Giriş
Düğün sezonu öncesi ‘sahte altın’ uyarısı geldi
Vatandaşların en çok sevdiği ve son yılların en çok kazandıran yatırım araçlarından olan altın, birçok dolandırıcılık hikayesine de konu oluyor. Gümüşü, bakırı boyayıp altın diye satanlar, altın bileziğin içine kum doldurup gramını fazla gösterenler, sahte sertifika yapanlar vs. Peki vatandaş bu konuyla ilgili nasıl önlemler alabilir? Hileli altın anlaşılır mı? İşte detaylar...
Türkiye’de düğünler havaların ısınması ve okulların yaz tatiline girmesiyle artıyor. “Düğün sezonu” olarak adlandırılan bu dönem mobilyadan beyaz eşyaya, giyimden kuyuma kadar birçok sektörde hareketliliği beraberinde getiriyor. Kuyumculuk sektörü de düğün sezonu öncesi vatandaşların uğrak yerlerinden biri haline dönüştü. Kuyumcular, bu dönemde alışveriş yapacak tüketicileri “sahte” ürünlere karşı dikkatli olmaları ve güvenilir yerlerden alışveriş yapmaları konusunda uyarıyor.
RAFİNERİLER DE ŞIKAYETÇİ
Her sektörde olduğu gibi bu sektörde de dolandırıcılık faaliyetlerinin olabildiğini ifade eden uzmanlar, “Dolandırıcılar adeta bir kuyumcu atölyesi gibi çalışarak, sahte ve düşük ayarlı altın üretimi yapıyorlar” diyor. Dolandırıcıların gerçek rafinerilerin kalıplarını veya ambalajlarını kullanabildiğini ifade eden uzmanlar, “Rafineriler de bundan şikayetçi. Türkiye genelindeki kuyumcuların WhatsApp grupları var ve birbirimizi bu konularda uyarıyoruz” diye ifade etti.
İNDİRİMLERE KANMAYIN
Sahte ürünlerin çoğunlukla internetten satıldığını belirten bir kuyumcu esnafı, “Vatandaşların sahte ürünü ayırt etmesi artık imkansız. Şimdi teknoloji çok gelişti ve taklitler oldukça iyi. Yani altını ısırmak gibi eski yöntemlerle sahte altın ayırt edilemez. Bunun yerine vatandaşlar güvenilir markalardan altın almalı. İnternetten alımları çok tavsiye etmiyorum ama illa alınacaksa kurumsal firmalar tercih edilmeli. Ayrıca altının ucuzu olmaz. Yani bugün gram altın 3 bin 100 lirayken, 3 bin liraya gram alınmamalı” dedi.
KUYUMCU, SARRAF, BANKA
Sahte altından korunmak için altın alınan yerin önceden bilinen bir yer olması gerektiğini vurgulayan kuyumcular, vatandaşlara şu uyarılarda bulundu: “Öncelikle elinizde bir belge olmalı ve üzerinde gramı, ayarı ve tutarı gibi fiyatlar yazılmalı.. Vasıfsız kişilerden veya “Paraya ihtiyacım var, altınımı sana satayım” diyenlerden altın alınmamalı. Altın her zaman kuyumcudan, sarraftan ya da bankadan alınmalı. Hatta her zaman alışveriş yaptığınız kuyumculardan aldığınız altınları bile, ara ara başka kuyumcuya giderek teyit edebilirsiniz.”
GÜMÜŞÜ BOYUYORLAR
İsmini vermek istemeyen bir Kapalıçarşı esnafı da artık sahte ürünlerin anlaşılmasının oldukça zor olduğunu vurgulayarak, “Vatandaşların sahte altını anlamak gibi bir ihtimali yok. Gümüşü dahi boyayıp altın sarısına dönüştürüyorlar. Ustaların bile anlaması artık çok zorlaştı. Vatandaş altını nereden aldığını bilecek, sertifikasını alacak. Başka çaresi yok” dedi. 10 yıllık Kuyumcukent esnafı da şunları söyledi: “Sahte altını anlama yöntemi olarak mıknatıs kullanılabilir. Ayrıca mihenk taşı ve ayar suyu kullanarak da test edilebilir. Örneğin 14 ayarlık bir kolyeyi mihenk taşına sürdüğünüzde bir çizik oluşur. Bu çiziğin üzerine 14 ayar için olan altın suyunu döktüğünüzde çizik kayboluyorsa bu altın sahtedir. Çiziğin kaybolmaması gerekiyor.”
