Ebeveynlerin en büyük sınavı: Okul seçimi

Prof.Dr. Şirin Karadeniz

Bahçeşehir Üniversitesi

Eğitim Bilimleri Fakültesi Dekanı

Okul seçerken önceliğimiz çocuğumuz olmalı. Kendi gitmek istediğimiz de gidemediğimiz, hayalimizde çocuğumuzun olmasını istediğimiz veya çevremizdekilerin ‘iyi okul’ diye tanımladıkları okulu sırf bu nedenler ile seçmek çocuğumuza karşı bir haksızlık. Öncelikle çocuğunuzun yeteneklerini, güçlü ve zayıf yönlerini, ihtiyaçlarını tanıyın, listeleyin. Okula karar verirken bu özelliklerin karşılığının okulda olup olmadığına, okulun çocuğa uygun ve hazır olduğundan öncelikle emin olmalısınız. Internet üzerinden araştırın, benzer deneyimleri dinleyin ve bir aday okul listesi oluşturun. Bu aday listesinde; geçmişi köklü olan veya yeni bir okul ise liderlerinin eğitimde geçmişleri başarılı olan, gelecek vizyonu olan, bu vizyonu gerçekleştirmek için kapasitesi yeterli olan, güncel yerel ve evrensel eğitim uygulamalarını takip edip bunu eğitimine yansıtan okulları üst sıralara alınız.

OKULU ZİYARET EDİN

Okulu ziyaret etmeden karar vermeyiniz. Okullara yaptığınız ziyaretlerde güvenliğinden, danışmaya, okul yönetiminden öğretmenlerine, idari personeline kadar okul iklimini gözlemlemeniz önemli. Bazı okulların iklimi kış gibi, örneğin iletişim kalitesiz, odak nokta yönetimin ne dediğidir. Bazı okullar ise bahar gibidir, kişilerarası doğru bir iletişim vardır, okul çocuk dostudur; sınıf içi tasarımdan ortak kullanım alanlarına kadar, öğretim ve etkinliklerin seçiminde çocuğun yaş grubu, ihtiyaçları ve istekleri dikkate alınmıştır. Kısacası okulun içindeki iletişimi anlamaya çalışın.

REHBERLİK SİSTEMİ ÖNEMLİ

Eğer çocuğunuz okul öncesi ve ilkokul çağında değil ise, o zaman okulun liseye geçiş ve üniversiteye geçiş başarısı önemli olabilir. Ancak her okulda başarılı birçok öğrenci var. Önemli olan sizin çocuğunuzun başarılı olması için ona sağlanan mentorlük, rehberlik sistemi nedir onu öğreniniz. Bu okulu finansal olarak karşılayabiliyor musunuz belirleyiniz. Bunu belirlerken özel okullar için sadece eğitim ücretini değil; yol, yemek, kitap gibi ek giderleri de göz önüne alınız.

ÇOCUĞUN FİKRİNİ ALIN

Okul sayısını iki-üç seçeneğe indirdiğinizde artık çocuğunuz ile birlikte ziyaretlerinizi yapınız. Çocuğunuzun okula hazır bulunuşluluğuna ilişkin size verilen geri bildirimlerin kalitesine bakınız, okul içerisinde çocuğunuzu gözlemleyiniz, orada olmaktan mutlu mu? Onunla kurulan iletişime ilişkin görüşleri nelerdir? Çocuğunuza sorunuz ve onunla konuşunuz.

Unutmayınız, başkasının iyi okul olarak gösterdiği, çocuğunuz için iyi bir karar olmayabilir; iyi okulun belirli standartları olsa da buna ilişkin algı kişilerin beklentilere göre aileden aileye, insandan insana değişebilir.

***

Prof.Dr. Ali İlker Gümüşeli

İstanbul Okan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı

Doğru okul seçiminde dikkat edilmesi gereken birçok nokta vardır. Bunlar en temel olan 3’ü şunlar:

1-Okulun fiziki koşulları yeterli olmalı. Bu gün birçok okul apartman daireleri arasına sıkışmış biçimde hizmet veriyor. Bu tür okulların çocuğun sosyal, duygusal, fiziksel ve akademik gelişimine hizmet etmesi mümkün değil. Onun için okulun mutlaka yeterli büyüklükte ve gerekli eğitim teknolojileriyle donatılmış derslikleri, laboratuvarları, sanat atölyeleri, spor salonları ve her öğrencinin yararlanabileceği yeterli büyüklükte bahçesi olmalı.

2-Okul yeterli sayıda ve yüksek nitelikte yönetici ve öğretmenlere sahip olmalı. Bir okulun başarısında rol oynayan en önemli öğeler iyi yetişmiş, mesleğini seven, bulunduğu kurumdan hoşnut olan ve kendini sürekli geliştirmeye özen gösteren mutlu öğretmen ve yöneticilerdir.

3-Okulun eğitim programı çocuğun gelişim özelliklerine uygun ve 21. yüzyıl becerilerini kazandıracak nitelikte olmalı. Bunun için okulun içinde müfredatın geliştirilmesi ve uygulanmasından sorumlu bir çekirdek kadro bulunmalı ve bu kadro üniversitelerle sürekli işbirliği içerisinde okulun müfredatını gözden geçirmeli, değerlendirmeli ve geliştirmelidir. Bunu sağlamak ancak okulun üniversitelerle yakın işbirliği içerisinde bulunmasıyla mümkün olur.

