Dünyanın en tanınan 10 tablosunun ardındaki çarpıcı öyküler

Resim başka bir sanat, karşısında durup izleyerek başka yerlere gidebilir, içinde kaybolabilirsiniz. En sevdiğiniz tablodaki bir mimik hafızanıza yıllarca kazınabilir, kimi zaman o resmin içinden çıkamayabilirsiniz. Bazen bir resim hayatınıza yön verebilir. Sizin hayatınızda özel bir yeri bulunan bir resim olsun istedik. İşte dünyanın en tanınan 15 tablosunun ardındaki çarpıcı öyküler. Pablo Picasso’nun şaheser kabul edilen eseri Guernica, 26 Nisan 1937 tarihinde Franco kuvvetlerinin Bask Bölgesi’nin Guernica şehrine yaptığı bombalı saldırıyı anlatıyor. Resimle ilgili en çok anlatılan hikayelerden biri de Alman bir askerin sanatçıya yönelttiği “bu resmi siz mi yaptınız?” sorusunun üzerine Picasso’nun verdiği “hayır, siz yaptınız” cevabı. Başkaldırının güçlü temsilcilerinden biri olan bu resmin aldığı tepkiler bununla da kalmamış. 1974 senesinde sanatçı olduğunu iddia eden Tony Shafrazi, eser New York Modern Sanat Müzesi’nde sergilenirken üzerine sprey boyayla ve büyük harflerle “KILL ALL LIES” (bütün yalanları öldürün) yazmış ve toplum tarafından tepki alınca “ben sanatçıyım, suçlu değilim, küratörü arayıp sorabilirsiniz” diye bağırmaya başlamış. Anlaşılan Picasso birilerini gerçekten rahatsız etmeyi başarmış… Arnolfini’nin Evliliği tablosu, zengin İtalyan bir iş adamı olan Arnolfini’nin evliliğini resmettiği düşünülse de, birçok sanat yorumcusunun kafasında soru işaretleri bırakmaya devam ediyor. Çiftin nişanlarını ya da evliliklerini belgelemek üzere ısmarlandığı söylenen eserin geleneksel bir nikah törenini anlatıp anlatmadığı üzerindeki tartışmalar sürüyor. Böyle düşünülmesinin sebepleriyse şöyle; resimde erkek figürünün yüz ifadesi bir kutlama havasının olmadığını gösteriyor, kadının elinin neredeyse kocasının elinden kaymak üzere olması da samimiyeti tamamen yok ediyor. Çığlık, bir gün arkadaşlarıyla yürürken büyüleyici bir gün batımına denk geldikten sonra tırabzanlara yaslanarak gün batımını izlemeye başlayan ve “doğanın çığlığını” duyduğuna yemin eden ressam Edvard Munch’un unutulmaz eseri. Gelelim işin gizemli bölümüne. Resim 1984 senesinde Oslo’da yer alan National Museum’dan bırakılan bir not eşliğinde çalınıyor. Çalan kişi müze görevlilerine yazdığı notta ise şöyle diyor; “zayıf güvenlik önlemleriniz için teşekkürler”. Tablo 3 ayın ardından bulunduktan ve yerine konduktan sonra 2004 senesinde silahlı bir kişi tarafından tekrar çalınıyor. Tüm seferberliklerden sonra suçlulardan birinin tablonun yerini söylemesiyle Çığlık tablosu, New York Sotheby’s Müzayede Evinde 119.9 milyon dolar karşılığında satılarak dünyanın en pahalı sanat eseri unvanını aldı. Klimt, kadın ve erkek figürünü tarzı ile ifade eder ve yorumlamasını bize bırakır. Klimt’in eserlerinde dekoratif şekillerden ve çizgilerden vazgeçemediği görülür. Kadın ve erkeğin dünyasındaki farklılığa dikkat çeker. Kadın figürünü çiçekler arasında bir ilkbahar anı gibi resmederken, erkek figürünü sert çizgiler ve geometrik şekillerle yansıtır. Sanatçıya göre kadın ne