Giriş
Parayı doğru yönetmenin ve kazanç sağlamanın 15 adımı
Kişisel Para Uzmanı Özlem Denizmen, yeni yılın hayatımızdaki değişimler için ideal zaman olduğunu söylüyor ve enflasyon, zamlar derken finansal davranışlarımızı değiştirebilmek için bizlere 15 maddede para yönetimini anlatıyor. Finansal anlamda bolluk ve bereket kazanmak için önce odaklanıp net varlıklarımızın hesabını yapmamız, ardından hedeflerimizi belirlememiz gerekiyor. İşte Posta Gazetesi Yazarı Özlem Denizmen'den 15 maddede para yönetimi...
1. ODAKLANIN
Bireysel para yönetiminiz için öncelikle 2021’yi gözden geçirin. 2022’de neyi farklı yapacaksınız? Düşünün, listeleyin. ‘Keşke böyle yapmasaydım’ demenin faydası yok, ileri bakalım.
2. NET VARLIKLARINIZI HESAPLAYIN
- Net varlığınızı hesaplayın, kendinize 2022 sonu için hedef koyun.
- Nakit, yatırım, gayrimenkul vb. varlıklarınızı ve elden, kredi veya kredi kartı gibi borçlarınız ne kadar, hesap edin.
- Ardından dinansal hedefinize giden yolda nasıl ilerlediğinizi görmek için 2022 boyunca her ayın başında bunu yapmaya devam edin.
3. FİNANSAL HEDEFİNİZİ BELİRLEYİN
- 2022 için hedefinizi belirleyin. Ev peşinatı için para mı biriktirmek istiyorsunuz, kredi kartı borçlarınızı sıfırlamak mı istiyorsunuz veya birkiminizi enflasyona karşı korumanız mı gerekiyor? Finansal hedefinizi belirlemeniz çok öenmli.
- Finansal hedefiniz gerçekçi, uygulanabilir ve ölçülebilir olmalı. Bu anlamda hedefinizi yazın ve her ay hedefe ne kadar yaklaştığınızı hesaplayın.
- Bir partneriniz varsa, bütçenizin ortak olduğu kişi ile bu finansal hedefi paylaşın ve ortak hareket etmeye dikkat edin.
4. PARAYI HARCARKEN KENDİNİZE SORUN: BU BİR İSTEK Mİ İHTİYAÇ MI?
Para harcama şekillerinize dikkat edin. Bir şey satın alırken kendinize şu soruları mutlaka sorun:
- Bu benim için istek mi, ihtiyaç mı?
- Bunun için kaç saat çalışmam lazım?
Harcamalarınızı listele ve ‘olmasa da olur’ dediğiniz harcamaları azaltın. Bunun için tasarruf ve birikim uygulamaları kullanabilirsiniz. Çünkü parasını yöneten hayatını yönetir.
5. HARCAMALARINIZI TAKİP EDİN
- Harcamalarınızı yaparken tüm giderlerinizi yazın. "Bunların hepsi aklımda" demeyin. Çünkü yazılmayan şey uçar gider.
- Her ay bir saatinizi ailece bütçenizi gözden geçirmek için ayırın. Para nereye gidiyor gör, kontrol sizde olsun.
6. PARANIZI ÇALIŞTIRIN
- Yatırım; para yönetimi, tasarruf ve birikim için olmazsa olmazlardan. Bu nedenle paranızı çalıştırın, birikimlerinizi yatırım yaparak değerlendirin.
- Kendi risk anlaşınıza uygun yatırım araçlarından bir sepet oluşturup biraz döviz, biraz altın, biraz hisse, biraz da fon alabilirsiniz.
- Biri düşerken diğeri çıkabilir. Bu nedenle tüm yumurtalarınızı aynı sepete koymayın, dağıtın. Böylece riskinizi de dağıtmış olursunuz.
7. KREDİ NOTUNUZU TAKİP EDİN
- Herhangi bir kredi başvurusunda bankaların baktığı önemli bir nokta kredi notudur ancak bu tek kriter değil.
- Kredi kullanırken, araba, ev kiralarken, işe girerken, cep telefonu veya beyaz eşya alırken kredi notunuz her zaman karşına çıkar.
