Giriş
Corona günlerinde kiraya zam yapılabilir mi?
Corona virüs salgını nedeniyle birçok işletmenin kepenk kapatmasıyla kira tartışması başlamıştı. Salgının ‘mücbir sebep’ kabul edilmesinin ardından 30 Haziran’a kadar ödeme yapılamamasının sözleşmenin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacağı ifade edildi. / Meltem Kara Söyleyenoğlu
Kamu, kendine ait alanlarda kiraları 3 ay ertelerken, bazı mal sahipleri de iyi niyet göstererek kira almayacağını ya da erteleyeceğini duyurdu. İş yerlerinde durum böyleyken, konutlarda kira ödemeleri sürüyor. Hatta bu ortamda zam yapan ev sahibi de var. Peki ev kiracıları bu durumda zammı kabul etmeli mi? Uzmanına sorduk... Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, kira borcunun ödenmesi gereken ve yasal artışı da yıl veya dönem sonunda yapılması gereken borç olduğunu belirterek, “Burada ödeme yapılmaması veya artış yapılmaması kanun nezdinde mümkün değildir. Ancak mevcut durum mücbir sebeptir ve 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 138’inci maddesinde yer alan aşırı ifa güçlüğü gereğince borçlu olan kiracının mücbir sebep halinde iki yolu bulunuyor” dedi.
Kabul etmeyebilir
- Kira borcunun uyarlanmasını talep etmek. Bu seçenekte kiracının ödemesi gereken bedeli salgın nedeniyle ödeyemediğini ispat etmesi gerekir ve bu salgın dönemi etkisini sürdürdüğü süre için uyarlama talep edebilir. Bu dönem için uyarlama davası açacak bir kiracı, ihtarını gönderip kirasını eski bedelden ödeyerek, sonra davasını açıp uyarlama talep edebilir. Mücbir sebep nedeniyle artış yapmak zorunda değildir.
- Salgın nedeniyle kira borcunu ödeme durumu çekilmez bir hal alırsa (iflas etme gibi) sözleşmeyi haklı nedenle tazminatsız feshetmek.
İhtar şart
Avukat Ali Güvenç Kiraz, bu iki hakkın da kullanılabilmesi için mücbir sebep durumunun karşı tarafa yani kiraya verene ihtar edilmesi gerektiğini, eğer talep kabul edilirse de mutlaka yazılı hale getirilmesi gerektiğini vurguladı. Kiraz, ihtar sonrası ev sahibi bu seçenekleri kabul etmezse yapılacakları şöyle anlattı:
“Kiracı, kira bedelini belirttiğimiz haklarını saklı tutarak ödeyebilir. Feshetmek istiyorsa da feshe kadar olan kirasını öder. Devam eden süre için tazminatsız ve kira ödemesiz feshederek taşınmazdan çıkabilir.”
