Giriş
Aydın’ın deve sütünü dünya pazarına taşıyacak proje
Avrupa Birliği'nin (AB), 7 ülkenin katıldığı PRİMA Projesi çerçevesinde Aydın'da üretilen deve sütü dünya ülkelerine pazarlanacak. Türkiye'den 3 paydaşı bulunan proje kapsamında kilosu yurt içi ve dışında 100 liradan satılan deve sütünün ülke ekonomisine katkı sağlamasının beklendiği bildirildi.
3 YIL SÜRECEK
Fransa, Almanya, İtalya, Hırvatistan, Türkiye, Azerbaycan ve Kanarya Adaları tarafından 1 Haziran 2019 tarihinde, AB PRİMA Projesi başlatıldı. 3 yıl sürecek olan ve 2 milyon euro bütçesi bulunan proje kapsamında Aydın'da üretilen deve sütünün dünya ülkelerine pazarlanması için harekete geçildi.
İLK TOPLANTI YAPILDI
Bu kapsamda, Aydın'ın İncirliova ilçesinde deve çiftliği bulunan, aynı zamanda Devecilik Kültürü ve Deve Güreşleri Federasyonu Başkanı ve İYİ Partili İncirliova Belediye Başkanı Aytekin Kaya, geçen temmuz ayında İspanya'da yapılan ilk toplantıya katıldı.
DEVE SÜTÜ İKRAM EDİLDİ
Kaya, bugün ise AB PRİMA Projesi koordinatörleri Fransa Uluslarası Tarım ve Gelişme İş Birliği Enstitüsü Üyesi Prof. Dr. Bernard Faye, İspanya Tarım Gıda ve Teknoloji Araştırma Enstitüsü (IRTA) ve proje koordinatörü Marta Garron ve üyesi Elana Diaz'ı ağırladı. Projenin Türkiye paydaşlarından birisi olan Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atakan Koç da Kaya'ya destek verdi. İncirliova'daki Kaya Kardeşler'e ait deve çiftliğinde inceleme yapan AB PRİMA Projesi koordinatörleri, deve sütü sağdı. Başkan Kaya, develerle yakından ilgilenen konuklarına deve sütü ikram etti.
7 ÜLKE KATILDI
Projenin Türkiye paydaşlarından Prof. Dr. Atakan Koç, projenin deve sütünün üretim ve tüketimini yaygınlaştırmaya yönelik olacağını belirtip, "Bu proje İspanya önderliğinde Fransa, Almanya, İtalya, Hırvatistan, Türkiye, Azerbaycan ve Kanarya Adaları olarak 7 ülkenin katıldığı bir projedir.
3 ORTAĞI VAR
Bu projenin Türkiye'den 3 ortağı var. Biri Adnan Menderes Üniversitesi, diğeri Kaya Kardeşler Deve Çiftliği ve birde bir mandıra (Ovacık Mandıra) olacak. Bu proje yaklaşık 2 milyon euro bütçeli. Bu bütçenin yaklaşık yüzde 20'sini kapsayan 375 bin eurosunu yani 2.5 milyon liraya yakın bir bölümü Türkiye'ye ayrıldı" dedi.
Projenin Aydın ve Türkiye'ye büyük katkı sağlayacağına değinen Devecilik Kültürü ve Deve Güreşleri Federasyonu Başkanı ve İncirliova Belediye Başkanı Aytekin Kaya, "Şu an çiftliğimizde 17 dişi deve var. Bu develerin sütü talebi karşılamıyor. Bundan dolayı süt üretimini artırmak için deve sayısını da artıracağız. Dişi deve sayısını 50'ye kadar çıkaracağım. Bunu Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan da talep ettim, yazışmalarım başladı.
'KİLOSU 100 LİRADAN SATILIYOR'
Yakında yurt dışından ithal deve getireceğim. Deve sütünün kilosu Türkiye'de de yurt dışında da 100 liradan satılıyor. Deve sütü Türkiye'ye ve Aydın'a ekonomik bir katkı sağlayacak.
''ÇOK MUTLUYUM''
İncirliova'dan ve Aydın'dan Avrupa'nın her ülkesine pastörize deve sütü pazarlayacağız. Bu vesile ile Aydın'ı ve İncirliova'yı da tanıtmış olacağız. Ne kadar Efe'mizle meşhur olsak ta deve sütü ile de dünyaya açılacağız. Bu nedenle çok mutluyum" diye konuştu.
Dünyada deve olan ülkelerin tamamını gezerek incelemelerde bulunan Fransa Uluslarası Tarım ve Gelişme İş Birliği Enstitüsü Üyesi Prof. Dr. Bernard Faye de, "Dünya genelinde yaklaşık 35 milyon civarında deve bulunuyor. Ama bunun tahminlerin çok altında olduğunu düşünüyoruz. Birçok ülkede develerin kaydı tutulmadığı gibi sayının çok daha fazla olabileceğini düşünüyoruz.
DÜNYADA 2 MİLYON 800 BİN TON DEVE SÜTÜ ÜRETİLİYOR
Deve sütü üretimi ise yıllık toplam 2 milyon 800 bin ton. Deve sütü bazı ülkelerde bir Allah vergisi olarak değerlendirildiği için satılmasının günah olmasından dolayı rakamın düşük gösterildiği kanısındayız. Dünyada 49 ülkede deve yetişiyor. Deve sütünü deve olmayan ülkelere de yaygın hale getirmeye çalışacağız. Çok faydalı bir proje olacak" dedi.
Burhan CEYHAN/AYDIN (DHA)
