Boşanma günümüzde insanların daha kolaylıkla konuştukları ve yapabildikleri bir hal aldı. Bir evlilik sona erdiğinde, bazı ebeveynler kendilerini “çocuklar için devam etmeliyiz” diye düşünürken bulabilir. Ya da boşanmanın tek seçenek olduğunu düşünür.

Boşanmanın ailenin her bir bireyini etkilediğini ancak en büyük etkisini çocuklar üzerinde görüldüğünü ifade eden Uzman Psikolog ve Pedagog Ebru Şen; “Boşanma, kabaca tanım olarak aile birliğinin kanunen ve fiilen sonlandırılmasıdır. Son dönemlerde boşanma olgusuna, yaşam döngüsü içerisinde artık neredeyse ‘normatif’ olmaya başlayan, pek çok ailenin ya da çiftin içinden geçmekte olduğu bir kriz olarak yaklaşılmakta. Bunu destekleyen bulgu ise Türkiye İstatistik Kurumundan gelmekte ve her yıl bu oranlar geçmiş yıllara oranla yükselmekte. Bu verilere bakılacak olursa, 2019 yılına ilişkin istatistiklerde boşanmaların yüzde 36’ı evliliğin ilk 5 yılı, yüzde 20,6’sı ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşmekte. Bu oranlar geçmiş yıl istatistiklerine göre ciddi derecede artmış durumda. Kısacası boşanma olgusu artık insanların daha kolaylıkla konuştukları ve yapabildikleri bir hal almakta. Boşanma olayı ailenin her bir bireyini etkilese de, en büyük tesiri çocuklar üzerinde görülüyor. Boşanma sonrasında çocukların yaşadıkları sorunlar pek çok araştırma ve izlem çalışmasıyla saptanmaktadır.” dedi.

Boşanma süreci yetişkinliğe uzanan sorunlara neden olabilir

Çocuklar için boşanma sürecinin yetişkinlik dönemine kadar gidebilen kaygı, depresyon ve güvensizliğe neden olduğunu dikkat çeken Ebru Şen; “Bazı olumsuz etkilerin (geleceğe yönelik kaygı- depresyon- güvensizlik vb.) çok uzun yıllar hatta yetişkinlik yaşamında bile devam ettiğinin bulunması nedeniyle çocuk ve ebeveynin psiko-pedagojik açıdan uzman ihtiyacı kaçınılmazdır. Boşanmalarda çok az anne-baba gerçekten sorunsuz ayrılıp anlaşma yoluna giderler. Bunu başaramayan diğer taraflar için ise yeni bir tartışma gündemi açılmıştır. Böyle durumlarda uzmanların desteği ile ebeveynler kendi aralarındaki çatışmaları azaltarak asgari müştereklerde bir işbirliği yapabilirler.” diye konuştu.

Boşanma aşamasındaki ebeveynler süreci nasıl yönetmeli?

Uzman Psikolog ve Pedagog Ebru Şen ailelere boşanma süreci için tavsiyelerde bulundu:

1. Boşanmaya NET karar veren anne ve baba (eğer biri evi terk etmedi ise) bu kararlarını birlikte çocuğa açıklamalılar. Burada NET kelimesinin üzerinden özellikle geçmemim sebebi çocuğun 'Bir boşanacağız , bir vazgeçtik, barıştık' söylemleri ile koşulsuz güven duyduğu anne – babasına karşı ciddi bir güvensizlik duygusunu yaşaması olacaktır. Bu yüzden eğer aldığınız kararın arkasında duracaksanız ve faaliyete geçirecekseniz çocuğunuza açıklama vakti gelmiştir.

2. Boşanma ortamının çocuğu etkilemesi, çocuğun yaşına, zihinsel kapasitesine, kişilik özelliklerine, anne ve babanın birbirlerine karşı tutumlarına bağlıdır. Yine bu bağlamda anne ve babanın birbirlerine tavırları, sözleri ve ilişkileri çok önemlidir. Çocuklarınızı ilişkinizde hakem, muhbir veya ara bulucu olarak kullanmamalısınız. Kendi aranızdaki her sorun, her konu sizinle ilgilidir. Konuşma ortamını yaratamıyorsanız imkan ve olanaklar dahilinde ya profesyonel destek alarak ya da ailenin aklı selim bir büyüğünü aracı kılarak çözüme gitmelisiniz.

3. Boşanma konusunu çocuğunuza açıklarken hayatındaki değişiklikleri ve değişmeyecekleri mutlaka detaylı bir şekilde açıkça anlatmalısınız. Çocuklar yeni düzeni öğrenmek isterken sabit kalacak durumları da bilmek isterler.

4. Boşanma konusunda bazen çocukların kendilerini suçladıkları ve bundan kaynaklı da sürekli bir suçluluk hissi yüklendiklerini gözlemleriz. Çocuğunuza boşanmanızın sebebi/ kaynağı olmadığını net bir dille anlatmalı bunun karı koca arasındaki ilişki sorunu olduğunu söylemelisiniz. Ayrıca yeni düzende her iki ebeveynini de sürekli ve devamlı görebileceğinin de güvencesini sağlamanız ve vermeniz çocuk açısından çok önemlidir.

5. Elbette ki hiçbir kişi boşanmak için evlenmez. Yaşanılan olumsuzluklar ve sorunlar zaman içinde aşılamamış hatta fiziksel- sözel şiddet ve/veya tartışmalar engellenemez hale gelmiş ise sağlıksız ve mutsuz bir aile ortamında çocukların kalmasını hiçbir uzman önermez. Yani çocuklar için bile olsa, evlilikler sürdürülmez. Son çare olarak boşanma gerçekleşecekse dahi bu sürecin akılcı yürütülmesi ve sonraki süreçlerin sağlıklı akabilmesi için anne ve babaların öncelikle kendi psikolojilerini de yüksek tutmaları önemlidir.

6. Çocuğun kimde kalacağı, evden kimin gideceği, finansal konular ile ilgili hukuksal boyutlar önceden anlaşılmalı ve çocuk bir tehdit unsuru olarak anne baba arasında kullanılmamalıdır.

7. Çocuk her iki ebeveynin evinde de dengeli bir eğitim ve görüşe maruz kalmalı, taraflardan birini az gördüğü gerekçesi ile abartılı tutumdan uzak durmalı ve tüm isteklerine boyun eğmemelidir.

Betül Meral SARIİZ / posta.com.tr

betul.sariiz@posta.com.tr