EFT ve havale ücretlerinde büyük indirim

Bankalar, mevcut düzende aralarında havale, kredi kartı için yıllık üyelik aidatı, nakit avans, EFT, fatura ödeme ücreti dahil olmak üzere bireysel tüketiciden 20 farklı kalemde masraf alabiliyor. Bu konudaki masraf sayısını kısıtlayan yasal düzenleme 3 Ekim 2014’te yürürlüğe girmişti. Ancak söz konusu maddeler arasında yer alan ‘hesap işletim ücreti’nin yürütmesi 2016’da yargı kararıyla durdurulmuştu.

Çoğu müşteri dertliydi

Bankacılık işlemlerinden alınacak ücret sayısı sınırlandırılsa da talep edilen ücretlerin ve bu ücretlere yapılan zammın bir sınırı yoktu. Geçen yılda bu konuda yüzde 50’ye varan artışlar yapılmıştı. Mobil bankacılığı kullanarak 1 liralık EFT yapsanız dahi 4.25-7.75 lira arasında masraf kesiliyor. Şubelerde işlemin maliyeti katlanıyordu. Bu konuda birçok müşteri dert yanıyordu.

Komisyon sayısı azaldı

Hükümetin bu konuda gelen şikayetleri de dikkate alarak bir hazırlık içinde olduğunu POSTA olarak 1 Şubat’ta duyurmuştuk. Dün de bu konudaki Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Merkez Bankası düzenlemeleri Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; ticari müşterilerden alınabilecek ücret sayısı, masraf ve komisyonların sayısı 2 bin 400’den 51 adede, bireysel tüketicilerde de 6 yıl sonra 20’den 16’ya indirildi.

Maliyetlerde önemli düşüş

Berat Albayrak, bankaların aldığı ücret ve komisyonların yeniden düzenlenmesiyle vatandaşların ve özellikle ticari işlem yapanların maliyetlerinde büyük düşüş sağlandığını bildirdi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Twitter hesabından, bankaların aldığı ücret ve komisyonlara sınırlandırma getiren düzenlemeleri değerlendirdi. Gittiği her yerde vatandaşlar ve iş dünyasının, bankaların aldığı ücret ve komisyonlarla ilgili şikayetlerde bulunduğuna işaret eden Albayrak, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi’nin (FİKKO) gündemine aldığı konuyla ilgili Merkez Bankası ve BDDK’nin ücret ve komisyonlara standartlar getirdiğini aktardı.

850 liraya çıkıyordu

Bakan Albayrak, şunları kaydetti:

“Bu sayede vatandaşlarımızın ve özellikle ticari işlem yapanların maliyetlerinde büyük düşüş sağlandı. EFT ücretlerine hem ticari hem de finansal tüketiciler için üst sınır getirildi. 6 ila 850 lira arasında değişen EFT ücretleri 1 ila 100 lira arasında sınırlandırıldı. Her kalemde ücretler 3’te 1 ila 6’da 1 oranlarında düşürüldü. Komisyon, ücret ve masraflarla ilgili yapılan bu önemli düzenlemelerin vatandaşlarımıza ve iş insanlarımıza hayırlı olmasını diliyorum. Attığımız her adımda vatandaşlarımızın hukukunu korumaya, maliyetlerini düşürmeye öncelik vermeye devam edeceğiz.”

1.000 TL'nin altı için 1 TL ödenecek

1 Mart itibarıyla geçerli olacak uygulamayla EFT ücreti işlem tutarının 1.000 TL’nin altında olması halinde mobil bankacılık ve internet bankacılığı aracılığıyla yapılan işlemler ile düzenli ödemelerde 1 TL, ATM’den yapılan işlemlerde 2 TL, şube ve diğer kanallar ile yapılan işlemlerde ise 5 TL olarak belirlendi. İşlem tutarı 1.000 TL ile 50 bin TL arasında olan işlemlerde ise bu sınırlar sırasıyla 2 TL, 5 TL ve 10 TL olarak belirlendi.

50 bin TL üzeri mobilden EFT’de 25 TL, bu işlem şubeden yapılırsa en fazla 100 TL olabilecek. Havale ücretleri de her iki müşteri grubu için EFT ücretlerinin yarısına düşürüldü. Kredi kartıyla nakit avans çekiminde alınan komisyon bireysel müşterilerde en fazla yüzde 1 olacak. Bireysel müşterilerden alınacak ücret ve komisyonların yıllık artışı, yılsonunda açıklanacak yıllık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artış oranıyla sınırlandırılacak.

