Bebeklerde inmemiş testis varsa ne yapmalı? Utangaç testis ve atrofik testis ne anlama gelir?

Anne karnındaki bebekte testisler, karın içinde böbrek komşuluğunda gelişmeye başlıyor. Doğuma yakın dönemde testisler karından aşağı doğru inerek kasık kanalından geçiyor ve her iki taraftaki torbalara yerleşiyor. Testislerin normalde bulunması gereken torbaların içine yerleşememesi durumuna ‘inmemiş testis’ deniyor. Çoğu zaman tek tarafta, bazen de çift tarafta birden oluyor. Testis çoğunlukla kasık kanalı içinde kalırken, bazen de kanalın dışında bir yerde veya karnın içerisinde kalabiliyor. Çocuk Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Selim Demirezen inmemiş testis ve cerrahi tedavisi hakkında bilgi verdi.

Bebeklerde utangaç testis ne anlama geliyor?

Yumurtaların zaman zaman torbanın yukarısına kaçmasına “utangaç testis” (retraktil testis) denmektedir. Soğuğa maruz kalma, çocuğun alt kısmına dokunulması, stres durumlarında testis kasıklara doğru kaçarak ortadan kaybolur. Fakat sıcağa maruz kalındığında, ateş, banyo sırasında, uyurken bakıldığında çoğunlukla testisler torbadadır. Bunların çoğu medikal veya cerrahi tedavi gerektirmez. Ancak 3 veya 6 aylık aralıklarla çocuk cerrahisi uzmanı tarafından kontrol edilmesi gerekmektedir.

Atrofik testis nedir? Bebekte İnmemiş testis varsa ne yapılmalı?

Testisin bir ya da ikisinin gelişmemesi ve yok olması durumuna “atrofik testis” denilmektedir. Testisin anne karnında gelişimi sırasında oluşabilecek olumsuzluklar testisin çürümesine ve yok olmasına neden olabilmektedir. Bu durumda testisin karın içinde olmadığının kanıtlanması gerekir. Laparoskopi yapılarak karın içinde testisin olmadığı gösterilmelidir. Eğer testis varsa, testis damarları ve sperm kanalının uzunluğunun izin verdiği yere kadar testis indirilir. İnmemiş testiste testisin ameliyatla torbaya indirilmesinin en önemli amacı kısırlığın önlenmesidir. 1 yaşa kadar testislerin kendiliğinden torbaya inme şansı olduğu için ameliyat gerekmeyebilir. Ancak 1 yaşına kadar hala torbaya inmediyse ameliyatla indirilmelidir.

Bebeklerde testis sorunları kısırlık ve kanser gelişme riskini artırıyor

Ameliyatla kısırlık riski tamamen ortadan kalkmaz fakat en aza indirilir. Ameliyatın ikinci önemli nedeni kanser riskini engellemektir. İnmemiş testisli hastaların testislerinde ileride kanser gelişme riski normal erkeklere oranla 15 kat daha fazladır. Bu risk operasyon sonrası da değişmez, ancak testisin takibinin hasta tarafından da yapılabileceği bir bölgeye indirildiğinden erken tanıya imkan sağlar. Bununla birlikte inmemiş testisli hastaların yüzde 75-80 kadarında ameliyatta kasık fıtığı da tespit edilmektedir. Ameliyat ile kasık fıtığı onarımı da yapılmaktadır.

Bebeklerde testisler tobaya inmediğinde ne yapılmalı?

Testisin torbanın hemen yukarısında olması gibi çok sınırlı bazı durumlarda hormonal tedaviyle testislerin kısmen torbaya inmesi sağlanabilir. Ancak bu tedavi, çocukların çok küçük yaşta cinsiyet hormonları almalarına neden olduğu için önemli bazı yan etkilere yol açabilir. Bu tedavilerden sonra peniste büyüme ve kıllanma gibi durumlar görülebilir. Gerçek inmemiş testisli çocuklarda asıl tedavi, cerrahi girişimle testisi torbaya indirmektir.

Testislerinde şişlik tedavisi sonrası bebekler gözlenmeli

İnmemiş testis ameliyatından sonra çocuklar aynı gün taburcu edilir. Birkaç gün evde istirahat önerilir. Hastanın hareket etmesinde ve yürümesinde bir sakınca yoktur. Torbada şişlik ve sertlik birkaç hafta devam edebilir, sonra kendiliğinden geçmektedir. Ameliyattan 2-3 gün sonra kontrole gelen hastanın pansumanı çıkarılır ve artık banyo yapabilir. Yarada kızarıklık ve şişlik fazlaysa, kan geliyorsa, ateş, bulantı, kusma, karın ağrısı varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. İndirilen yumurtanın gözlenmesi ve kontrolü için ameliyat sonrası 1-3-6 aylarda muayene önerilir.