Giriş
Diz ağrılarını azaltmak için enjeksiyon tedavisi yöntemleri
Kireçlenme, tıbbi adıyla 'osteoartrit' toplumda en sık görülen eklem hastalıklarından biri. Eklemlerde bozulmaya yol açan bu hastalık, özellikle 50 yaş üstünde sakatlanmalara da yol açıyor. Kireçlenme sorunu aynı zamanda hastalarda yaşam kalitesini bozan diz ağrılarına neden oluyor. Kireçlenmeye bağlı diz kapağı ağrıları için kök hücre tedavisi, PRP tedavisi, hiyalüronik asit tedavisi gibi tedavi yöntemleri hakkında en sık sorulan soruların cevaplarını Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Halil Dilek'ten aldık.
Kireçlenme teşhisi nasıl konulur?
Diz ağrısına romatizmal bir sorun mu eşlik ediyor yoksa bir kan hastalığından mı kaynaklanıyor? Toplumda sık görülen kireçlenmeye bağlı diz ağrılarının tedavisi hakkında merak edilenleri Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Halil Dilek'e sorduk.
KİREÇLENME TEŞHİSİ NASIL KONULUR?
Hasta muayenesi ardından radyolojik tetkikler yapılır. Bunlardan ilki, röntgendir. Ancak örnek vermek gerekirse, kıkırdağın kötü olduğu ancak kemik iliğinde ödem olup olmadığını anlayamadığımız durumlarda MR'a ihtiyaç duyabiliyoruz.
Diz ağrısına romatizmal bir sorun ya da kan hastalığı mı neden oluyor, anlayabilmek için kan tahlilleri de istenebiliyor ve gerekirse diğer hekimlerden de konsültasyon gerekebiliyor.
Diz ağrısı için kök hücre tedavisi
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Halil Dilek'in açıklamalarına göre dizdeki kireçlenmelere bağlı ağrılara karşı kök hücre tedavisini en basit haliyle şu şekilde açıklayabiliriz: Kök hücreler özellikli hücreler olduğundan, dize verildiğinde ağrı oluşmasına neden olan maddeleri azaltırlar. Böylece hastada diz ağrısı kesilir.
Özellikle diz ağrısı olan 45-60 yaş grubu hastalara önerilen kök hücre tedavisi, genellikle tek seans şeklinde uygulanıyor ancak ileri seviye kireçlenme sorunu olan hastalarda kök hücre tedavisi önerilmiyor.
Buna göre kök hücre tedavisine uygun olan hastalarda işlem şu şekilde yapılıyor:
- İşlem sırasında hastaya lokal veya derin olmayan bir anestezi uygulanır.
- Hastanın karnından ince bir kanül ile 250-300 cc kadar yağ hücresi alınır.
- Yağ alındıktan sonra süzme işleminden geçirilir ve bu hücrelerin içinde kök hücreler ayıklanır. ,
- Süzme işleminin arından elde kök hücrelerin bulunduğu 10-15 cc kadar sıvı kalır.
- Ardından bu kök hücrelerin buluduğu sıvı, aynı seans içerisinde enjeksiyon yöntemi ile diz eklemine enjekte edilir.
KÖK HÜCRE TEDAVİSİ DİZ KİREÇLENMELERİNİ TEDAVİ ETMEZ
Normalde değişme özelliğine sahip olan ve gittiği dokuya uyum göstererek şeklini değiştiren ve oraya yardım eden kök hücreler, diz uygulamalarında kıkırdağı yenileyemiyor. Bu nedenle bu yöntemin altın standart olarak sunulmadığını belirten Op. Dr. Dilek, kök hücre tedavisi için "yangı ve yıkım azaltıcı etkisi nedeniyle sınırlı miktarda yapıcı etkisi var ve tıbbi olarak ağrı kesici etkisinden yararlanılıyor" diyor.
Diz ağrılarına karşı PRP tedavisi
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Halil Dilek'in verdiği bilgilere göre ameliyathane koşullarına gerek olmayan ve polikliniklerde yapılabilen PRP tedavisinde hastanın kendi kanı kullanılıyor.
PRP TEDAVİSİNDE
- Hastadan bir miktar kan alınıyor ve çeşitli işlemlerden geçirilerek hastanın dizine entekte ediliyor.
- PRP tedavisi kıkırdakta iyileşmeye yapmasa da ağrıların giderilmesine yardımcı oluyor
- PRP tedavisi yumuşak doku hastalarında, kas yırtıklarında daha etkin sonuçları olan bir yöntem ve çok daha hızlı sonuç veriyor.
- İşlem 2 hafta boyunca haftada 2 olmak üzere, 4 enjeksiyon yapılması şeklinde öneriliyor.
Diz ağrılarına karşı hiyalüronik asit tedavisi
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Halil Dilek, hiyalüronik asit tedavisinini şu örnekle açıklıyor: "Kapı menteşelerini yağladığınızda kayganlığı artar ve daha iyi çalışır. Hiyalüronik asidin dizdeki işlevini, menteşe-yağ ilişkisine benzetebiliriz."
Normalde eklemlerimizde kayganlaştırıcı bir sıvı bulunduğunu ve dizimizdeki sıvının da tıpkı kaliteli bir zeytinyağı gibi olduğunu belirten Op. Dr. Dilek, kireçlenme sorunu sonucunda dizimizdeki bu kaliteli sıvının incelmiş bir yağa dönüştüğünü açıklıyor. Bu da dizlerimizde ağrıya ve tutukluğa yol açıyor. Dışarıdan enjekte edilen hiyalüronik asit ise kayganlığı artırıyor ve dizdeki ağrıyı dindirmeye yardımcı oluyor.
Diz ağrılarına karşı kortizon
Dizde kireçlenmeye bağlı oluşan ağrıları azaltma konusunda en etkili tedavi yönteminin kortizon iğnesi olduğunu belirten Op. Dr. Halil Dilek, ağrı azaltma etkinliği çok yüksek olsa da bu tedavi yöntemi hakkında önemli uyarılarda bulunuyor:
"Dizde 60-70 yıllık bir kullanım geçmişi olan kortizon tedavisi ağrı azaltma konusunda en etkilisi. Çok hızlı sonuç veriyor ancak kortizonun çok sık tekrarlanmaması gerekiyor.
Çok sık tekrarlanması durumunda sağlam kıkırdakta çözülme yapıp kıkırdağa zarar verdiği için çok sık tekrardan kaçınmak gerekiyor.
PRP mi kök hücre mi hiyalüronik asit mi?
Diz ağrılarıa karşı PRP tedavisi, kök hücre tedavisi ve hiyalüronik asit arasında etkinlik açısından en fazla yüzde 2-3'lük bir fark olduğunu ifade eden Op. Dr. Halil Dilek, aslında ağrıyı azaltma konusunda en etkin tedavinin kortizon iğnesi olduğunu ancak çok sık tekrarlanması durumunda sağlam kıkırdakta çözülme yaparak kıkırdağa zarar vermesi nedeniyle kortizon tedavisinde çok sık tekrardan kaçınılması gerektiğini belirtiyor.
