Çocuklarda taş hastalığı belirtileri ve tedavi yöntemleri

Yetişkinlerde olduğu kadar çocuklarda da böbrek taşı görülebiliyor. Çocuklarda taş hastalığı Türkiye'de diğer ülkelere oranla daha fazla görülüyor. Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Kıraç, çocuklarda taş hastalığının teşhis ve tedavisinde kullanılan lazer ile tedavi yöntemlerini anlattı./ ÖZEL Çocuklarda taş hastalığı bilinenin aksine Türkiye’de diğer ülkelere göre oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Ortalama yüzde 1-2 oranında görülmektedir. 6. aydan itibaren 18 yaşına kadar her yaş grubundaki çocuklarda görülse de daha çok 6 yaşın altındaki çocuklarda ciddi sorunlar ile kendini gösterebilir. Böbrek taşı büyük çocuklarda bel bölgesinde ağrı şikâyeti ile daha erken belirti verse de küçük çocuklarda daha çok idrar yolu enfeksiyonu, bulantı, kusma, halsizlik, kilo alamama, meme emmeme gibi sorunlar ile ortaya çıkar. Bazı durumlarda idrar kan belirtilerine de rastlanabilir. Çocuklarda taş tedavisi çocuğun, böbreğin ve böbrekteki taşın durumuna göre planlanır. Ancak genellikle invaziv cerrahi tekniklerden ziyade çocuğa en az zarar verecek minimal cerrahi teknikler kullanılarak tedavi edilir. Bunların başında da kapalı cerrahi teknikleri yer alıyor. Taşın boyutuna ve çocuğun durumuna göre değişiklik gösterse de ortalama 1 saat süren bir operasyon ile taş hastalığı tedavisi tamamlanabilir. Ancak taşın büyüklüğü 2 cm’in üzerinde ise ya da çocukta tedavi edilmesi gereken ek patolojik bulgular varsa tedavi süresi daha da uzayabilir. Ameliyattan sonra çocuk bir gün hastanede kontrol altında tutulduktan sonra genellikle ertesi gün taburcu edilir. Operasyon esnasında genel anestezi kullandığı için çocuk uyku halinde olur ve hiçbir ağrı ya da sızı hissetmez. Çocuklarda taş hastalığı sadece ameliyat edilerek çözülmez, uzun vadede yüzde 50 oranında taş oluşumunun tekrarlama olasılığı bulunur. Bu neden ile ameliyatla birlikte taş oluşumunun tekrarlanması önleyecek ek tedaviler uygulanması gerekir. Ameliyattan sonra taşın analizi yapılır ve bu analizin sonuçlarına göre çocuğa özel ilaçla önleyici tedaviye başlanır. Çocuklarda taş hastalığının riski oldukça düşük ve başarı oranı yüzde 90’ların üzerinde olan bir tedavi yöntemidir. Taş hastalığı oluşumu çoğunlukla genetik olarak ortaya çıkar. Diğer risk faktörleri arasında ise beslenme bozukluğu yer alır. Beslenme bozukluğu böbrek taş hastalığının tetiklenmesine neden olabilir. Ailesinde taş hastalığı hikayesi olan ebeveynlerin çocuklarının yeterli oranda sıvı almasına dikkat etmelidir. Emzirme dönemindeki çocuklarda anne sütü ile beslenmeye dikkat edilmesi gerekir. Daha büyük çocuklarda uygun şekilde yeterli oranda sıvı tüketmesi sağlanmalıdır. Yüksek oranda protein ve tuz tüketiminden kaçınılması gerekiyor. Günlük yarım ya da bir bardak taze sıkılmış portakal suyu içeriğinde sitrat içerdiği için taş hastalığına karşı koruma sağlamaya yardımcı olur.