Giriş
Ergenlik dönemindeki çocuğunuzla iletişim kurarken dikkat!
Ergenlik dönemi, psikolojik, zihinsel, sosyal ve fizyolojik açıdan bir gelişim sürecidir. Ergenlik, kızlarda 11-12, erkeklerde ise 12-14 yaş aralıklarında başlar ve ortalama 24 yaşına kadar sürer. Bu dönemde çocuğun kendini algılayışı değişmeye başlar. Kimlik arayışı içine girerler. Ergenlerin ihtiyaçları ve ilgi alanları değişir ve anne-babaları tarafından ne tam yetişkin ne de çocuk olarak görülürler. Bütün yaşanan gelişimler gençlerde, çatışmalara, duygusal dengesizliklere ve istenmeyen davranışlarına yol açar. Uzman Psikolog Karin Natan ergenlik dönemindeki gençlerin ailelerine önemli uyarılarda bulundu.
Ergenler bağımsız olmak istediklerinden otoriteye karşı direnirler ve başına buyruk davranmaya çalışırlar. Bağımsızlığa gereksinim duyan gençler, aileleri tarafından anlaşılmadıklarını düşünüp, arkadaşlarıyla daha çok vakit geçirmek isterler. Ailelerinden uzaklaşırlar. Bu dönemde arkadaşları tarafından beğenilmeleri ve kabul görebilmeleri, çok büyük önem kazanır. Bir gruba ait olma ihtiyacı yaşanır. Sosyal gelişme için ergenin akranları ile beraber olmasına ihtiyacı vardır. Bu dönemde annenin-babanın ve diğer yetişkinlerin dünya görüşleri reddedilir. Arkadaş çevresinin değerleri ve dünya görüşü genç için önem kazanır. Ergenin arkadaş ilişkileri, anne-babası ile kuracağı ilişkilerden farklılaşır.
Anne-babalar da çocuklarının ergenlik dönemine uyum göstermekte zorlanırlar. Nasıl davranacaklarını bilemediklerinden, onlara çocuk gibi davranmaya devam ederler. Genellikle aileleri tarafından yargılama ve eleştirme tepkileri ile karşılaşırlar, kendilerini anlaşılmamış, değersiz, haksızlığa uğramış, çaresiz hissederler. Bunun sonucunda iletişimi keser ya da öfkeyle karşılık verebilirler.
Ergenlerle iletişim kurmanın yolları
Ergenlik döneminde, çocuğunuzla iletişim kurma tarzınızda belirli değişikler yapmanız gerekir. Çocuğunuzun artık bir birey olma yolunda ilerlediğini, isteklerinde ve ihtiyaçlarında değişimler olduğunu kabullenmelisiniz. Yaşanan değişimler sırasında çocuğunuzla çatışmak yerine, onun yanında olabilmek çok önemlidir. Ailelerin çoğu “çocuğumuz bizimle hiçbir şeyi paylaşmıyor, gizliyor” derler. Gençlerin çoğu da “aileme anlattığım zaman beni dinlemiyorlar, ne söylesem hemen tepki veriyor kızıyor ya da nasihat ediyor”, "beni anlamıyorlar ben de hiçbir şeyi anlatmıyorum" diyor. İyi bir dinleyici olabilmek; iyi bir iletişim için çok önemlidir.
Ergen kızlarda dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?
Kızlar, genellikle ilk adet görmeye başladıklarında panik, suçluluk ve korku duyguları yaşarlar. Bu dönemin doğal bir süreç olduğunu annelerinden duymaya ihtiyaçları vardır. Anneleriyle iyi iletişim sağlanamazsa, arkadaşları tarafından yanlış bilgi edinebilirler.
Bu nedenle adet dönemi ve cinsellikle ilgili bilgilendirmelerin anneleri tarafından korkutulmadan, açıklayıcı bir biçimde yapılması cinsel gelişimine fayda sağlar ve size olan güvenin sağlamlaşmasına yardımcı olur.
Makyaj yapmak, süslenmek, abartılı kıyafetler giymek isterler. Kızların seçimlerini ve isteklerini eleştirmek, yasaklamak yerine onlara seçenek sunmaya çalışın. Gence, model olmaya çalışın. Çocuksu kıyafetler almak yerine, onun seçim yapmasına izin verin.
Ergen erkeklerde dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?
Erkeklerde görülen fiziksel değişimlerin nedenleri babaları tarafından açıklanmalıdır. Gençler aileden bilgi edinemediği takdirde, arkadaşlarından veya internetten yalan yanlış bilgiler edinebilirler. Tüylenme, mastürbasyon, cinsel dürtülerin artması gibi konularda aileden alınan bilgiler çok önemlidir. Aileler ergenlere cinsellikle ilgili bilgi verirken mastürbasyon ihtiyacını veya cinsel dürtü uyanışlarını ayıp, günah olarak yorumlamamaları gerekir. Bu ihtiyaçların fiziksel gelişimin bir parçası olduğunu anlatmaları gerekir.
