
- Ne yazık ki viral enfeksiyonlar bakteriyel enfeksiyonlara oranla çok daha fazla oranda görülüyor.
- Bu durumda antibiyotikler çoğunlukla gereksiz yere kullanılıyor.
Gereksiz antibiyotik kullanımı mantar enfeksiyonlarına ve ishallere davetiye çıkarıyor!
Antibiyotikler vücudumuzda bağışıklık sistemine zarar verebiliyor.
- Yararlı ve dengeleyici bakterilerin ölmesi nedeni ile fırsatçı mantar enfeksiyonlarına zemin hazırlanıyor.
- Antibiyotikler aynı zamanda antibiyotik ile ilişkili ishale neden oluyor. İshalin şiddeti çok ciddi olmasa da kişinin sağlık durumuna ve yaşına göre farklılık gösterebiliyor.
- Bu durumda gerekirse ilacı değiştirmek ve destek tedavisi gerektirebiliyor.
Antibiyotiklerin bağırsaklarımızdaki faydalı mikroorganizmaları da öldürdüğünü, bunun sonuncunda bağırsalar da oluşan bakteriyel dengenin uzun süre kendini toparlayamadığı çok önceden beri biliniyor.
- Bu bozulma sırasında bağırsaklarımıza zarar veren fırsatçı bakteriler hayatı tehdit edebilecek ölçüde olabiliyor.
- Bazı durumlarda kanlı ishalle giden barsak enfeksiyonlarına yol açabiliyorlar.
- Yani antibiyotiğe bağlı ishaller her zaman hafif olmayabiliyorlar hatta ölümcül bile olabiliyorlar.
Son yapılan çalışmalara göre antibiyotikler bağırsaklarımızda yaşayan faydalı mikroorganizmaları öldürdüğü için ayrıca obeziteye de zemin hazırlayabiliyor.
Antibiyotikler alerjiyi de tetikleyebiliyor!
Antibiyotiklerin aynı zamanda alerjiyi de tetikleyebildiğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Şeref Kamil Basmacıoğlu, bunu şu şekilde açıklıyor:
Bunun nedenini çok küçük yaşlarda bilinçsizce ve hekim kontrolü olmadan kullanılan antibiyotiklere bağlı olduğunu söyleyebiliriz.
Hijyen teorisi
Daha temiz ve steril bir toplumda yaşama tutkumuz bağırsak floramızın yani sindirim sistemimizde yaşayıp bizim sindirim işlevlerimizle görevli faydalı bakterilerin oluşumunu ve bağışıklık sistemimizin gelişmesini olumsuz yönde etkiliyor.
Hatalı antibiyotik kullanımı pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor
Antibiyotikler aynı zamanda başta cilt döküntüleri olmak üzere böbrekte, karaciğerde, bazen de kan hücrelerinin yapıldıkları kemik iliğinde hayatı tehdit edebilen çok önemli sorunlara sebep olabiliyor.
Gereksiz yere bu gibi problemlerle karşılaşmamak için antibiyotikler öncelikle gerektiğinde ve mutlaka hekim kontrolünde kullanılması gereken ilaçlardan.
Böylece ilacın gereksiz kullanımının önüne geçilerek hem antibiyotik direncini önlenebiliyor hem de vücudumuz bu ilaçların zararlarına daha az maruz kalıyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Şeref Kamil Basmacıoğlu, bu durumda sormamız gereken asıl sorunun 'Doktor bana antibiyotik de yazdınız değil mi?' yerine 'Doktor! Antibiyotik kullanmam gerçekten zorunlu mu?' olmalıdır" diyor.