OKUL SEÇİMİNDE YAPILAN EN BÜYÜK HATA

Ailelerin okulu seçerken düştüğü en büyük yanılgıların başında kulaktan dolma bilgilerle okul seçmeleri gelir. Eğitim bilimsel temeli olan bir iştir. Hataya düşmemek için öncelik, çocuğun yaş durumu ve dolayısıyla bu yaş durumunun gelişim özelliklerine uygun eğitim veren okulu seçmek olmalı. İkinci olarak da çocuğun ilgi ve yeteneğini doğru tespit edip, bu ilgi ve yeteneklerini en iyi karşılayabilecek okulu arayıp bulmak gerekirr. Bu konuda veliye yardımcı olabilecek en doğru kişi eğitim fakültelerinin rehberlik ve psikolojik danışmanlık programlarından mezun olmuş deneyimli rehber öğretmenlerdir.

Velilerin okul seçiminde hata yapmamak için dikkat edecekleri bir başka konu da okulun alanında yeterli rehber öğretmenlere sahip olup, olmadığıdır. Bazı okulların sadece pazarlama amacıyla yapmış oldukları çok yanlış uygulamaların başında anaokullarında öğrencilere ilkokul müfredatını uygulamak gelir. Velilerin bu konuda çok dikkatli olmaları gerekiyor.

***

Prof.Dr. Mustafa Özcan

MEF Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı

Çocuğumuzun sahip olmasını istediğimiz temel nitelikleri biliyorsak okul seçmek kolay olacak. Çocuklarımızı dünya ile konuşacak, dünya ile çalışacak ve dünya ile yarışacak şekilde yetiştirmek zorundayız. Çocuklarımız hem dünya ile yarışacak kadar donanımlı hem de dünyanın örnek alacağı kadar erdemli olmalı. Amacımız bu ise okulu da buna göre seçmeliyiz. Okul seçerken nelere dikkat etmeliyiz? İşte en önemlileri:

ÖĞRETMENLER

Söz konusu okulsa en başta öğretmen gelir. Çocuğumuzu göndermeyi düşündüğümüz okulun öğretmenlerini araştırmalıyız. Hangi üniversiteden mezun olduklarını, yüksek lisans yapıp yapmadıklarını, meslekteki deneyimlerini, yabancı dil bilgilerini, yabancı kültürlerle deneyimlerini ve o kurumda kaç yıldır çalıştıklarını öğrenmeliyiz.

MÜFREDAT

Çocuklarımızın öğrenmesini istediğimiz en önemli bilgi ve becerileri, en önemli değerleri müfredata koyarız. Çocuğumuzu vereceğimiz okulun müfredata yaklaşımını araştırmalıyız. En ideali çocuğu bir bütün olarak ele alan yaklaşımdır. Müfredat hem akademik olarak güçlü olmalı, Türkçeyi, matematiği, fiziği, tarihi vb iyi öğretmeli hem de çocuğun fiziki, sosyal, kültürel ve sanatsal gelişimine katkı sağlamalı.

YÖNTEM

En kalıcı öğrenme, bilgi, beceri ve değerleri kendi varlığımızın bir parçası haline getiren öğrenme yaparak, yaşayarak ve üreterek gerçekleşen öğrenmedir. Ders içeriklerini ezberleterek değil, yapılandırmacı yöntemlerle, proje yaparak ve sorun çözerek öğreten okullar tercih edilmeli.

ÖĞRENCİ MERKEZLİ OKUL

Bir eğitim kurumu her bakımdan öğrenci merkezli olmalı, her türlü programda, etkinlikte ve hizmette öğrencinin sağlığı, eğitimi ve gelişmesine öncelik verilmeli. Etkinliklerin dayatıldığı değil öğrencilerin görüşlerinin alınarak belirlendiği, öğrencilere kendilerini ifade etme özgürlüğünün verildiği okullar iyi okullardır.

ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ PROGRAMLAR

Okulların zenginleştirilmiş müfredat diyebileceğimiz programlar uygulayıp uygulamadığına bakmak gerekir. Lisede IB (International Bakalorya), ortaokulda MYP (Middle Years Program) ve ilkokulda PYP (Primary Years Program) uygulayan okullar tercih edilmeli.

YABANCI DİL EĞİTİMİ

Bilgi çağı ve küreselleşme dünyada en az bir yabancı dil bilmeden bu çağın gereklerini yerine getirmek mümkün değil. Çocuğumuzu vermeyi düşündüğümüz okul bir yıllık bir hazırlık programında en az bir yabancı dil öğretmeyi başarıyor olmalı.

SINAVLARA HAZIRLIK

Türkiye’nin sınav gerçeğini görmezlikten gelemeyiz. Çocuklarımız iyi bir liseye gidebilmek için yarışmak zorunda. Daha çetin bir sınav üniversite kapısında yapılıyor. Okullar çocuklarımızı sınava hazırlamalı ancak bunu yaparken onlara zarar vermemeli.