Sanal asistanlar başınızı yakabilir

Telefonlarımızda ve akıllı hoparlörlerimizde yer alan yapay zeka destekli sesli asistanlar, hayatımızı kolaylaştırmanın ötesinde, ciddi gizlilik endişelerini de beraberinde getiriyor. Prof. Dr. Ali Murat Kırık, bu asistanların, çalışmak için sürekli ortam sesini dinlediğini belirterek, “Yani komut vermeseniz bile cihaz sizi arka planda duymaya devam ediyor. İstemediğiniz konuşmaları da sürekli ortam sesini dinledikleri için kayda geçebiliyorlar” dedi. Peki, bu asistanlar nasıl oluyor da komut vermeden istemediğimiz konuşmalarımızı kaydedebiliyor? Bu konuşmalar birilerinin eline geçebilir mi? En kötü durumda neler olabilir? İşte olası senaryolar…

TV’DEN ALGILANAN SESLER

Siri, Google Asistan, Alexa gibi sesli asistanlar, aslında sürekli olarak bir “uyandırma kelimesi” (örneğin “Hey Siri” veya “Ok Google”) bekler. Ancak bu asistanlar, zaman zaman benzer sesleri “uyandırma komutu” sanabiliyorlar. Örneğin, televizyonda geçen bir cümle veya ortamdaki bir ses, asistanın mikrofonunu açıp kayda başlamasına neden olabiliyor. Siz farkında bile olmadan, en özel konuşmalarınız veya çevrenizdeki hassas diyaloglar kaydedilebiliyor.

HACKER’LAR KULLANIYOR

Siber güvenlik açısından da tablo pek iç açıcı değil. Hacker’lar, bu cihazlara erişim sağlayarak evdeki konuşmaları dinleyebilir, hatta cihaz mikrofonunu sessizce açıp ev içi gözetleme yapabilir. Bu tür ihlaller, özellikle iş dünyasında ve devlet kademelerinde çalışan kişiler için ciddi güvenlik açıkları doğurabilir. Amerika’da bazı cinayet davalarında, sesli asistan cihazlarının kayıtları adli bilişim kapsamında incelendi. Yani siz evde bir şey söylediğinizi unutmuş olsanız bile, cihaz unutmaz. Ve bir gün, kendi sözünüz sizin aleyhinize delil olabilir.

BOŞANMA SEBEBİ OLABİLİR

En ürkütücü senaryolardan biri, sesli asistanın istemeden kaydettiği özel bir sohbetin, örneğin eşinizden sakladığınız bir sırrın veya başka bir kişiyle aranızdaki hassas bir diyaloğun ortaya çıkmasıdır. Bu kayıtlar, güvenlik açıkları nedeniyle sızdırılabilir veya tesadüfen başkaları tarafından keşfedilebilir. Böyle bir durum, eşinizle aranızdaki güveni temelden sarsabilir ve hatta boşanma davası gibi geri dönülmez sonuçlara yol açabilir. Kaydedilen konuşmalar, hukuki süreçlerde aleyhinize bir delil olarak bile kullanılabilir.

ŞU ÖNLEMLERİ ALMAYI UNUTMAYIN

Kullanmadığınız zamanlarda sesli asistanın mikrofonunu manuel olarak kapatın. Birçok cihazda bu işlem tek tuşla yapılabilir.

Yatak odası, çocuk odası, çalışma odası gibi mahremiyetin ön planda olduğu yerlerde bu cihazları bulundurmayın. Salon veya mutfak gibi daha genel alanlarda kullanılması daha güvenlidir.

Finansal bilgiler, şifreler, sağlık durumu, iş sırları veya özel ilişkilerle ilgili konular konuşulurken cihazın bulunduğu ortamda sessiz kalın veya uzak bir odaya geçin.

GEÇMİŞİ SİLİN

Google, Amazon ve Apple gibi firmaların platformlarında, cihazın topladığı sesli komut geçmişini silme seçeneği bulunur. Bu geçmişi düzenli olarak silin ya da otomatik silme seçeneğini aktif hale getirin.

Cihazın uygulamasındaki gizlilik ayarlarını gözden geçirin. “Verileri analiz için paylaş” gibi seçenekleri kapatın. Bazı cihazlarda, sesli komutların analiz amaçlı paylaşımı varsayılan olarak açıktır.

Güvenlik açıklarını kapatmak için sesli asistanların yazılımını düzenli olarak güncelleyin. Eski yazılımlar, siber saldırılara karşı daha savunmasızdır.

Güvenli olmayan veya herkese açık Wi-Fi ağları üzerinden sanal asistana komut vermeyin.

KİMLİK HIRSIZLIKLARI

Konuşmalarınızdaki finansal detaylar, banka bilgileri veya şifreler gibi hassas veriler, kötü niyetli kişilerin eline geçtiğinde kimlik hırsızlığına veya büyük finansal dolandırıcılıklara kapı aralayabilir. Dolandırıcılar, sesli asistanınızdan edindikleri bilgilerle size özel, ikna edici “sosyal mühendislik” saldırıları düzenleyebilirler. Bununla birlikte kaydedilen kişisel sırlarınız veya hassas bilgileriniz, siber saldırganlar tarafından ele geçirildiğinde şantaj aracı olarak kullanılabilir. Bu durum, özellikle kamuya mal olmuş kişiler veya hassas mesleklerde çalışanlar için itibar kaybına ve hatta kariyerlerinin sona ermesine neden olabilir.

ANAHTAR KELİMELER

Her ne kadar doğrudan bir zarar gibi görünmese de sesli asistanınızın ortamda duyduğu anahtar kelimeler, sizin ilgi alanlarınız hakkında şirketlere değerli bilgiler sağlar. Bu verilerle size özel, yoğun ve hedeflenmiş reklam bombardımanına maruz kalabilir, dijital pazarlamanın adeta bir oyuncağı haline gelebilirsiniz. Diyelim ki, evde arkadaşlarınızla otururken sesli asistanınızın yakınında “Bu yaz Yunan Adaları’na gitsek mi?”, “Uygun bilet bulabilir miyiz?” gibi cümleler kurdunuz. Birkaç saat içinde, sosyal medya akışınızda veya gezindiğiniz web sitelerinde “Yunan Adaları Tatil Fırsatları”, “Uygun Fiyatlı Feribot Biletleri” reklamları görmeye başlayabilirsiniz.