Giriş
Doğada kendiliğinden yetişiyor! Kilosu 100 TL: Kan şekerini terazi gibi dengeliyor, doğal idrar söktürücü, böbrekleri diyalizin pençesinden kurtarıyor
Sivas'ta büyük tüketici potansiyeli bulunan ve doğada kendiliğinden yetişen madımak otu, pazarlarda yerini aldı. Kadınların büyük zahmetle topladığı ürünler, kent merkezinde 'Üretici Köylü Pazarı'nda tüketiciyle buluşuyor. Kilosu bu yıl 100-150 TL arasından satılan madımağın satışını da bizzat köyden toplayıp getiren kadınlar yapıyor.
Doğada her yıl nisan-haziran ayları arasında kendiliğinden yetişen madımak otu, özellikle İç Anadolu Bölgesi'nde geniş tüketici kitlesine hitap ediyor.
Antioksidan özelliği taşıyan, mide, bağırsak rahatsızlıkları başta olmak üzere kan şekerini dengeleme, kanser ve damar sertleşmesini önleme gibi birçok faydası bulunan madımak, taze veya kurutularak tüketilebiliyor. Hemen hemen her eve giren madımak, kavurma, çorba, gözleme, börek gibi çeşitli yemeklerinin yanı sıra çayı yapılarak da tüketiliyor.
Madımak, aynı zamanda bahar döneminde köy kadınlarının önemli bir gelir kaynağı haline geliyor. Kadınlar, saatlerce uğraşarak doğadan topladığı madımağı, kent merkezinde özel oluşturulan köylü pazarı ve semt pazarlarında alıcısıyla buluşturuyor. Bu yıl kilosu 100-150 lira arasında değişen fiyatlarla satılan madımak, aynı zamanda kurutularak da muhafaza edilip kışın da mutfakları süslüyor. Türkülere de konu olan madımak, lezzetinin yanı sıra Anadolu insanın ekonomisine de katkı sağlıyor.
GÜNDE 4-5 KİLO TOPLUYORLAR
Merkeze bağlı Beypınar köyünde yalnız yaşayan ve baharda madımak toplayıp satarak para kazanan Esengül Şaşkın (78), "Köy yerinde oturuyorum ve madımak topluyorum. Ne yapalım, geçim davası. Günde 4-5 kilo topluyorum. Bunun yemeği yapıyorlar, pişiriyorlar. Çok sağlıklı ve güzel yemeği oluyor. Sivas'ta çok toplanıyor. Topladıklarımı Sivas'a gönderiyorum ve orada satılıyor" dedi.
BU SENE MADIMAK ÇOK FAZLA
Merkeze bağlı Hıdırnalı köyünden topladığı madımağı 'Üretici Köylü Pazarı'nda satan Mevlide Toprak (55) ise "Madımağı toplaması çok zor. Köy köy gezip topluyoruz. Arazi de madımak çoksa, çok topluyoruz, az ise az topluyoruz. Bu sene madımak çok fazla. Madımağın faydaları çok fazla. Şeker hastalığına, bağırsak rahatsızlıklarına faydası var. Doğal bir yiyecek. Tamamen doğada yetişiyor ve katkı maddesi yok" diye konuştu.
Merkeze bağlı Kızılcaköy'den topladığı madımağı pazarda satan Safiye Töker (65) ise "Bu sene madımak bol. Bir günde 2 torba topluyorum. Çok zahmetli oluyor toplaması. Tek tek kendi elimizle topluyoruz, getirip burada satıyoruz. Madımağın yanı sıra yine doğadan topladığımız evelik, yemlik, ısırgan otu, gelin parmağı gibi bitkileri de getirip satıyoruz" ifadelerini kullandı.
MADIMAĞIN FAYDALARI NELERDİR?
Madımak otu, özellikle Türkiye'nin İç Anadolu bölgesinde yaygın olarak yetişen ve geleneksel mutfakta sıkça kullanılan bir bitkidir. Bahar aylarında toplanan bu yabani ot, hem lezzetiyle hem de sağlık açısından sunduğu faydalarla dikkat çeker.
Madımak otunun sağlık faydaları, çeşitli bilimsel araştırmalarla da desteklenmiştir. Özellikle antioksidan kapasitesi üzerine yapılan çalışmalar, bu bitkinin serbest radikallerle savaşarak oksidatif stresi azalttığını, dolayısıyla yaşlanmayı geciktirici ve hücre koruyucu etkiler gösterdiğini ortaya koymuştur. 2020 yılında Journal of Food Biochemistry dergisinde yayımlanan bir araştırmada, madımak (Polygonum cognatum) ekstraktlarının yüksek düzeyde fenolik bileşikler içerdiği ve bu sayede güçlü antioksidan aktivite gösterdiği belirtilmiştir. Ayrıca bu çalışmalarda madımağın hipoglisemik (kan şekeri düşürücü) etkisinin olduğu da rapor edilmiştir; bu da onu özellikle tip 2 diyabet hastaları için potansiyel bir destekleyici besin haline getirmektedir.
POTASYUM, KALSİYUM VE MAGNEZYUM ZENGİNİ
Zengin bir vitamin ve mineral kaynağı olan madımak, C vitamini, potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi vücut için gerekli birçok besin öğesini barındırır. Bu özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirmede önemli bir rol oynar.
YAŞLANMAYI GECİKTİRİYOR
Madımak, antioksidan açısından da zengin bir bitkidir. Antioksidanlar, vücutta serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını önleyerek yaşlanma sürecini yavaşlatır ve çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlar.
