Giriş
Emzirmenin meme üzerindeki etkileri
Hamile kalındığı ilk zamanlardan itibaren memelerde bazı değişiklikler meydana gelir. Zamanla süt kanalları genişler ve hamilelik sürecinin bitimine doğru süt dolmaya başlar. Bazı kadınların emzirme süreci ürkütücü olsa da bu her kadın hatta her hamilelik için aynı değildir. Emzirme gayet doğal ve baş edilebilir bir süreçtir.
Emzirmek, anneden anneye değişebilen, hatta aynı annenin öyküsünde ikinci-üçüncü bebekte bile farklı seyredebilen, karmaşık ve doğal bir süreç... Yeterince desteklenmediklerinde ya da bilgisiz olduklarında bazı anneler için bu süreçler korkutucu olabiliyor. “Emzirdikten sonra memeler eski haline dönecek mi?” gibi sorular pek çok annenin kafasını kurcalıyor. Bu özel süreci bir annenin bebeğini güvenle ve en sağlıklı şekilde besleyebilmesi olarak tanımlamak, yaşanan kaygıları yok saymaya yetmiyor. Ancak emzirmenin fizyolojisini doğru bir şekilde anladığımızda, memelerimiz ile ilgili kaygılarımız da önemli ölçüde azalıyor.
Emzirince memelere ne oluyor?
Emzirmenin memeleri değiştirdiğini biliyoruz, ancak birçok kadın bu değişimin hamilelikte başladığını bilmiyor olabilir. Hamileliğin ikinci ayından itibaren, memelerde bazı değişimler gözlemlenmeye başlar. Dolgunluk hissi, yeşil damarların daha belirgin hale gelmesi, meme ucu bölgesinin koyulaşması ve büyümesi, rahimdeki bebek hızlı bir şekilde gelişirken memelerin de bu değişime eşlik ederek doğacak bebeği beslemeye hazırlandığını gösterir. Süt kanalları gelişmeye başlar ve normalde çok az miktarlarda salgıladığımız prolaktin hormonu, hamilelik ilerledikçe yükselmeye devam eder. Süt salgılayabilmeyi sağlayan bu hormonun dengeli bir şekilde çalışması, sağlıklı bir emzirme süreci için önemlidir.Doğumdan sonraki ilk haftalarda ise, emzirme sürecine alışmak biraz zaman alabilir. Bazı anneler bebeklerini ilk günden itibaren sorunsuz bir şekilde emzirmeye başlayabilirler, bazılarının ise alışana kadar biraz çaba harcamaları gerekir. Bazen bu durum aylar geçtikçe değişebilir. Kısacası, emzirmenin nasıl olacağı hiç belli olmaz! Ancak kesin olarak bildiğimiz bir şey var ki, emzirme sürecinde desteklenen, bilgilendirilen ve psikolojik olarak da iyi hisseden kadınlar emzirme konusunda daha rahat ediyorlar. İlk haftalarda meme uçlarında da bazı değişimler gözlemlemek mümkün. Siz bebeğinizi tutmayı ve beslemeyi öğrenirken, bebeğiniz de emme-yutma reflekslerini kullanarak meme emmeyi öğrenecek. Bu aşamada zorlanan meme uçlarında çatlaklar ve yaralar oluşabilir. Bazı doğal ürünlerle tedavi edilebilen bu yaralar, bebek tam olarak memeye alışınca genellikle geçerler.
Emzirdikten sonra memeler küçülür mü?
Lafı hiç uzatmayalım, evet küçülür! Ancak elbette bu her zaman memelerin hamilelikten önceki haline döneceği anlamına gelmez. Eğer dikkatli ve özenli bir şekilde kendinize bakarsanız, emzirme sürecinden sonra da memelerinizle barışık kalmanız mümkün olacaktır.
Emzirirken memeleri korumak için neler yapılabilir?
Masaj yapın: Hamilelik döneminden başlayarak memelerinize düzenli olarak masaj yapabilirsiniz. Süt kanallarını rahatlatan ve memedeki kan dolaşımını iyileştiren düzenli masaj, hem süt üretiminizi iyileştirecek hem de memelerin daha diri kalmasına yardımcı olacaktır. Duş sırasında ya da sonrasında, doğal yağlar kullanarak yumuşak hareketlerle memelerinize masaj yapmaktan çekinmeyin.
Destek alın: Hamilelik sürecinde doğuma hazırlandığınız gibi, emzirme sürecine de hazırlanabilirsiniz. Doğuma hazırlık eğitimlerinin birçoğunda emzirme ile ilgili de bilgiler verilir. Daha özel bir destek almak istiyorsanız bir emzirme danışmanına başvurabilirsiniz. Emzirme sürecine hazırlıklı olmak, ilk aşamaları kolaylaştırır. Aynı şekilde doğumdan sonra da bir uzman desteğinden faydalanmak her anneye iyi gelir!
Doğru sütyen kullanın: Üzerinize tam oturan, bol ya da sıkı olmayan emzirme sütyenleri, memelerin sağlıklı ve diri kalmasına yardımcı olur ve aynı zamanda emzirmeyi de sizin için kolaylaştırır. Doğru sütyeni asla hafife almayın ve en rahat edeceğiniz modeli bulmak için zaman ayırın.
Soğuk uygulayın: Emzirmenin ilk aylarında rastlanabilen süt kanalı iltihabı (mastit) durumunda rahatlatıcı bir kür olarak uygulanan soğuk uygulama, herhangi bir sorun olmadığında da memelere iyi gelir. Duştan çıkmadan önce 2-3 dakika soğuk su tutmak ya da dondurulmuş lahana yaprakları ile soğuk kompres yapmak, tıpkı masaj gibi memelerdeki damarları uyararak kan dolaşımını düzenler.