Çocukluk Aşama aşama çölyak teşhisi
Paylaş
Aşama aşama çölyak teşhisi

Pediatrik Gastroenteroloji ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Deniz Ertem anlatıyor.//Özgür Gökmen Çelenk

ÇÖLYAK NASIL TANI ALIR?

Haberin Devamı

Çölyak hastalığında bağırsaklardaki hasara bağlı olarak besinlerin sindirilememesi ve emilememesi çocuklarda en sık karın ağrısışişliği, gaz, uzun süren-tekrarlayan ishal, kansızlık, kilo kaybı veya büyümede duraklamaya neden olur. Aileler bu yakınmalardan bir veya birkaçı ile hastaneye başvururlar. Ancak bu yakınmalara neden olan birçok başka hastalık da var. Dolayısıyla muayeneden sonra bazı kan testlerinin istenmesi gerekir. Bu testler arasında çölyak hastalığına özgü serolojik kan testleri bulunur. Serolojik testler yapıldığında hastanın gluten içeren besinleri tüketiyor olması gerekli, aksi takdirde test sonucu yanıltıcı olur. Çölyak hastalarının yüzde 95’inde pozitif olan doku transglutaminaz (tTG) IgA testidir; bu test sağlıklı kişilerde çok nadiren yüksek saptandığından oldukça güvenilirdir. Bunun dışında gerektiğinde bakılabilecek diğer serolojik testler şunlar: Anti-endomizyum (EMA) IgA, Deamide gliadin peptid (DAGP) IgA’dır.

Haberin Devamı

KESİN TANI İÇİN BİYOPSİ

Yakınmaları çölyak hastalığına benzeyen ve çölyak serolojisi pozitif saptanan hastalarda kesin tanı biyopsi ile konuluyor. Yani ince bağırsak yüzeyinden doku parçaları alınıyor ve dokular mikroskopta büyütülerek inceleniyor. Doku parçaları, endoskop denilen ucunda bir kamera olan esnek bir borunun ağızdan yutturularak, mideye ve oradan ince bağırsağa ilerletilmesiyle elde ediliyor. Endoskopi bir çocuk gastroenteroloji uzmanı tarafından, 15-20 dakikada ve ağrısız şekilde tamamlanabilen güvenilir bir işlemdir. Çölyak hastalarının ince bağırsak yüzeyinde hastalığa özgü bazı değişiklikler meydana geldiğinden bunların endoskopi sırasında görülmesi de mümkün olur.

TAKİBİ UZMANLAR YAPMALI

Çölyak tanısı alan çocuklar 17 yaşına kadar çocuk gastroenteroloji uzmanı, daha sonra da erişkin gastroenteroloji uzmanı tarafından tedavi edilmeli ve takibi yapılmalı. Tanı konulduktan sonra konuda uzman bir diyetisyen işbirliğiyle ilk 6-12 ay hastanın büyümesi, diyete alışma ve uyumun kontrol edilmesi için yakın takip gerekir. Takipler önce aylık sonra da 2-3 ayda birdir. Hasta diyetine uyuyor, yaşıtlarına uygun büyüyorsa ve yakınmaları tamamen geçtiyse takip sıklığı zaman içinde açılabilir. Okula başlama ve ergenlik diyette kaçakların en fazla olduğu dönemlerdir. Ebeveynlerin bu konuda dikkatli olmaları, bazen takipleri sıklaştırmaları gerekebilir.

Haberin Devamı