Giriş
Altında yükseliş sürecek mi? Gram altın için 5 bin lira hedefi
Altın geçen yıldan bu yana yatırımcısının yüzünü güldürmeye devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeleri sonrası gram altın 4 bin lirayı aştı. Dolara güven azaldıkça altının kuvvetlenmesi bekleniyor. Uluslararası kurumlar ons (31.1 gram) tahminlerini 3 bin 700 dolara kadar çıkardı. Bu beklenti gerçekleşirse gramda 5 bin liralar gündeme gelebilir.
Dünya genelinde artan jeopolitik risklerin yarattığı belirsizlikle güvenli liman altının gram fiyatı geçen yıl yüzde 52 değer kazanmıştı. Aslında bu artış yüzde 62’yi bulan vadeli mevduat ve para piyasası TL fonların altında kalmıştı. Ancak ABD Başkanı Trump’ın 20 Ocak’ta koltuğa oturup dünya ticaretini ve siyasetini etkileyen kararlarıyla her şey değişti. Özellikle ‘ABD’nin kurtuluş günü’ olarak ilan ettiği 2 Nisan’da 185 ülkeye getirdiği yüzde 10-50 arasındaki ek gümrük vergileriyle piyasalar toz duman oldu.
DOLARDAN KAÇIŞ DA ETKİLİYOR
Hisse senedi piyasalarından ve riskten kaçan para önce ABD 10 yıllık tahvillerine yani sabit getirili enstrümanlara (faize) sığındı. Ancak özellikle ABD-Çin arasındaki restleşmenin sürmesi, Trump’ın Çin’e vergiyi yüzde 145’e kadar çıkarması yatırımcıları iyice korkuttu. Bu sefer ABD’nin güvenilir bir ticaret ortağı olup olmadığı, bir başka deyişle doların güvenirliği sorgulanmaya başladı. Bu da ABD tahvillerine satış getirdi ve tahvil faizleri yüzde 4.5’e kadar çıktı. Buradan ve borsalardan kaçan paranın adresi ise 5 bin yıldır gerçek para olan ‘altın’ oldu.
DÜNYANIN REZERVLERİ DE SINIRLI
Dünya Altın Konseyi verilerine göre 216.3 bin ton (değeri 18-19 trilyon dolar) çıkarılmış altın var. 55 bin ton keşfedilmiş ancak çıkarılmamış altın rezervi bulunuyor. Yılda ortalama 3 bin 500 ton altın çıkarılıyor. Altının ons başına çıkarma maliyeti 1.000-1.600 dolar arasında değişiyor. Yeni rezerv bulunmazsa dünyada altın 15- 16 yıl içinde tükenebilir. Son dönemde sürekli altın-gümüş rasyosu gündeme getiriliyor. Bu rasyo 100’ün üzerine çıktı.
Yani basit bir tabirle 100 gümüş 1 altın alabiliyor. Altın bu kadar kıt ve azken bulunurluğu daha fazla olan gümüşle kıyas her zaman doğru sonucu vermeyebilir. Altın dünyanın her yerinde tarih boyunca en geçerli para olmuştur. Ne zaman altının içine gümüş karıştırıldıysa işte o zaman da altının alım gücü azalmış ve enflasyon ortaya çıkmıştır.
HANGİ GELİŞMELER SARI FIRTINAYA YARAR?
- Risk ve belirsizlik artarsa.
- Dolar zayıflarsa.
- ABD ekonomisinde durgunluk beklentisi ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirim ihtimali artarsa.
- Ticaret savaşlarına yönelik belirsizlik sürerse.
- Ticaret savaşları yeni kutuplaşmalara neden olursa.
- ABD dolarına güven azalır ve yeni rezerv para arayışı artarsa.
- Trump, ticaret savaşlarıyla elde edemediği zaferi cephede arama düşüncesine kapılırsa.
- 37 trilyon dolar borcu olan ABD’nin borcu artmaya devam ederse.
- ABD borçlanırken ülkeler ABD’ye borç vermek istemez yani dolara güven azalırsa.
- Trump’ın uyguladığı korumacı politikalar nedeniyle enflasyon artarsa.
- Rusya-Ukrayna, İsrail-Gazze, ABD-İran arasında jeopolitik gerilim sürerse.
- ABD ve Çin gibi büyük ekonomilerde piyasayı canlandırmak için parasal genişleme (para basma) olursa.
- 90 gün ertelenen ticaret savaşları kaldığı yerden devam eder ve dünya kamuoyu önünde restleşme sürerse.
TAHMİNLER 3 BİN 700 DOLARA KADAR ÇIKIYOR
İsviçre’nin en büyük bankası UBS ve Almanya merkezli Commerzbank, Trump’ın ticaret politikalarının yol açtığı ekonomik belirsizlik ortamında yatırımcılar güvenli liman metale ilişkin tahminlerini yukarı çekti. UBS analistleri, “Altının rallisinin gelecek yıla uzanmasını ve fiyatların daha yüksek seviyelerde dengelenmesini bekliyoruz” dedi ve fiyatların bu yıl 3 bin 500 dolar/ons’a ulaşacağını tahmin etti. Commerzbank da bu yılın sonu için altın fiyatı tahminini 2 bin 850 dolardan 3 bin dolara yükseltti.
Altın zaten 3 bin 200 doların üzerinde. Commerzbank’ın rakamı 2025’in ortalamasını gösteriyor. Deutsche Bank da 2025 ve 2026 yılları için ortalama altın fiyatı tahminlerini sırasıyla ons başına 3 bin 139 ve 3 bin 700 dolara yükseltti. İçeride ise yıl sonu için gramda 4 bin 500-5 bin dolar, 12 ay sonrası için de 6 bin lira tahminleri yapılıyor. Tabi altın da olsa yatırım enstrümanlarının ara sıra düzeltme yapabileceğini unutmamak gerekiyor.
GÖZLER MERKEZ BANKASI’NDA
Piyasalarda bu hafta Merkez Bankası’nın 17 Nisan’daki faiz kararı dikkatle izlenecek. Ekonomistler, Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 42.5’te sabit tutmasını bekliyor. Bu konuda farklı görüşler de hakim. Şu anda gösterge faiz yüzde 46 seviyesinde. Merkez, 20 Mart’taki ara kararıyla gecelik borç verme faizini (faiz koridorunun üst bandını) yüzde 46’ya çıkarmıştı. Diğer yandan 1 haftalık repo ihaleleri de geçici olarak durdurulmuştu. Politika faizinin yüzde 46’ya çıkarılabileceğiyle ilgili farklı görüşler de var. ‘Faiz koridorunun üst bandı artırılabilir’ diyen uzmanlar da bulunuyor. Faizlerin artması kredi ve mevduat faizlerini yukarı çekiyor. Artan mevduat faizi sabit getirileri artırırken, işletmelerin sermaye maliyetini yukarı çekiyor.