Giriş
Demirel’in anıt mezarı ziyarete açıldı
9'uncu Cumhurbaşkanı merhum Süleyman Demirel için Isparta Çalcatepe’ye inşa edilen anıt mezar, tamamlanarak ziyarete açıldı.
1965-1993 yıllarında 7 hükümette toplam 10 yıl 5 ay Başbakanlık, 1993- 2000 yıllarında ise 7 yıl süreyle Cumhurbaşkanlığı yapan Süleyman Demirel, 17 Haziran 2015’te tedavi gördüğü Ankara’daki hastanede solunum yolu enfeksiyonu ve kalp yetmezliği nedeniyle 90 yaşında hayatını kaybetti.
ANITKABİR’DEN SONRA EN BÜYÜK ANIT MEZAR
Süleyman Demirel, ölümünün ardından doğduğu topraklar olan Isparta’nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy’de, kardeşi Şevket Demirel tarafından 2000’den itibaren oluşturulmaya başlanan Çalcatepe’deki anıt mezar alanına defnedildi. 58 bin metrekarelik alana kurulu Çalcatepe, Anıtkabir’den sonra kurulduğu alan bakımından Türkiye’nin en büyük anıt mezarı olarak planlandı. Çalcatepe’ye Demirel’in Türkiye Cumhuriyeti’nin 9’uncu Cumhurbaşkanı olmasını simgeleyen 9 suni gölet yapıldı.
ISPARTA’YI KUŞ BAKIŞI GÖRÜYOR
Demirel ailesi Çalcatepe’de, Süleyman Demirel’in defnedildiği noktaya anıt mezar yaptırılması için proje hazırladı. Anıt mezar projesi, 2017’de tamamlanarak, Demirel ailesi tarafından Isparta Valiliği’ne teslim edildi. Valilik öncülüğünde gerçekleştirilen ihalenin ardından aynı yılın Aralık ayında yapımına başlanan anıt mezar, 2 yıllık inşa sürecinin ardından tamamlanarak ziyarete açıldı. Süleyman Demirel için yaptırılan anıt mezar, Demirel Külliyesi’ni çaprazdan görüyor. Atabey ve İslamköy Ovası’na hakim mevkideki anıt mezar, Isparta’yı da kuş bakışı görüyor. Tepe, Selçuklu İmparatorluğu döneminden bu yana mezarlık olarak kullanılan ve Demirel’in ataları, eşi Nazmiye Demirel ve diğer hemşehrilerinin bulunduğu mezarlığı da görüyor. Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi’nin de görüş açısında yer alan anıt mezarın Isparta’yı kuş bakışı görmesi, Demirel’in Isparta özlemini simgeliyor.
’VAV’ VE ÇINAR YAPRAKLARININ ÖZEL ANLAMI
3500 metrekarelik alana inşa edilen anıt mezarda, Süleyman Demirel’in kabrinin üzerine 2 ’vav’ harfinin birleşiminden oluşan simge konuldu. 2 ’vav’ harfinin, Süleyman ve Şevket Demirel kardeşleri simgelediği belirtildi. Bunun hemen yanında yükselen tavan bölümüne, 10 bin çınar yaprağının kalıbı alınarak, tavana tek tek monte edildi. Çınar yapraklarının ise Süleyman Demirel’in kıraç arazi olan Çalcatepe’nin yeşertilmesi için gösterdiği çabayı simgelediği ifade edildi.
Mezarın üzerini örten iç kolon yüksekliği 26 metre, toplam yüksekliği 30 metre olan kule inşa edildi. Titanyum karışımı malzemeden inşa edilen kulenin sarmal şekli ise halkın birleşip kucaklaştığı bir nokta olmayı temsil ediyor. Anıt mezarın dışına ise Demirel’in 9’uncu Cumhurbaşkanı olmasını simgeleyen, 9 bölmeden oluşan mini baraj ve yapay şelale konuldu.
Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi Müdürü Osman Siviloğlu, anıt mezarla ilgili verdiği bilgide, mezarın resmi bir törenle açılıp açılmayacağının henüz netleşmediğini, ancak inşaatın tamamlandığını ve ziyarete açıldığını söyledi. 9’uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in yaşamı boyunca büyük işlere imza atan bir devlet adamı olduğunu kaydeden Siviloğlu, anıt mezarın kurulu olduğu alanda Süleyman Demirel’in gençlik yıllarında çobanlık yaptığını söyledi. Mezarın üzerinde bulunan 30 metrelik kuleyi uzaktan görenlerin su deposuna benzettiğini ifade eden Siviloğlu, "Ancak öyle değil, bu sarmal görüntü halkı buraya çekmek adına yapılmıştır. Demirel sağlığında halkı birleştirici ve bütünletirici bir lider olarak kabul edilmişti. Mezarı ziyaret edenler de adeta bu sarmal yapıyla birlikte Demirel’e sarılıyor. 9 adet mini baraj var, ’Barajlar kralı’ sıfatına dikkat çekiliyor" diye konuştu.
DEMİREL, ANIT MEZAR İÇİN NELER SÖYLEMİŞTİ?
Süleyman Demirel hayattayken, Isparta’ya gelişinde anıt mezar alanını incelemiş ve şunları söylemişti:
"Bu proje dünyada bir numunedir. Çalcatepe geçmişte kayalıklardan ve kıraç topraktan ibaret bir alandı. Kardeşim önderliğinde yürütülen çalışmalar sayesinde bu hale geldi. Buradaki çamlar dünyanın en şanslı çamları. Çamın dünyada sulandığı tek yer burası. Burası Şevket beyin eseridir. Benim hemşehrilerim de kendisine kucak açmış, hep yardımcı olmuştur. Kıraç tepe, bugün Türkiye’nin yeşil envanterine girmiştir. Bu bir ülkenin topraklarına yapılabilecek en büyük iyiliktir."
Alparslan ÇINAR - Nurettin ARKAN - DHA