Bankaların komisyon ve ücret geliri 65.6 milyar lira

BDDK verilerine göre; bankaların hizmet gelirleri ile kullandırdıkları krediler nedeniyle vatandaştan aldığı ücret ve komisyonların tutarı, 2019’da bir önceki yıla göre yüzde 35 artarak 65.6 milyar liraya ulaştı. Vatandaşların en çok karşılaştığı masraf kalemleri olan bankacılık hizmetleri ile kredi kullandırılırken alınan ücret ve komisyonların tutarı, son 5 yılda 209.3 milyar liraya ulaştı.

1 Mart itibarıyla alınabilecek 16 ücret

1- Tahsis ücreti 2- Ekspertiz ücreti 3- Taşınır ve taşınmaz rehin tesis ücreti 4- Para çekme ücreti 5- Elektronik Fon Transferi (EFT) ücreti 6- Havale ücreti 7- Uluslararası fon transfer ücreti 8- Yıllık üyelik ücreti 9- Ek kart yıllık üyelik ücreti 10- Nakit avans çekim ücreti 11- Kiralık kasa ücreti 12- Kampanyalı ürün veya hizmetler ücreti 13- Aracılık hizmeti ücreti 14- Arşiv-araştırma ücreti 15- Onaya bağlı bildirim ücreti 16- Başka kuruluş ATM’sinden yapılan işlem ücreti.

Listeden çıkarılan ücret ve komisyonlar ise şöyle:

Kredi kartı yenileme ücreti

Fatura ödeme ücreti

Kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan ödemeler

Üçüncü kişilere yapılan ödemeler

Kredi erken kapama cezası sınırlandırıldı

Yeni düzenleme iş dünyasının da elini rahatlatacak. Son dönemde iş dünyası faiz dışında alınan ücret, komisyon, kredi yapılandırma ve yüzde 5’e varan erken kapama ücretlerinden çokça şikayetçiydi. 1 Mart itibarıyla ticari kredilerde halen yüzde 2-6 aralığında belirlenen erken ödeme komisyonu yeni düzenlemeyle kalan vadesi 2 yıla kadar olanlarda yüzde 1’e, vadesi 2 yıldan uzun olanlarda yüzde 2’ye düşürüldü. Sonuç itibarıyla ticari müşterilerin kredi tahsis, kredi kullanım, kredilerin erken kapatılması, EFT gibi masraflar getirilen sınırlama sayesinde önemli ölçüde azaldı.

Banka-şirket ilişkisinde ücretlerle ilgili diğer düzenlemeler şöyle:

İş dünyasına kolaylık

• Ticari müşterilerden alınan hesap işletim ücreti ve hesap açılış ücreti kaldırıldı.
• Mevcut durumda kredi tahsis ücreti kapsamında ‘İstihbarat ve Mali Analiz Ücreti’ ile ‘Limit Revize ve Değerlendirme Ücreti’ alınmaktaydı ve yaygın olarak yüzde 1’e varan oranlar uygulanmaktaydı. Tebliğ ile bu kalemler kredi tahsis ücreti başlığı altında sadeleştirilerek tahsis edilen limitin ‘10 binde 25’i ile sınırlandırıldı.
• Ticari kredilerde ‘kredi kullanım ücreti’ yüzde 2’ye seviyelerine kadar çıkarken yeni tebliğ ile en fazla yüzde 1 olarak sınırlandırıldı.
• Ticari kredi kartlarında yüzde 3-4 seviyelerinde olan ‘nakit avans komisyonu’ yüzde 1 ile sınırlandırıldı. Bu oran bireysel tüketicilerde için de en fazla yüzde 1 olarak belirlendi.
• Ticari kredi kartlarında üyelik ücretine herhangi bir sınır getirilmedi.
• Bireysel tüketicilerde ise kayıp, çalıntı ve benzeri nedenlerle yılda iki adede kadar kart yenileme ücreti kaldırıldı. Bir yılda ikiden fazla kart yenileme durumunda ise sadece kart maliyeti alınacak.
• Kiralık kasa depozito bedeli bireysel tüketiciler için kiralanan kasanın en fazla bir yıllık kira bedeli olarak belirlendi. Ticari müşteriler için ise herhangi bir sınır getirilmedi.