Enflasyon Merkez Bankası'nın korkusu oldu

BİLAL EMİN TURAN / POSTA GAZETESİ

Amerika’da 8 Kasım’da Donald Trump’ın başkan seçilmesi, ardından Amerika Merkez Bankası Fed’in faizleri hızla artıracağı beklentisi doların fitilini ateşlemişti. Referandum belirsizliği, Suriye ve Irak gibi risklerin de etkisiyle Ocak ortasında dolar 3.94’ü görmüştü. Dolardaki her bir kuruş artış ithal edilen hammadde ve enerji fiyatlarını uçurdu, iğneden ipliğe zam geldi. Dolar bahanesiyle zammın arkası halen kesilmedi.

ZAM ALIŞKANLIK YAPTI

Mart’ta açıklanan enflasyon acı tabloyu ortaya koydu. Şubat’ta yüzde 10.13’le çift haneye çıkan enflasyon, Mart’ta 11.29’la 8.5 yılın zirvesine fırladı. Önümüzdeki aylara ilişkin yüzde 13’e varan tahminler yapılmaya başlayınca Murat Çetinkaya başkanlığındaki Merkez Bankası, gardını aldı. Zamların alışkanlık haline geldiğine dikkat çeken Merkez, ‘enflasyon tek haneye inmeyecek’ korkusuyla faizi yüzde 0.50 artırdı.

PARANIN MALİYETİ ARTTI

Merkez, daha önce doların ateşini düşürmek için para musluğunu sıkıyordu. Buna, bankalara her hafta 60 milyar lira verdiği repo ihalesini iptal ederek ve yüzde 11.75 faizle saat 16.00-17.00 arasında borç vererek yapıyor. Bu uygulamaya geç likidite penceresi deniyor. Merkez, dün yüzde 11.75 olan faizi yüzde 0.50 daha artırarak yüzde 12.25’e çıkardı ve gerekirse faiz artırımına devam edeceği mesajını verdi.

Dolar düşecekti ama...

Daha önce ‘Türkiye’de negatif faiz var’ algısı olduğunu söyleyen Global Menkul Kıdemli Araştırma Müdürü Gökhan Uskuay, Merkez’in dünkü artırımıyla faizlerin yabancı yatırımcı için cazip hale geldiğini söyledi. Uskuay, “Faiz artırımıyla doların 3.55’in altına inmesi bekleniyordu. Ancak düşüş sınırlı oldu. Bunda Trump’ın vergi teşviğiyle ilgili yapacağı açıklamayla ilgili beklenti etkili oldu. Trump’ın açıklamaları doların kaderini belirleyecek” dedi.

KREDİ VE MEVDUAT FAİZİ YÜKSELECEK

■ Fransa’daki cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda Avrupa Birliği (AB) yanlısı Macron’un galip çıkmasıyla Merkez’in hedefindeki dolar 3.57’ye kadar düşmüştü. Bu iyi deniliyordu. Ekonomistler, sürpriz olan artışın enflasyon canavarını dizginlemeye dönük olduğunu ifade etti.

■ Yüzde 14’ü aşan mevduat faizi ile yükselişe geçen kredi faizlerinin Merkez’in dünkü hamlesiyle daha da artması bekleniyor. Kredi ve mevduat faizindeki artış tüketici harcamalarını azaltıyor. Ürün talebi azalınca fiyat ve enflasyondaki artış yavaşlıyor. Ayrıca yüzde 14’ü aşan mevduat faizinin, dolara olan ilgiyi azaltacağı öngörülüyor.