Dikkat! Saman nezleli günler başladı

Rinit, alerjinin neden olduğu burun iltihabı demektir. İltihap deyince aklınıza mikroplar, bakteriler gelmesin. Normalde rahatsızlık vermemesi gerekirken hassas kişilerde rahatsızlık yaratan alerjen adını verdiğimiz maddeye vücudun tepki vermesi ile ortaya çıkan bir durumdur. Vücut kendisini nasıl mikroptan korumak için savaşırken ortaya iltihap çıkıyorsa alerjenle de aynı şekilde savaşır. Alerjik rinit kendisini hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı ile gösterir. Bu duruma çoğu zaman göz, burun ve damak kaşıntısı eşlik eder.

Şişli Florence Nightingale Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Doç Dr. Levent Dalar, bu durumun ülkemizde çocukların ve erişkinlerin yaklaşık olarak yüzde 20'sinde görüldüğüne dikkat çekiyor.

Dalar, "Herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Ancak ilk belirtiler çoğunlukla çocukluk ve genç erişkin yaşlarda ortaya çıkar. Alerjik rinitli kişilerde diğer alerjik hastalıklar da sık görülür; egzema ya da astım gibi... Astım, alerjik riniti olanların üçte birinde rinite eşlik eder

Alerjik rinit; hapşırık, burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve burun kaşıntısına yol açar. Ayrıca geniz akıntısı, öksürük, halsizlik, koku almada güçlük, bazen horlama olabilir. Damakta kaşıntı hissi vardır. Eğer alerjik konjunktivit de varsa gözlerde kaşıntı, sulanma ve kızarıklık bu sıkıntılı duruma eklenir. Burun tıkanıklığının yol açtığı sürekli ağızdan nefes alıp vermeye bağlı olarak damak ve diş bozuklukları oluşabilir. Alerjik rinitte yakınmalar, her iki burun deliğinde de ortaya çıkar. Tek taraflı sürekli burun tıkanıklığı veya sarı-yeşil renkli burun akıntısı olması, alerjik rinit dışında bir neden aramayı gerektirir.

Alerjik rinitliler, kaşıntı nedeniyle sık sık elleriyle burunlarını yukarıya doğru itme hareketi yaparlar. Buna "Alerjik selam" denir ve burun ucunda yatay çizgi oluşumuna yol açar. Gözaltlarında görülen ödem, hafif koyu renk değişikliği burun yakınmalarına sık eşlik eden durumlardır." diye konuştu.

Tedavi edilmeyen durumlarda:

* Burun tıkanıklığı horlama ve uyku bozukluklarına yol açar.

* Çocuklarda dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu yaratır.

* Sınav başarısızlığı ve özgüvende azalma, rinitin ortaya çıkardığı yaşam kalitesindeki bozulmanın sonuçlarıdır.

* Erişkinlerde anksiyete, depresyon, performansta ve iş üretkenliğinde azalma bunların sonucunda da yaşam kalitesinde düşme görülebilir.

* Eğer alerjik rinit bahar mevsiminde görülüyorsa “mevsi adını alır.

AH BU SAMAN NEZLESİ!

Doç Dr. Levent Dalar, sözlerini şöyle sürdürdü: "Mevsimsel alerjik rinit yani saman nezlesi, çoğunlukla havada uçuşan ağaç, çayır ve ot polenlerine bağlı olarak oluşur diyerek Kişinin yaşadığı alanda yer alan polenler hastalığın ortaya çıkmasını ve şiddetini belirler. O yüzden taşınmalar sonrası şikayetlerin kaybolduğu ya da tersine arttığı durumlarla hastalar sık karşılaşır. Kuru ve rüzgarlı havalarda polen miktarları daha yoğundur ve alerjik rinit bulgularında artış görülebilir. Yıl boyu alerjik rinitte ise, nedenler daha çok ev tozu akarı, küf mantarı, hamam böceği, hayvan tüyü gibi ev içinde bulunan alerji kaynaklarıdır.

Hastalığı tanımanın en temel yolu kişinin aktardığı hikayesidir. Hangi nedenlerin bu duruma yol açtığı ve hangi mevsimde şikayetlerin oluştuğu teşhis için yardımcı olacaktır. Muayenede, burun mukozasının soluk ve burun içinde yer alan yumuşak dokunun şiş olduğu görülür.

Kan veya deriden yapılan alerji testleri ile neden olan alerjen saptanabilir. Öncelikle deri testleri tercih edilir. Grafiler, tomografiler gibi görüntüleme yöntemleri normal olarak istenmez ama tedavi başarısız olduysa ya da başka bir hastalık düşünülüyorsa ayrımı saptamak için yapılır.

Alerjik rinit, pek çok hastalıkla karışabilir. O yüzden peşin fikirli olmadan özenli bir değerlendirme yapılmalıdır. Alerjik rinitin tedavisinde sorunu ortaya çıkaran nedenden yani alerjenlerden kaçınma ve ilaç tedavisi temeldir. Çoğu hastada yakınmalar böylece kontrol altına alınabilir. En çok kullanılan ilaçlar; alerjenlerin etkisini azaltan antihistaminikler ve kortizon içeren burun spreyleridir. Spreylerde bulunan kortizon sadece burun bölgesine uygulandığından yan etkisi yok denecek kadar azdır. Burun yıkama mutlaka önerilen bir yardımcı yöntemdir. Buruna temas eden alerjen sayısını azaltır ve ilaç gereksinimini en aza indirir."