Fahiş kiralık ve satılık fiyatlarına önlem! İnternetteki ev ilanlarına takip

Gayrimenkul fiyatları pandemi sonrasında hızla yükselişe geçti. Özellikle son bir yılda 2 katı aşan artışlar görüldü. Yükselen maliyetler, düşük arz, yabancı ilgisi ve kiraların artışı sonrası gayrimenkulün yeniden bir yatırım aracı olarak görülmesiyle artan talep karşısında arzın yetersiz kalması fiyatlardaki yükselişte etkili oldu. Fiyatların uçtuğu böyle bir ortamda gayrimenkul piyasasını ikinci elin domine etmesi de fırsatçıların ekmeğine yağ sürdü.

İKİNCİ EL AĞIRLIĞI

Toplam satışların ortalama yüzde 70’ini ikinci el oluşturuyor. Yani satılan her 100 konuttan 70’i ikinci el... Ağırlık ikinci el konutta olunca, hem satılık hem de kiralıkta zamların önü kesilemedi. Online ilan portallarında ilan yayımlayan mülk sahipleri, fahiş fiyat belirleyince piyasada denge bozuldu. Bu dönemde sahte ilanlarla piyasayı yükseltip, kendi evlerini değerinden fazla bedele satanlar/ kiralayanlar oldu. Ev sahiplerinin fiyatlara yönelik hareketi bunlarla da sınırlı kalmadı.

FIRSATÇILAR TÜREDİ

Ev alacaklara yönelik yapılan faiz indirimleri de fırsatçılara gün doğurdu. Faizlerin yüzde 0.69’a indiği Haziran 2020’de, yüzde 1.20’ye indiği Ekim 2021’de ve son olarak geçtiğimiz günlerde açıklanan yüzde 0.99 ve yüzde 0.89 faiz oranı sunan Konut Finansman Projesi sonrasında ilan sitelerinde ev sahiplerinin yaptığı zamlar anlık izlendi. Açıklama sonrası bir dakika bile beklemeden fiyatlarına yüz binlerce lira ekleyenler oldu. Fiyat artışı yapılan 65 bin ilanı Hazine ve Maliye Bakanlığı tespit etti.

YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Hükümet, bu durum üzerine harekete geçileceğini ve fırsatçıların takip edilip ceza verileceğini açıklamıştı. Konuya ilişkin düzenleme dün açıklandı. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ ile internet üzerinden verilen gayrimenkul satış ve kiralama ilanlarına ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirimde bulunma yükümlülüğü getirildi.

AYLIK BİLDİRİM YAPILACAK

Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre, taşınır ve taşınmazlar ile mal ve hizmetlerin alınması, satılması veya kiralanmasına yönelik verilen ilanların yayımlanmasına aracılık eden internet siteleri ile sosyal ağ sağlayıcıları GİB’e aylık bilgi verecek. Söz konusu bilgiler arasında ilanın yayımlandığı internet adresi, ilanı veren gerçek veya tüzel kişilerin adı ve soyadı, unvanı, TC kimlik numarası, vergi kimlik numarası, işyeri adresi, ilan verenler adına gerçekleştirilen satış/tahsilat tutarı ve banka hesapları ile GİB tarafından belirlenecek diğer detaylar yer alacak. GİB, ilana konu edilen gayrimenkule ilişkin daha detaylı bilgi verilmesini de isteyebilecek.

EKSİK, YANILTICI BİLGİYE İZİN YOK

Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenler ile eksik veya yanıltıcı bilgi verenlere yönelik ceza kesilecek. İlan verenler, GİB’e bildirilmek zorunda olunan bilgileri internet portallarına vermek zorunda olacaklar. İlan verenler, verdikleri bilgilerin doğruluğundan da sorumlu olacak. Verilen bu bilgilere yayımlanacak ilanlarda yer verilmesi zorunlu değil. Zorunluluk bu bilgilerin GİB’e bildirilmesini kapsıyor.

NE ZAMAN BAŞLIYOR?

Tebliğ kapsamında sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenler, ilk bildirimlerini ilk kez Haziran 2022’de verilen ilanlara ilişkin olarak 1 Ağustos tarihine kadar GİB’e yapacaklar. Halen yayında olan ilanlar ile 31 Mayıs’a kadar ilk kez verilen ilanlara (bunlardan bu tebliğin yayımlandığı tarihten 31 Mayıs’a kadar yayından kaldırılanlar ile Haziran 2022’de yayını devam eden veya yayından kaldırılanlar dahil) ilişkin bildirim31 Ağustos’a kadar yapılacak.