- Kredi notunuzun yükselmesi zamana bağlı. Bu yüzden sadece ihtiyaç anında değil, ihtiyaç anının öncesinde de planlı bir şekilde kredi notunuzu takip edin
8. KRİPTO PARAYA DİKKAT... RİSKİ SULARDA YÜZMEYİN
- Blockchain teknolojisi bir devrim ncak böyle bir alanda yatırım yapmayı planlıyorsanız iyice araştırmalı ve anlamalısınız.
- Sosyal medyada kripto para tavsiye edenlere uyup ‘Bütün paramla kripto para alayım, ne güzel çok hızlı artıyor’ diye düşünmeyin, kendi kararınızı verin.
- Bu kadar hızla artan şey hızla eriyebilir de... Sakın bütün birikiminizi yüksek riskli alanlara koyma.
9. FİNANSAL CHECK-UP YAPIN
Para yönetimi için kişinin finansal anlamda bir check-up yapması gerekir. Bunun için kendinize şu soruları sorun:
- Beklenmeyen olaylara karşı ne kadar hazırım?
- Acil durum fonum var mı?
- Net varlığım nedir?
- Ekside mi yoksa artıda mı?
- Kredi kartı ekstremin tamamını her ay zamanında ödüyor muyum?
- Değeri artacak şeyler için mi borçlanıyorum?
- Emeklilik için düzenli birikim yapıyor muyum?
- Uzun vadeli hedefime ulaşmak için doğru yolda mıyım?
10. FİNANSAL KARAKTERİNİZİ DEĞERLENDİRİN
- Her birimizin nasıl farklı kişiliği varsa para konusunda da farklı karakterimiz var. Sizin parayla ilişkiniz nasıl?
- Para karakterimiz biz çocukken ailemizden, çevremizden gördüklerimizle, kendi deneyimlerimizle şekilleniyor. Kendimizi ne kadar iyi tanırsak hem para konularında iletişimimiz o kadar sağlıklı olur hem de parayı daha iyi yönetebiliriz.
11. EŞİNİZLE PARAYI KONUŞMAKTAN ÇEKİNMEYİN
Eşler arasında para ‘tabu’ olmasın, rahatlıkla konuşun. Sadece faturaları değil, finansal hedeflerinizi de paylaşın. Eşinize sorun, çocukluk döneminde çevresinde borç sorunu yaşayan bir kişi olmuş mu? Bundan etkilenmiş olabilir. Geçmişimize saygı ve duygularımıza değer vermek önemli.
11. BAŞARILI KİŞİLERDE İLHAM ALIN
Hedefleriniz için ilham kaynağı arayın.. Sizi motive edecek başarıları örnek alarak hayatınızda uygulayın. Bu kişiler köklü şirketlerin kurucuları, inovatif şirketlerin yaratıcıları veya parasını yönetmesini her zaman çok iyi bildiğini düşündüğünüz; her zaman mutlaka iyi bir birikimi olan, finansal dalgalanmalardan etkilenmeyen ve geleceğe güvenle bakan bir yakınınız olabilir.
13. İSTEMEKTEN, TALEP ETMEKTEN ÇEKİNMEYİN
2021’de geride bıraktığınız, yöneticinizden istemekten çekindiğiniz bir şey var mı? Örneğin, zam, terfi, yeni bir eğitim... İstemekten çekinmeyin.
14. KENDİNİZE YATIRIM YAPIN
Kariyerinizi ilerletmek için eğitimler alın veya size heyecan verecek yeni uğraşlar bulun. Dans dersi, yeni bir dil öğrenme veya spor, fotoğraf... Bütçenize uygun, hoş zaman geçirebileceğiniz bir hobi edinin. Belki ileride bu hobinizden para bile kazanabilirsiniz?
15. YENİ FİKİRLERE AÇIK OLUN
Finans dünyası büyük bir hızla yapılanmadan geçiyor. Çağı yakalamak için sizin de bu hıza ayak uydurmanız gerekiyor. Bu nedenle yeni fikirlere açık olun, gündemi takip edin; finans alanındaki hareketleri anlamaya çalışın.