BARKOD VE FİLİGRAM
Son dönemde altın fiyatlarında rekor gelmesiyle birlikte özellikle gram altında sahte sertifikalar olabiliyor. Uzmanlar, sertifikaların üzerinde İstanbul Altın Borsası’na kayıtlı rafinelerin kendi yazdığı numaraların bulunduğunu ve bunların kontrol edilmesi gerektiğini dile getiriyor. Ayrıca altın sertifikalarında barkod ve filigram olması da gerekiyor. Uzmanların verdiği diğer bir tavsiye ise özellikle gram altınların, ambalajsız alınmaması yönünde.
ISIRMAYA ÇALIŞMAYIN
Altın manyetik bir madde değil. Yani mıknatısa yaklaştırıldığında çekim oluşmaması gerekir.
Altın takılar, imitasyon takılara göre daha ağırdır.
Altının sesi toktur. Sahte ürün bir camın üstüne atıldığında tiz bir ses çıkar. Gerçek altından tok ses çıkar.
Altının üzerinde ayarının (14, 22 vs.) yazdığı bir damga ve üretici firmanın damgası olmalı.
Ağza alıp ısırma yöntemi gerçekçi bir yöntem değil.
Altın, ‘mihenk taşı’ denilen altın taşına sürtülmeli.
Ayar suyuyla, altının gerçek ayarı kontrol edilebilir. Ayar suyu, altının ayarına göre alınmalıdır.
Altın ateşe atıldığında rengini ve şeklini değiştirmez. Koku yapmaz. Sahtesi ise erir, kararır.
Kuyumcular odası ve ayar evlerindeki ölçüm cihazlarıyla yapılan test de gerçek altını anlamak için bir yöntem.
Bu yöntemler kesin sonuç vermeyebilir, tanıdık bir kuyumcudan teyit etmekte fayda var.
ABD’NİN NOTU DÜŞTÜ SARI MADEN YÜKSELDİ
Altın fiyatları hareketli seyrine devam ediyor. ABD ile Çin arasında karşılıklı tarifelerin 90 gün süreyle askıya alınmasına yönelik anlaşmanın imzalanması, yatırımcının ticaret savaşlarının yarattığı ekonomik belirsizliklere yönelik endişelerini ortadan kaldırmış, bunun üzerine altın geçtiğimiz hafta düşüşe geçmişti. Fed’in açıklamaları ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu gezisi sırasında yaptığı anlaşmalar da altını zayıflatmıştı. 22 Nisan’da 3 bin 500 dolar seviyesini gören altının onsu (31.1 gram) 17 Mayıs’ta 3 bin 107 dolara kadar gerilemişti. Dün ise altında sınırlı bir yükseliş görüldü.
YÜZDE 1’DEN FAZLA
Ons altın dün yüzde 1.15 yükselerek 3 bin 238 dolara, gram da yüzde 1’i aşkın artışla 4 bin 45 liraya çıktı. Bunda Moody’s’in ABD’nin kredi notunu mali sağlık endişeleri nedeniyle düşürmesi etkili oldu. Bu durum küresel piyasalarda risk algısını arttırarak güvenli liman talebini arttırdı. Çin’den ve Japonya’dan ekonomik veriler de altını etkiledi. Bu veriler, ABD ile yaşanan ticaret savaşının ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediğini gözler önüne erdi. ABD’li bankacılık devi Goldman Sachs’ın altın fiyatlarında yeni bir rekor beklendiğini açıklaması da yükselişi tetikledi.