Deride gizlenen tehlikeli hastalık! Vaka sayılarının yüzde 40 artması tahmin ediliyor

Hilal Gülden Boğazkesen - Posta.com.tr / Ciltte fark edilmeyen bir tehlike her geçen gün daha da yaygınlaşıyor. Sağlıklı yaşam için erken önlem ve düzenli kontroller şart. Güneşin zararlı etkilerine karşı bilinçli olmak, riskleri azaltmanın en etkili yolu. İşte tüm detaylar! Deri kanseri, cilt hücrelerinde anormal ve kontrolsüz büyüme sonucu oluşan bir kanser türüdür. Genellikle güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına uzun süre maruz kalma sonucunda ortaya çıkar. En yaygın türleri bazal hücreli, skuamöz hücreli ve melanomdur. Deri kanseri türleri arasında bulunan melanom, cildin rengini veren melanosit adı verilen hücrelerden kaynaklanan tehlikeli bir deri kanseri türüdür. Genellikle benlerde başlar ve hızla yayılabilir. Erken dönemde fark edilip tedavi edilmezse diğer organlara sıçrayabilir. Tüm dünyada önümüzdeki 25 yıl içinde cilt kanseri vakalarının %40 oranında artacağı öngörülmektedir. Artan UV maruziyeti, ozon tabakasındaki incelme ve bilinçsiz güneşlenme alışkanlıkları bu artışta önemli rol oynamaktadır. Erken teşhis, doğru korunma ve farkındalık çalışmaları bu yükselişin önüne geçilmesinde kritik önem taşır. Uzm. Dr. İhsaniye Dönmez Çiçek, Normalde güneşten gelen üç tip UV radyasyonu bulunmaktadır. UVC, insan için en tehlikeli olan ışıktır ancak ozon tabakası tarafından emilmektedir. UVA, derinin derin tabakalarına nüfuz ettiği için yanık yapmaz; ancak erken yaşlanma, kırışıklık ve deri tonunda değişiklikler yapabilir. Daha önce bu ışığın deri kanserine sebep olmadığı söylenmekteydi; ancak yeni araştırmalar, UVA ışığının da kanserle ilişkili olduğu üzerinde durmaktadır dedi. Uzman ismin açıklamalarına göre UVB ise özellikle ozon tabakasının yıpranmasıyla dünyaya ulaşımı artan en yoğun ışık şeklidir. Kısa dalgalara sahip olduğu için derinin üst tabakasında emilir. Hem DNA’ya zarar verebilir hem de kahverengi pigment hücrelerini artırır ve yanıklara sebep olabilir. Kanser öncü lezyonları ve kanser oluşumuna en çok yol açan ışık şeklidir. Uzm. Dr. İhsaniye Dönmez Çiçek, melanom risk faktörlerini şu şekilde açıklıyor;Doğuştan gelen geniş pigmentli nevüsler üzerindeVücudunda çok yaygın nevüslerin olmasıÖzellikle çocukluk çağında geçirilen şiddetli, su kabarcıklı yanıklarAilede geçmişte çok sayıda atipik nevüs veya melanomun bulunmasıHayat boyunca yoğun güneş maruziyetiSolaryum ve bunun gibi ışık kaynaklarını oldukça yoğun biçimde kullanılmasıCilt fototipinin bir ve iki olması; özellikle kızıl saç, açık renk gözlere sahip olunması, çillenme eğilimi görülen ciltlerBağışıklık sisteminde herhangi bir zayıflık olması Uzm. Dr. İhsaniye Dönmez Çiçek'in yaptığı açıklamalar arasındaki en önemli kısım ise deri kanserinden nasıl korunulması gerektiği oluyor.Uzman isim, Aslında deri kanseri oluşturma riski en çok çocukluk ve bebeklik döneminde oluşturulur. Bu dönemde geçirilen yanıklar, ileride melanoma yakalanma riskini birkaç kat artırabilmektedir ifadelerinde bulundu. Korunma yöntemlerini ise şu şekilde açıklıyor;Özellikle bebekleri güneşten uzak tutmak, tatile gidildiğinde güneş kremleri değil de koruyucu giysilerle dolaştırmak; çocukluk, ergenlik dönemindekilerde ise şapka, tişört ile korunmayı sağlamak gerekir. Bunun dışında açık kalan bölgeleri, koruyuculuğu yüksek hem UV-A hem de UV-B’ye karşı koruyan güneş kremleri ile korumak çok önemlidir. Çocuklarımızı öğrenebilecek yaşa geldiğinde güneşten korunmaları konusunda bilinçlendirmemiz çok çok önem arz eder.Uzm. Dr. Çiçek, Yetişkinlerde ise cilt tipinin belirlenmesi, güneşe direkt maruziyetten kaçınılması, güneş koruyucu seçiminde mutlaka uzman dermatologa başvurulması, özellikle kozmetik ürün kullanırken güneşe hassasiyeti artıracak kozmetik ürünlerin kullanılmaması gibi önlemler yerinde olur. Ancak cilt tipimiz ve doğuştan ben oluşumuna yatkınlığımız varsa, tabii bunlar da yapılacak pek bir şey yoktur dedi. Peki, benlerimiz var ve bunların nasıl takibini yapabiliriz ve melanom şüphesi ne zaman düşünmeliyiz?Büyüklük, şekil ve asimetri gibi durumlarGenel olarak vücuttaki diğer benlerden çok farklı görünmesiİki veya daha fazla renk içermesiÜzerinde zaman zaman kaşıntı, pullanma, kanama ya da kabarıklık gibi durumların oluşmasıYaraya benzemesi ancak bir türlü iyileşmemesiYukarıdaki belirtilerden herhangi biri varsa mutlaka dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır.