Giriş
Corona virüs salgını ne zaman bitecek?
Dünyada yüz milyonlarca insanı eve kapatan corona virüs salgını ne zaman bitecek? Uzmanlara göre hem sıkı önlemlerin etkisi hem de hava sıcaklığının 25 derecelere ulaşmasıyla dünya üç ay içinde rahat nefes alır. Hürriyet uzmanlara sordu. // Meltem Özgenç, Musa Kesler
Nemle de ilgisi var
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Balık:
Hastalık Çin’de durma noktasına geldi ancak bu sıkı tedbirler sayesinde. Oysa dünyanın geri kalanında eğri yükseliyor ve henüz pik yapmadı. Yeni tanıdığımız bir virüs ve 190 ülkede görüldü. Önceki salgınlara bakarak bazı tahminlerde bulunabiliriz. İspanyol gribi hariç birçok salgın kuzey yarımkürede havalar ısınınca kendiliğinden sönmüştü. Hava sıcaklığı 25 dereceye ulaşınca -nemle de ilgisi var- virüsler genellikle zayıflamaya başlar.
Toplum bağışıklık kazanacak
Havalar ısınınca insanlar kapalı ortamlarda birbirleriyle fazla temasta olmadığından yayılım riski azalır. Tabii yaz gelene kadar toplumun önemli bir kesiminin bağışıklık kazanacağı da düşünülüyor. Bu da yine kış gelmeden salgının söneceği anlamı taşıyor. İnsanlar gevşek davranmaz, evde kalırlarsa bulaş zinciri kırılır. Bu durumda salgın çok daha erken söner. Bu nedenle yaşlılarımızın yanında öğrencilere ve işi olmayanlara da evden çıkma yasağı düşünülmeli. Böylece ülkemizde en az 30 milyon kişi evde kalır.
Çok karamsar değilim
Ege Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Bölümü Öğretim Üyesi Zafer Karagöl:
Havalar ısındığı zaman tüm solunum yolu enfeksiyonlarında azalma olur. Bunu herkes biliyor. Ama bu yeni tip corona virüsün bundan etkilenmesi ne kadar olacak bilmiyoruz. Ancak çok karamsar değilim. Antikor oluşturan kişilerin yüzdesinin artmasıyla geçeceğini düşünüyorum.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Halil Kurt: Nisan ortası gibi pik yapar, haziran gibi de azalmaya başlar. Tabii bu tahminlerimizi Çin ve İtalya’ya bakarak söylüyoruz.
Bilim Kurulu Üyesi Levent Akın: Sadece tahmini konuşabiliriz. Çin’deki duruma bakarak 2.5 ay süreceğini düşünüyoruz. Bizde de yaz gelmeden hastalığın zayıflamasını umut ediyoruz.
Temel kural: Evde Kal!
Bilim Kurulu üyeleri, salgının bitiş tarihinde tedbirlerin belirleyici olacağını söylüyor.
Prof. Dr. Tevfik Özlü:
Bu virüsün ne zaman kontrol altına alınacağı veya zararının en aza indirilmesi tamamen halkın bu konudaki tavsiye ve tedbirlere ne kadar uyduğuna bağlı. Sürecin ne kadar devam edeceğini kesin olarak öngörmek mümkün değil. O yüzden net tarih veremeyiz. Ancak birkaç hafta evden çıkmamak gerek. Ondan sonra daha sağlıklı bir öngörüde bulunabiliriz.
Hastalık yaymayın, hayatı koruyun
Prof. Dr. Levent Yamanel: Tedbirleri sıkı uygularsak 3 ay içinde daha kontrollü bir sürece girebiliriz. Bu tamamen vatandaşların uyarılara harfiyen uymasına bağlı.
Prof. Dr. Mehmet Doğanay:
Küresel bir salgının içindeyiz. En az kayıpla atlatmak için bütün sağlık personeli seferberlik halinde. En önemlisi halkın duyarlılığı ve uyarılara uyması. Eğer risk grupları evde kalırsa, gençler de dışarı çıkmayı, sosyalleşmeyi en az düzeye indirirse mayısta, haziranda vakalar azalır. Evde kalın, hastalık yaymayın, hayatı koruyun. Temel kural bu, her şey buna bağlı.
Mayıs sonu, haziran başı
Prof. Dr. Serhat Ünal: Tedbirlere uyulduğu takdirde mayıs sonu, haziran başı gibi bir rahatlama olur. Ama uyarı ve talimatlara uyulmazsa salgının nasıl seyredeceğini öngörmek asla mümkün değil.
Prof. Dr. Firdevs Aktaş: Bu çok yeni bir virüs olduğu için öngörüde bulunmak zor. Yapılması gereken, kural ve uyarılara sıkı sıkıya uymak. Halkımızın yapması gereken bu. Sağlık Bakanlığı’nın ve Bilim Kurulu’nun uyarılarına uymak... O zaman doktorların da bu mücadelenin içindeki herkesin de işi çok daha kolay olacak.
Prof. Dr. Alpay Azap: Halkımız önlemlere uyarsa 4-6 haftalık bir süreç içinde tırmanış önce yatay bir seyir alır, sonra da düşmeye başlar. Bu yüzden tedbirlere uymak çok önemli. Yapılması gereken her şey yapılıyor, halkımızın her kesiminin üzerine düşen bu önlemleri alması ve uygulaması süreci daha yönetilebilir hale getirir.