kadar kırılgan ve yumuşaksa, erkek bir o kadar sert ve nettir. Böylesine bir tabloyu yaparken esinlendiği şeyin eriyen bir Camembert peyniri olduğunu kaçımız tahmin edebiliriz ki? Eser değişmez ve katı olan zaman anlayışına bir protesto niteliğindedir. Şimdi küçük bir beyin fırtınasıyla etkilenmeye ne dersiniz? Zamanı bükebileceğini düşünen Albert ve Salvador ne kadar da aynı şeyden bahsediyor değil mi? Tabloya baktığınızda günlük Amerikan barlarından birini gördüğünüzü ve olan manzarayı yansıtmış bir sanatçı olarak düşünürsünüz Hopper’ı. Fakat durum bundan çok çok ötededir. Tabloda Amerikan hayatının yalnızlığı anlatılır. Birbirine yakın oturan fakat konuşmayan insan figürleri dikkat çeker. Bu aralarındaki kopukluk dönemin insanının karamsar ruhunun yansımadır aslında. Garsonun başındaki denizci şapkası Pearl Harbour saldırısına bir göndermedir. Kahlo’nun yoğun, tutkulu ve talihsiz aşk hayatının, daha sonra da yaşadığı kaza sonrası hayatını yatalak olarak sürdürmesinin, eserlerine olduğu gibi yansıdığını söyleyebiliriz. Bu eserde ise Kahlo’nun birçok tablosunda gördüğümüz renkli kıyafetleri ve aksesuarları görmeyiz, bunun nedeni ise bu tabloyu babasının vefatından sonra çizmiş olması. Babasının vefatının yasını bu duygusal tabloyla tutmayı tercih eden ressamın sağ omzunda da babasından hemen önce kaybettiği papağanını görüyoruz. Bu anıtsal resim Henri Matisse tarafından, Rus tekstilci Sergei Shchukin’in Moskova’daki görkemli malikanesi Trubetskoy Sarayı’nın merdiven boşluğu için yapılmış. Başlarda Shchukin, resmin herkes tarafından görülebilecek olması nedeniyle dans eden figürlerin giyinik olmasını istemiş; ancak Matisse bunu kabul etmemiş ve resmin suluboya taslağını Shchukin’e yollayarak onu ikna etmiş. Rivayete göre, 1910’da henüz yapım aşamasında olan resim, Matisse tarafından Salon d’Automne’de sergilendikten sonra epey sert tepkiler almış, hatta eleştirmenlerden biri Henri Matisse’in büyük derecede psikolojik sorunları olduğunu savunmuş. Bu sert eleştirilerin üzerine Rus iş adamı Shchukin, resmin yapımını durdurmuş. Kararı üzerine sanatçının adeta bir yıkım yaşadığını öğrenen iş adamı, Matisse’e resme devam etmesini istediğini söylemiş ve resim Henri Matisse tarafından büyük bir hevesle tamamlanmış. Ve eser, Rus iş adamının evinde sergilenmeye devam etmiş. Vincent Van Gogh’un Yıldızlı Gecesi’ne konu olan küçük kasaba, Fransa’nın güneyinde yer alan Saint-Rémy bölgesi. Van Gogh bu resmi, Saint-Paul-de-Mausole psikiyatri kliniğinde yatarken yapıyor. Resmin en can alıcı noktası tam ortasında bulunan aynadaki iki kişinin silüeti. Rivayete göre bu kişiler dönemin İspanyol kralı 4. Philip ve eşi Mariana. Tabloyla ilgili zamanında oldukça tartışma yaratan konu ise Velasquez’in aynı tablo içerisinde hem sarayın soylularına hem de hizmetkarlarına yer vermiş olması. Oldukça fazla odak noktasıyla çizilen resim, izleyiciye de farklı bakış açıları kazandıran güçlü eserlerden biri. Bunun nedeninin ise sanatçının resimde onca “önemli kişi” varken nedimeleri daha çok öne çıkarıyor olduğu söyleniyor.