Bazı çocuklar kişilik özellikleri sebebiyle sorumluluk almaya daha yatkın veya istekli olabilirler ancak her koşulda, çocukta sorumluluk bilincinin gelişmesindeki önemli rol aileye düşmektedir. Sorumluluk bilincinin zamanla öğrenilmesi ve gelişmesi için ebeveynlerin dikkat etmeleri gereken noktalar şöyle sıralanabilir:

➧Sınırları net bir şekilde çizip bir düzeni olmasını sağlayın, bu sınırların içerisinde çocuğa seçim hakkı tanıyın. Örneğin düzenli bir okuma saatinin olmasını sağlayın ancak bu saat içinde ne okuyacağını kendi seçimine bırakın.

➧Evdeki kural ve sınırların sebeplerini, nasıl yapılacağı, getirileri ve götürüleriyle birlikte yaşına uygun biçimde açıklayın. Örneğin bir yatma saati varsa bunun neden gerekli olduğunu açıklayın.

➧Yapması gerekenleri yerine getirmediğinde yaptırım üzerinden cezalandırmak yerine davranışlarının doğal sonuçlarıyla karşılaşmasına müsaade edin. Örneğin ödevini yapmadıysa tabletini almak yerine ödevi olmadan okula gitmesini ve orada yaşayacağı problemlerle yüzleşmesi için zaman tanıyın.

➧Yerine getirdiği sorumlulukları için ödül vermeyin ancak yaptığını gördüğünüzü ve bunu takdir ettiğinizi bilmesini sağlayın. Örneğin oyuncaklarını topladığında ona bunun çok güzel bir davranış olduğunu söylemekten çekinmeyin.