Giriş
Doğal gaz keşfi sonrası faturalara çifte indirim gelecek
Karadeniz'deki doğal gaz keşfi ile ilgili değerlendirme yapan uzmanlar gazın 2023'te çıkarılmasıyla faturaların düşeceğini belirtti. Uzmanlar, Türkiye'nin mevcut gaz sözleşmelerinde elinin güçlendiğini ve bir fiyat indiriminin olabileceğini söyledi.
Türkiye, tarihinin en büyük doğal gaz keşfini Karadeniz'de gerçekleştirdi. Fatih sondaj gemisi Tuna-1 olarak bilinen Sakarya Gaz Sahası'nda 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi buldu. Tarihi keşifte tespit edilen gazın 2023 yılına kadar denizden çıkarılıp piyasaya sürüleceği belirtildi. Heyecanlandıran gelişme sonrası bulunan gazın faturalara yansıması da merak konusu oldu. Oran olarak şimdiden bir şey demenin güç olacağını belirten enerji uzmanları çıkarılacak gazın faturalara yansımasının 2023 ve sonrası olduğunu ancak onun öncesinde Türkiye'nin mevcut gaz sözleşmelerinde elinin güçlendiğini ve bir fiyat indiriminin gündeme gelebileceğini belirtiyor. Son olarak Bulgaristan Rusya'dan aldığı doğal gaz için oturduğu masadan yüzde 40 indirimle kalkmıştı.
Türkiye'nin Karadeniz'de tarihin en büyük doğal gaz keşfini gerçekleştirmesi büyük heyecana yol açarken 320 milyar metreküplük rezervin doğal gaz faturalarına nasıl yansıyacağı da merak konusu oldu.
Yeni Şafak'ın haberine göre; Karadeniz'deki doğal gaz rezervi keşfi ile birlikte ithalatımızda ciddi azalma yaşanacağını belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Malın bol olduğu yerde fiyatların düşmesi kaçınılmaz" diyerek indirim sinyali verdi. Bakan Dönmez keşif ile birlikte ithalatta ciddi bir azalma beklediklerinin altını çizerek, doğal gazı vatandaşların çok daha ekonomik fiyatlarla kullanabileceği altyapıyı da oluşturmuş olacaklarını dile getirdi.
Tarihi doğal gaz keşfinin vatandaşa yansımasına ilişkin konuşan uzmanlar ise bulunan doğal gazın faturalarda çifte indirimin önünü açtığını vurguluyor.
Çıkarılan doğal gaz indirim getirecek
Arz talep dengesi üzerinden konuyu değerlendiren Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Enerji Ekonomileri Derneği Başkanı Gürkan Kumbaroğlu, arz tarafı çoğaldıkça ister istemez fiyatların da ucuzlayacağının altını çizdi. Bu durumun gazın geldiği zaman yani 2023 yılı için geçerli olduğunu dile getiren Kumbaroğlu gaz gelmeden önce de ikinci bir indirime ilişkin dikkat çeken bir noktaya değindi.
Türkiye'nin eli güçlendi
Türkiye'nin artık diğer gaz aldığı ülkelerle pazarlıklarında elinin çok güçlendiğini ve bunu Türkiye'ye gaz satan ülkelerin de özellikle Karadeniz'de bulunan gazla daha iyi anladığını ifade eden Kumbaroğlu, hali hazırda Türkiye'nin yapmış olduğu gaz alım sözleşmelerinin de yavaş yavaş sona erdiği bir döneme girildiğini o yüzden söz konusu sözleşmelerde yapılacak yapılandırmalarda ciddi indirimlerin kapısının da aralandığını kaydetti.
Sözleşmelerde fiyat yapılandırması olacak
Rusya'dan doğal gazı petrol ve petrol türevlerine endeksli olmasından kaynaklı diğer Avrupa ülkelerine nazaran daha pahalı aldığımızı da dile getiren Kumbaroğlu, dolayısıyla işin bu tarafında zaten mevcutta bir indirim beklentisi olduğunu sözlerine ekledi.
Kumbaroğlu, ''Son gelişmeyle birlikte Türkiye'nin eli daha da güçlendi. Buna göre fiyatlar aşağı yönlü güncellenecek. Zaten 2023'den sonra Rus gazına ihtiyacımız da kalmayabilir. Ama Rusların Türkiye'ye ihtiyaçları var. Çünkü Rus gazını Avrupa'ya satacaksa Türkiye üzerinden satmak zorunda.'' dedi.
Maliyetini 1 yıla çıkarır
Olası fiyat indirimlerinin faturaya oransal olarak yansımasına ilişkin ise bugünden bir şey söylemenin yanlış olacağını da dile getiren Kumbaroğlu, keşfedilen doğal gazın çıkarılması için bir platform kurulması gerektiği bunun maliyetinin de nereden karşılanacağının önemli olduğunu vurgulayarak, gazın çıkarılması için kurulacak platformun maliyetini 1 yıl içinde amorti edeceğini de sözlerine ekledi.
Yüzde 40 indirim aldılar
Rusya'nın ithal ettiği doğal gazda en son ve en büyük indirimi Bulgaristan aldı.
Geçtiğimiz mart ayında yapılan görüşmeler sonrasında doğal gaz gereksiniminin yüzde 80’inden fazlasını Rusya’dan karşılayan Bulgaristan, satın aldığı gazın fiyatı için oturduğu masadan yüzde 40 indirimle kalktı.
Bulgaristan 2022 yılına kadar devam eden uzun vadeli ithalat anlaşması kapsamında Rusya’dan her yıl 2.9 milyar metkeküp doğal gaz ithal ediyor.
