Eylülden beri Avustralya’daki bitmek bilmeyen yangınlardan hepinizin haberi vardır. 26 kişi öldü. 8 milyon hektar orman kül oldu. Koalaların üçte birinin yok olduğu ve binlerce kangurunun öldüğü bildirildi. Yaklaşık 800 milyon hayvanın öldüğü konuşuluyor. Bu çevre krizi yetmezmiş gibi, geçenlerde Güney Avustralya eyaletinde yerel yöneticiler skandal bir karara imza attı.

Develerin, Aborjinlerin yerleşim alanlarına girip sularını içtikleri ve güvenlik sorununa yol açtıkları için keskin nişancılar tarafından katledilmesine karar verilmiş. Çözüm olarak sunulan bu tüyler ürpertici karar karşısında birçok ülke tepkisini belirtti. Hayvan hakları savunucuları ayağa kalktı. Bu katliama develer dışında başka yabani hayvanların da dahil edileceği konuşuluyor.

Ülke cayır cayır yanarken ve milyonlarca hayvan zaten ölmüşken, başka çözümler aranamaz mıydı, diye sormadan edemiyor insan. Sanırım yerel yöneticiler yangınların da etkisiyle küçük bir depresyon geçiriyor... Bence, herhangi bir hayvanın yaşayıp yaşamayacağına ne olursa olsun bir insan karar veremez!

Yükleri bu sefer çok ağır

Develere dair karara en sert tepki veren ülkelerden biri de Türkiye. Anadolu'da M.Ö. 300'lü yıllardan itibaren izlerine rastlanan, Anadolu kültürünün bir parçası olan, 20. yüzyıla kadar taşımacılık işlevi gören develerin, bu sefer yükü çok ağır. Günümüzde sadece güreşlerde ve turistik amaçlı kullanılıyor.

Tüm Anadolu’da sadece 1500 deve yaşıyor. Özellikle Antalya turizm açısından develere büyük önem veriyor. Türkiye’de bazı illerde deve güreşine bayılıyorlar. Deve fiyatları kilosuna göre 10 bin ile 20 bin lira arasında değişiyor. Ayrıca Aydın’da bir deve çiftliği de mevcut. Kaya Kardeşler Deve Çiftliği yetkilisi Sadık Kaya da Avustralya’nın develer hakkındaki haberlerine tepkili.

Türkiye develerin arkasında

Sadık Kaya; “Develerin bir kısmı güreş devesidir bir kısmı da süt üretimi içindir. Develerimize çocuğumuz gibi bakıyoruz. Onlar, yüzlerce yıllık Yörük kültürünün önemli bir sembolü. Develer, yazın günde iki kova, kışın ise gün aşırı yarım kova su içer. Avustralya'da yangına çok üzüldük ama onlarca deve su kıtlığı için öldürülmemeli. Başta Türkiye olmak üzere, her ülke 500 deve alırsa develerin hayatlarını kurtarabiliriz” diyor.

Federal Hükümet çok su içen insanları da kurşuna mı dizecek?

Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu da olaya sert tepki gösterenlerden biri. “Çok su tüketme bahanesinin arkasına sığınarak hayvan katliamı yapan Avustralya Federal Hükümeti acaba bir başka gün su kaynaklarını hunharca harcayan insanları da mı kurşuna dizecek? Çok merak ediyoruz” diyor.

Yüz binlerce gurbetçi deve

Tepkiler üzerine açıklama yapan federal yetkililer; Aborjinlerin, yerleşim alanlarını yabani develerin yıkıma uğratması ve su kaynaklarını tükettikleri şikâyetleri üzerine bu kararı aldıklarını açıkladı. İçecek su arayan develerin, bölge insanlarına, besledikleri hayvanlara ve mevcut altyapıya zarar verdiği, deve nüfusunun acilen kontrol altına alınması gerektiğini belirttiler.

Avustralya'nın doğal hayvan nüfusu arasında olmayan develer, 19. yüzyılda İngiltere'nin sömürgeleri olan Hindistan, Afganistan ve diğer Orta Doğu ülkelerinden gelip buraya yerleşenlerle gelmişlerdi. Kıtadaki deve sayısı 1.2 milyon.

Develer nasıl yaşar?

En belirgin özelliği hörgüçlerinde yağ depolayabilme yeteneği olan bu hayvanın, uzun bacakları, yumuşak yayvan iki toynaklı ayakları, kumda ya da karda yürümesini kolaylaştırır. Aynı yandaki bacaklarını birlikte kaldırarak kendine özgü bir biçimde koşar. Develer, 50 derece sıcaklıkta dokuz gün aç-susuz yaşayabilir.

Bu süre içinde toplam ağırlığının yüzde 22'sini kaybeder. İnsan, vücudundaki suyun yüzde 12'sini kaybettiğinde ölürken; develer vücutlarındaki suyun yüzde 40'ını kaybettiği halde ölmez. Devenin susuzluğa dayanıklılığının diğer bir sebebi de gündüz vücut ısısını 41 dereceye kadar çıkartan bir mekanizmaya sahip olması. Bu sayede gündüz aşırı çöl sıcağında su kaybını minimum seviyede tutabilmektedir.

Günde kaç litre su içer?

Develer bir su kaynağı bulunca 80-90 litre su içebilir. Ayrıca yetkililer iklim değişikliğine bağlı kuraklığa karşı, önce insanların su tasarrufu yapmasını öneriyor. Asıl çözümün hunharca ve bilinçsizce su harcayan bilinçsiz insanları bilinçlendirmek olduğunu söylüyor.