Giriş
Bahara sağlıkla girmek için 10 etkili yöntem
Bir kışı daha geride bıraktık. Güneş ışınlarıyla birlikte mutluluk ve enerji seviyemiz artarken, alerji, halsizlik, uyku isteği gibi sorunlar da hayatımıza giriyor. Baharla gelen sorunlarla başa çıkabilmek ve fit olabilmek için beslenme ve aktivitenin önemi büyük. Bol su içmek, egzersiz yapmak, antioksidan değeri yüksek; vitamin ve mineralden zengin lifli gıdaları yeterli miktarda tüketmek mevsimin olumsuz etkilerinden korunmamızı sağlıyor. Nasıl mı? Uzman Doç. Dr. İsmet Tamer anlatıyor…
Kış mevsiminde metabolizmamız artan soğuklara karşı uyum geliştirir. Bu uyum sonucu bedenimiz ısısını normal aralıkta tutabilmek için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar ve yemek yeme isteğimiz artar. Üstelik yağ ve karbonhidrat içeriği yüksek ve basit şekerlerden zengin yiyecekler tüketmeye meylederiz. Ayrıca havaların soğuk ve yağışlı olmasının yanı sıra günlerin de daha kısa olması, normalde yaptığımız fiziksel aktivitelerin ve egzersizlerin yoğunluğunu azaltır. Metabolizmamız iyice yavaşlar ve vücudumuz daha az enerji harcar. Buna iştah artışı da eklenince kilo almamız kaçınılmaz hal alır.
DOĞRU BESİNLER HASTALIKLARA KARŞI BİRER KALKANDIR
Vücudumuz havaların ısınması ve baharın gelmesiyle birlikte yeni bir uyum sürecine girer. Bu süreçte hem kışın aldığımız fazla kilolardan kurtulmak hem de baharla gelen sorunlarla başa çıkabilmek için beslenme ve aktivite düzenimizi gözden geçirmek gerekir.
Yale Üniversitesi araştırmacılarından koruyucu ve önleyici tıp uzmanı David L. Katz, "Yemekler iyi seçilmişse, sağlığımız açısından hayatımızı daha iyi hale getirebilirler; ruh halimizi, odaklanmamızı, enerjimizi, cildimizi ve metabolizmamızı iyileştirebilirler” diyor. Gerçekten de vücudumuzun ihtiyacı olan doğru besinleri, doğru zamanda ve yeterli miktarda tüketmeyi başarabilirsek, bahar aylarında hava değişiminin etkisinden daha çabuk kurtulabilir, artan alerjik ortamdan daha iyi korunabilir, aldığımız fazla kiloları verip daha sağlıklı ve enerjik yaşamaya başlayabiliriz.
Bahara uyum sağlayabilmek için yapmamız gerekenleri şöyle sıralayabiliriz:
1) SU TÜKETİMİNİ ARTIRMAK
Kış aylarında azalan su tüketimini mutlaka toparlamak gerekir. Güneşin kendini gösterdiği baharda öncelikle günlük içtiğiniz su miktarını artırmaya özen göstermelisiniz.
2) AÇIK HAVADA TEMPOLU YÜRÜYÜŞ
Bu mevsimde yapılabilecek en güzel aktivitelerden biri açık hava yürüyüşleridir. Düzenli ve tempolu yürüyüşler hem metabolizmayı hızlandırır, hem de bahar yorgunluğunu engeller, ayrıca açık hava ihtiyacınız olan D vitaminini de karşılar. Yürüyüş dışında yüzme, bisiklet veya ip atlama gibi aktiviteler de düzenli yapıldığında kalori harcamanızı artıracaktır.
3) YEMEKTEN 1-2 SAAT SONRA SPOR, SPORDAN YARIM SAAT SONRA SÜT
Sporu aç karnına değil, herhangi bir öğünden 1-2 saat sonra yapmaya çalışın ve egzersizden sonraki ilk yarım saat içinde mutlaka 1 su bardağı kadar yağsız veya az yağlı süt ile 1 porsiyon meyve veya 8-10 adet badem gibi protein, sağlıklı karbonhidrat ve antioksidan içeren hafif bir öğün tüketin.
4) RUH HALİNE İYİ GELENLER: KEPEKLİ MAKARNA, KUŞKONMAZ VE BAKLİYATLAR
Folik asitten zengin kuşkonmaz, yağsız peynirle süslenmiş kepekli makarna ve bakliyat ürünleri bu dönemde kilo kontrolünün yanı sıra beynimizde nörotransmitterler dediğimiz maddelerin üretimine de katkıda bulunur ve ruh halimizi iyileştirebilirler. Makarnayı sosla seviyorsanız, sarımsak kullanın. Sarımsakta bulunan allicin, özellikle suda bekletildiğinde, kolesterol düzeyini düşürür, tansiyonu kontrol etmeye yardımcı olur ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
5) OLMAZSA OLMAZLAR: BAKLAGİLLER, ISPANAK VE ENGİNAR
Baklagiller, ıspanak ve enginar da bahar aylarında mükemmel enerji ve lif kaynağıdır. Bu gıdalar kolay sindirilebilir protein, sağlıklı karbonhidrat ve antioksidanlardır. Sofranızda onlara mutlaka dönüşümlü olarak yer verin.
6) YORGUNLUK SAVAŞÇILARI: KAYISI, FINDIK, DOMATES VE PATATES
Bahar yorgunluğundan korunmak ve kasları dinç tutabilmek için potasyum ve magnezyuma ihtiyaç vardır. Domates, patates, kayısı, baklagiller, fındık ve enginar bu mineraller açısından iyi bir tercihtir.
7) KALP VE HAFIZA İÇİN BALIK
Her mevsimde olduğu gibi bu mevsimde de zengin omega-3 kaynağı olan balıkları sofranızdan eksik etmeyin. Hem cildiniz, hem bellek işlevleriniz, hem de kalp ve damar sağlığınız için haftada en az 2-3 kez taze balık tüketin.
8) ANTİOKSİDAN KAYNAĞI BADEM, CEVİZ, FINDIK
Yumurta iyi bir protein ve sağlıklı yağ kaynağıdır. Özel bir sağlık sorununuz yoksa düzenli olarak yumurta tüketebilirsiniz. Diğer yandan ceviz, badem ve fındık gibi kuruyemişleri de toplamda bir avuç içini geçmeyecek şekilde her gün tüketebilirsiniz. Bu besinler de mükemmel birer protein, lif ve antioksidan kaynağıdır.
9) ALERJİYE KARŞI KUŞBURNU, MAYDONOZ VE BİBER
Bahar aylarında alerji ve enfeksiyonlardan korunmanın yolu bol bol kuşburnu, biber ve maydanoz tüketmekten geçer. Bu besinler başta C vitamini olmak üzere, en az turunçgiller kadar zengin vitamin ve bağışıklık güçlendirici maddeler içerir.
10) PREBİYOTİKLER DİRENÇ ARTIRIR
Tam tahıl ürünleri, ev yapımı yoğurt ve ev yapımı turşu da prebiyotik etkileri ile vücut direncini artırır, başta sindirim sistemi olmak üzere tüm metabolizmanın düzgün çalışmasına katkıda bulunur.
Bahar aylarında enerjik olmak ve yaza fit girmek istiyorsanız mutlaka yeterli ve dengeli beslenmeye özen gösterin.